Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1940, Page 59

HULDA SKÁLDKONA
37
legt, að Hulda, sem unni þjóðlegum
fræðum frá byrjun vega (Smbr. inn-
gangskvæðið), leitaði inn á landar-
eign þeirra til yrkisefna. Sýnir
þessi ljóðsaga hennar einnig, að
henni lætur vel að spinna hinn gullna
þráð þjóðsagnanna, því að kvæða
flokkur þessi er haglega gerður bæði
að orðavali og bragarháttum, ekki
stórbrotinn, en auðugur að skáld-
legum og fögrum líkingum.
í ljóðasafninu Segöu mér að sunn-
an (1920) leikur Hulda löngum á
sömu strengi og áður. Margt það,
sem íslensk náttúra á fegurst að
bjóða, andar í þessum þýðu kvæðum
hennar og speglast þar í völdum
myndum málsins. Yfir öðrum kvæð-
anna hvílir heillandi angurblíða,
sérstaklega þulunum og þeim ljóð-
unum, sem eru með þjóðsagnablæ
(“Æfintýri”, “Signý og Hagbarður”
°- fl.). Prýðisfalleg eru kvæðin
“Álfheiður”, “Slagfiður”, “Sumarið
uiun líða” og “Aftanljómi”. Ekki
verður heldur með sönnu neitað, að
yrkisefnin eru hér nokkuru fjöl-
breyttari en áður var; hér eru kvæði
°rt erlendis (“Oxford”, “Við grafir
krossfara”), en þó er hugur skáld-
konunnar altaf hálfur heima, svo
fasttengd er hún átthögum og ætt-
landi (Smbr, kv. “íslenskur hestur”).
Lítt er þá að undra, að hún þýðir
kvæði eins og “Home, Sweet Home”,
hinn fræga lofsöng heimilisins eftir
Payne.
í kvæðabókinni Viö yzta haf
(1926, sem er eitt af aðal ljóðasöfn-
Um Huldu, kennir þó hvað mestrar
fjölbreytni; í sum þeirra sækir hún
efnið aftur í fornöld; önnur eru al-
þýðuvísur um atburði og sagnir; þá
eru hér “Sveitasöngvar” Og mörg
erfiljóð og minninga, er hún nefnir
“Minjar”. Loks eru þýðingar eftir
Heine, Longfellow, Uhland og fleiri.
Hulda er því sem fyrri sjálfri sér
trú um hugðarefni og skáldskapar-
svip. Þróttmeiri eru þó ýms þessara
kvæða en hin, sem á undan fóru;
eigi að síður en hin hreina lýrík
höfuðeinkenni þeirra sem áður. f
einu fegursta kvæði safnsins, “Helga
Bárðardóttir”, hefir skáldkonan ó-
beinlínis lýst sjálfri sér, svo að eigi
verður betur gert í stuttu máli:
Hún skildi, hvað lindin í lyngi söng,
og ljóðin, er kváðu vötnin ströng
I fallgljúfrum dulardökkum,
og lóunnar sorgbliða sjafnarmál,
siguróp fálkans, hvelt sem stál,
og grashvísl í grænum bökkum.
Hið óbreytta náttúru-móðurmál
mætti þeim strengjum í hennar sál,
er hljómanna hreinleik geyma;
hún lærði barnung að þýða þá,
þeir voru sannari en mönnum hjá,
því hún átti þar aldrei heima.
Dýpstum tónum hefir Hulda þó
náð úr hörpunni í kvæðasafninu Þú
hlustar Vör (1933). Þeim til fróð-
leiks, sem kunna að furða sig á heiti
bókarinnar, má geta þess, að það er
ávarp til ásynjunnar Varar, en frá
henni er þannig sagt í Snorra-Eddu:
“Vör, hon er vitr og spurul, svá at
engi hlut má hana leyna; þat er orð-
tak, at kona verði vör, þess er hon
verðr vís.” Og fjarri fer því, að
skáldkonan hafi valið þessum Ijóða-
flokki sínum nafn af handahófi; með
fölskvalausri hreinskilni lýsir hún
hér dýrkeyptri innri reynslu sinni,
gerir lesandann hluthafa í hjart-
fólgnustu draumum sínum og kær-
ustu minningum.
Bjart er yfir inngangskvæðinu, á-