Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1924, Side 78

aði af gerlum, er kviknaði í heyjura af sjálfu sér. En
ekki heflr þetta reynzt svo við síðari rannsóknir.
Tveir hollenzkir fræðimenn hafa getað mælt hita í
heyi, er menn óttuðust, að kvikna myndi í. Þetta
gerðu þeir ó þann hátt, að þeir lðgðu þunna járn-
píþu inn í þá staði i heyjunum, sem hættast þókti
við bruna, og höfðu i járnþræði inni í pípunni hita-
mæli, er sýndi hæsta hita. Hitinn rejTndist mest allt
að 96 stigum á Celsíusmæli. En þetta háa hitastig
sýnir það, að gerlar geta ekki átt þátt í hitanurn eða
íkveikjunni, enda hefir það sýnt sig, að gerilsneitt
hey verður fyrir sömu efnabreytingum og sömu lit-
hreytingum sem hey ella, er i kviknar af sjálfu sér,
ef látið er i sérstakt ílát og leitt er að hiti og raki.
6. Hár aldur. Fyrir nokkurum árum dó í dýragarð-
inum i Lundúnum risa-skjaldbaka, sem fæðzt hafði í
einni Galapagoseyjanna skömmu eftir að Spánverjar
fundu þær, þ. e. fyrir nálega 400 ára. Hún var að
þyngd 500 punda. Að sumrinu til át hún meira gras
og blöð en meðalkýr, en á vetrum lá hún ott hreyf-
ingarlaus dögum saman og neytti einskis matar.
7. Mávar og kríur. Lundúnaborg liggur nokkuð frá
sjó, svo að sjófugla verður þar ekki vart að jafnaði.
En svo bar við í hörðu árunum nálægt 1880, að máva-
hópar, heldur fáiiðaðir þó, flögruðu upp með Tempsá,
upp að Lundúnabrú hinni fornu (London Bridge), og
þókti óvenjuleg sjón. En er kuldanum slotaði, hurfu
þeir. Árið 1892—93 var enn harður vetur, og komu
þá mávarnir aftur; þá tóku Lundúnamenn að kasta
fyrir þá mat, og svo var enn í harðæri tveim árum
síðar. Upp frá þeim tíma hafa mávar haft fast að-
setur í Lundúnum á vetrum, hvernig sem viðrað hef-
ir. Iioma þeir þúsundum saman fyrst í októbermán-
uði, og fjölgar stöðugt hópunum, en hverfa á burt í
marsmánuði. Fyrst voru þeir við Tempsá, en hafa smám
saman einnig leitað inn í garðana og í tjarnir þar, sem
tamdir vatnsfuglar eru; synda þeir þar innanum þáogfá
(76)