Vera - 01.02.2003, Page 48

Konurílæri
»Á haustdögum 2002 stóð Nefnd um aukinn hlut kvenna í stjórn-
málum fyrir verkefninu Konur í læri - dagar í lífi stjórnmálakvenna.
Það var lokaverkefni Nefndar um aukinn hlut kvenna í stjórnmálum
sem skipuð var af félagsmálaráðherra árið 1998. í nefndinni sátu full-
trúar allra stjónmálaflokka, auk fulltrúa frá Kvenréttindafélagi Islands
og Jafnréttisstofu. Formaður nefndarinnar var Hildur Helga Gísladótt-
ir. Þar sem ekki fékkst fjárveiting til áframhaldandi starfa var nefndin
formlega lögð niður í janúar 2003. Blaðakona Veru hitti Unu Maríu
Óskarsdóttur verkefnisstjóra nefndarinnar til þess að fræðast um
framkvæmdina og þá hugmyndafræði sem að baki bjó.
Þorgerður Þorvaldsdóttir
Verkefninu Konur í læri var ætlað að hvetja konur til auk-
innar þátttöku í stjónmálum með því að koma á persónu-
legum tengslum á milli stjórnmálakvenna og kvenna sem
hefðu áhuga á stjórnmálum. Hugmyndafræðin að baki
var einföld. „Við þurfum bæði kynin til þess að byggja
upp þetta þjóðfélag og taka þátt í að móta það. Konur og
karlar hafa í gegnum tíðina hlotið mismunandi uppeldi,
menntun og reynslu, en þegar ákvarðanir eru teknar
byggja þær einmitt á því hvaða uppeldi við höfum fengið
og hverskonar menntun og reynslu við búum að. Ef ætl-
unin er að byggja upp samfélag sem er til hagsbóta fyrir
bæði kynin, þurfa bæði kynin að koma að allri ákvarðana-
töku."
Verkefnið var unnið að erlendri fyrirmynd, þótt endan-
leg útfærsla hafi verið ólík. Hjá Evrópusambandinu hafa
áhugasamar konur t.d. fengið að fylgja stjórnmálakonum
eftir í heilt ár og þar að auki verið á launum. Forsenda
þess að af verkefninu gat orðið hér á landi var að alþingis-
og sveitarstjónarkonur voru tilbúnar að gefa tíma sinn og
vinnu til að geta veitt venjulegum konum úti í þjóðfélag-
inu innsýn i störf sín og þar með hinn pólitíska heim. Hug-
myndin hlaut strax góðan hljómgrunn og bæði alþingis-
og sveitarstjórnarkonur reyndust fúsar til þátttöku. Sam-
tals urðu því lærimæðurnar 44.
Næst var að ná til kvenna úti f þjóðfélaginu og hvetja
þær til þátttöku. í því skyni leitaði nefndin eftir samstarfi
við öll stóru stéttarfélögin í landinu og konur innan þeirra
vébanda fengu send bréf þar sem þeim var boðið að taka
þátt. „Með samstarfinu við stéttarfélögin tókst að ná til
hóps kvenna út um allt land sem áður hafði ekki tengst
hefðbundnu stjórnmálastarfi á neinn hátt." Einnig komst
á samstarf við stjórnmálaskor Háskóla íslands, og gátu
námsmeyjar nýtt sér verkefnið til eininga með því að
skrifa ritgerð um þátttöku sína í tengslum við námskeið
sem Rósa Erlingsdóttir jafnréttisfulltrúi Háskólans stóð
fyrir um femínisma og lýðræði.
I Ijós kom að íslenskar konur höfðu fullan hug á að
kynnast því starfi sem kynsystur þeirra á Alþingi og í sveit-
arstjórnum inna af hendi daglega. Viðbrögðin fóru fram
úr björtustu vonum og færri komust að en vildu. Alls sóttu
180 konur um þátttöku en einungis reyndist unnt að
koma 115 konum „í læri." Lærimæður höfðu frjálsar hend-
ur með það á hvern hátt þær sinntu lærlingum sínum.
Ekki var ætlast til að þær skipulegðu sérstaka dagskrá
heldur leyfðu áhugasömum konum að fylgjast með hinni
daglegu rútínu og þeim viðfangsefnum sem uþþ komu
hverju sinni. Flestar höfðu tvo, þrjá og upp í fjóra lærlinga
á sinni könnu, og það fór svo eftir áhuga og tíma hvers
lærlings hversu vel hún gat nýtt sér þau tækifæri sem í
boði voru.
Til þess að fregna hvernig til tókst voru fjórar konur,
sem allar voru í læri, fengnar til að lýsa reynslu sinni um leið
og þær veltu fyrir sér hvort verkefni af þessu tagi gæti orð-
ið til þess að skila fleiri konum inn í stjórnmál í framtíðinni.
48 / konur í læri / 1. tbl. / 2003 / vera