Læknablaðið : fylgirit - 01.09.1978, Síða 53

á fingri og ástæöa er jafnframt rík til þess að koma í veg fyrir frekari eða
verulega styttingu fingursins. Húð af þessari gerð er léleg þekja sökum
sljórrar eða engrar tilfinningar og hún situr oftast laust á fingrinum vegna
eiginleika undirhúðarfitunnar. Flytja verður gjarnan einhverja tilfinningu
í fingurinn með öðru móti (neurovascular flap). Helzt er þetta flipaform
notað til þess að hœta þumal.
Mörg fleiri flipa-afbrigði hafa verið notuð til viðgerðar á fingurgómum, en
ekkert þeirra mun taka þeim fram, er nefnd hafa verið og verður því ekki um
þau fjallað hér.
7. Gómur saumaður á aftur.
Douglas (1958) mun vera sá eini, sem fært hefur að því nokkrar líkur, að hægt
sé með góðum árangri að sauma aftur á fingurstúf eða fingurgóm, án þess^að gera
æðatengingar með smásjártækni. Flestum öðrum ber saman um, að þetta sé tilgangs^
laust og jafnvel skaðlegt, nema hugsanlega, þar sem gómur er hreinlega af
skorinn hjá ungum börnum, til dæmis undir þriggja ára aldri(20,21).
Ekki er því ráðlegt að sauma aftur á marða gómhluta af neinu tagi. Hins vegar
má gjarnan nota húð af lítt mörðum, afskornum eða afklenmdum góm, sem full-
þykka húðbót, þar sem skilyrði eru til þess, að slík bót geti lifað af.
Lófaflipar - eigið efni
Á árunum 1970-1976 gerði höfundur við mjúkvefjamissi á átján fingurgómum hjá sextán
sjúklingum með flipa úr lófa (tafla 1). Markmið meðferðarinnar var í öllum tilvikum
fyrst og fremst að fá sem bezt útlit á fingurna , jafnframt því, að ekki yrði
spillt nothæfni handarinnar.
Fjórtán sjúklinganna voru á barnsaldri og lögðu aðstandendur þeirra ríka áherzlu á
gott útlit fingursins. Þeir fullorðnu töldu gott útlit öðru eftisóknarverðara.
Hjá öllum sjúklingunum var kjúkubeinið bert í sárinu, en lítið eða ekkert vantaði
á það. Beinið stóð mismikið fram úr mjúkvefjunum og með hliðsjón af því var reynt
að flokka áverkana í samrEemi við mynd 1. Snið sársins var flokkað í samnæmi við
mynd 2, það er að segja, eftir því, hvort mjúkvefjamissirinn var meiri góm-megin
eða naglbeðsmegin. Hjá öllum sjúklingunum vantaði meira eða minna af naglbeðnum.
I öllum tilfellunum miðaði meöferðin að því að halda beinlengdinni óskertri og nota
beinið sem stoð fyrir mjúka fyllingarvefi. Einnig var haft í huga, að sá hluti
húðarinnar, sem kom í stað glataðs naglbeðs, kynni að ummyndast í naglbeð, samkvæmt
hugmyndum Flatts (5).
Aðferð
Hjá sjö sjúklingum fór meðferðin að öllu leyti fram á göngudeild, en níu voru lagðir
inn til aðgerðar og sendir heim næsta dag. Um innlögn rlð að mestu aldur sjúklings
og samstarfshæfni, svo og aðstaða hverju sinni á göngudeildinni. Innlögðu
sjúklingarnir voru svæfðir en hjá hinum var aðgerðin framkvæmd í hárri leiðslu-
deyfingu (axillaris block),til þess að sjúklingurinn hreyfði ekki fingurinn eða
finguma, meðan á aðgerð stóð.
Eftir venjulega hreinsun handar og handleggs, var lagður stasi á meidda fingurinn
og sárið snyrt eftir því sem nauðsynlegast þótti (mynd 3). Stasinn var siðan fjar-
lægður og blasðing látin stöðvast að mestu. Fingurendinn var því næst færður að
þeim stað á lófanum, sem hann féll auðveldlega að við kreppingu og markað þar
fyrir flipa, litlu breiðari en gómurinn og af hæfilegri^lengd til að þekja allt
sárið. Til þess að draga úr blæðingu og sjá betur til á flipastaðnum, var litlu
magni af lidocain-adrenalini sprautað þar undir húð. Flipanum var því næst lyft
og hann látinn sitja fastur að ofan (proximalt) (mynd 4). Fitulag, er fylgdi
huðinni, var haft nokkuð misþykkt, eftir því hversu mikillar fvllingar virtist
51