Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1928, Blaðsíða 79

JÓN TRAUSTI
45
vesall skáldskapur, og þó er það
spásögn; þarna rumskar sögu-
skáldið, sem er að vakna til köll-
unar sinnar.
Eins og áður segir, kveðst hann
liafa barist “'sínar 9—10 stundir
á dag við hungrið,” og á ýinsum
kvæðum (t. d. Veturinn kemur,
Þrumuveður) sést, að þau eru alt
annað en vistleg, hýbýlin, sem
liann liefir gist. En enginn heyr-
ir liann víla. 1 einu kvæði aðeins
yottar snögg-vast fyrir liugsýki
(Stefnumót við dauðann). Ilann
stendur við ‘ ‘ Amakur ’ ’-sund og
fylgir í huganmn kunningja sín-
um, sem lífsleiðin hefir hrundið
í sundið. Hann hugsar: “Já —
Ijúft má þeim vera að leita að ró,
sem lífið og framtíðin hræðir”....
og “—liver þarf að óttast þær
ógnandi dyr—ef ekkert er hinu
megin!” Á hann að fara sama
veg?
Onei—. Eg er maður sem 'kraft minn og
kjark
og knúa, sem duga, hef þegiö,
og oft hef eg ’barist viSa armóS og basl
og aldrei á hólminum legiS.
Og þetta, að bverfa svo enginn veit af
og alveg í gleymsku aö leynast,
og skilja ekki eftir eitt einalsta spor
af æfinni fyrst eöa seinast!
Nei—. Brjótast til öndvegis,—ellegar þá,
ef orkuna þrýtur í striöi;
að senda hin hinstu og hörðustu skot,
sem hitta svo einhverjum svíöi.
Karlmaimlega er þetta mælt, og
um karlmensku-lund og frama-hug
bera enn fleiri kvæði í þessu litla
ikveri vottinn. Ritdómararnir tóku
því ekki óvingjarnlega, Eimreiðin
lét eigi örvænt að hér væri efni í
skáld, Jón Ólafsson kvað hann að
vísu vera. skáld og nefndi til kvæð -
ið “Farfuglar, ” sem nú er á livers
manns vörum (Nýja Öldin III. bls.
127), en Þorsteini Eriingssyni
fanst fátt um (Bjarki 1899 bls.
134). Líklega hefir lionum og
fleirum þótt, sem getan stæði
nokkuð í öfugn lilutfalli við vilj-
ann. En bókin var heitstrenging
og skáldið átti eftir að efna hana.
Um þetta leyti fer G-uðmundur
heim og kvongast á Akurevri
Guðrúnu iSigurðardóttur (189*8).
Sama liaust flytjast þau til
Reykjavíkur, þar sem þau bjuggu
upp frá því. 1 Reykjavík stund-
ar hann ýmsa atvinnu, fyrst og
frernst prentverk en auk þess
verzlunar- og skrifstofustörf og
jafnvel daglamiavinnu, þegar að
sverfur (ÍAðalsteinn Sigmunds-
son). Þrátt fyrir það vinnst hon-
um tíma til að taka þátt í félags-
lífi: hann gengur snemma í Good-
templara-regluna (sbr. 25 ára
minningarrit templara 1884—
1909) og' yrkir þeim óspart hvatir
og minni, hann 'Starfar í Lei'kfé-
lagi Reykjavíkur, .skrifar dóma
um leiktjöld og bækur í blöðin og
lætur jafnvel stjómmál til sín
taka, þótt í litlu sé; hann gengur
upp um fjöll og firnindi, Reyk-
víkingum til undrunar og ásteyt-
ingar, og loks-—yrkir hann og
skrifar. 1903 koma “íslandsvís-
ur” eftir hann, piýddar myndum
eftir málarann Þór. B. Þorláksson
og sjálfan hann—víst alveg eins-
dæmi um íslenzkar ljóðabækur.
Þessi ljóð sýna oss liinn sama
mann og fyrsta bókin, en listin er
að vonum meiri. Þar eru hinar
alkunnu og vinsælu ‘íslandsvís-
ur’: Eg vil elska mitt, land, fullar