Læknablaðið : fylgirit - 01.09.1978, Síða 98

nokkrum var ennfremur gert heilaskann.
Megináherzla var lögð á að staðsetja sjúkdóminn og því næst greina nánar, ef
tök voru á.
Greindist sjúkdómur annars staðar en í evra eða heyrnartaug var veitt fyrir-
greiðsla, sem fólst í tilvísun til sérfrasðings í viðkorrandi grein.
Niðurstöður
Alls voru rannsakaðir 63 sjúklingar, 28 karlar og 35 konur. Aldursdreifingin er
sýnd á mynd 1 og reyndist meðalaldurinn 42,2 ár. 84% sjúklinganna voru á aldrinum
20 til 60 ára. Þegar litið er á niðurstöðurnar m.t.t. staðsetningar sjúkdómsins
eingöngu, en ekki frekari greiningar, hafa 17 (27%) skemmd í miðtaugakerfi, 45
(71,4%) í innra eyra, heyrnartaug eða hálsi, en einn (1,6%) tókst ekki að greina.
Hlutföllin eru sýnd á mynd 2.
Flokkunin var gerð þannig, að ef engar skemmdir fundust í eyrum, heyrnartaug eða
hálsi var talið víst, að um sjúkdóm í miðtaugakerfi væri að ræða. Eru þessi vinnu-
brögð í samrami við það sem annars staðar tíðkast (9,13).
Nánari flokkun sjúklingahópsins eftir sjúkdómsgreiningum sést í töflu 1, ásamt til-
vitnunum í nýlegar greinar sem skilgreina hvem sjúkdóm fyrir sig.
Ekki tókst að greina 24 sjúklinga með fullri vissu, og er það svipað hlutfall og
hjá öðrum sem nota sambærilegt rannsóknakerfi (9).
Umræður
Erfitt er að fá nákværran samanburð við árangur annarra, bví ekki fundust gred.nar se
lýsa sambærilegum sjúklingum þrátt fyrir Medline tölvuleit. Drachman og félagar
nota svipað rannsóknakerfi og sjúkraskrárform (10,9), en vinnan fer fram á tauga-
sjúkdómadeild þannig að hlutfallið milli fjölda sjúklinga með hinar ýmsu sjúkdóms-
greiningar er ólíkt því sem vænta má hjá sjúklingum sem vísað er til háls-, nef- og
eyrnalækna með kvartanir sínar.
Svipaður fjöldi karla og kvenna var rannsakaður, en aldursdreifingin kom hins vegar
nokkuð á óvart, þar eð 84% sjúklinganna voru á aldrinum 20 til 60 ára. Hvað varðar
skiptingu hópsins eftir endanlegum sjúkdómsgreiningum þótti þrennt athyglisverðast.
1 fyrsta lagi voru 24 (38,1%) sjúklinganna enn ógreindir þótt staðsetja mætti
skemmdina í öllum tilvikum nema einu. Þetta er svipað hlutfall ógreindra sjúklinga
og aðrir gefa upp (9) svo enn er rúm fyrir miklar framfarir.
I annan stað kemur í ljós, að algengasti sjúkdómurinn sem greindist er "cervical
vertigo" (13,21,14), sem er trufluð starfsemi stöðuskynsnema á hálsi er orsakað
getur svæsinn svima og suðu fyrir eyrum. Algengasta sjúkdómsmyndin er vöðvabólga
(myosur) á hálsi og höfuðverkur.
í þriðja lagi vakti athygli hve fáir sjúklingar uppfylltu skilmerki um "psychogenic
svima (17,9,13,18), eða einungis 4, þrátt fyrir að margir þeirra, sem teknir voru
til rannsóknar höfðu áður gengið á milli lækna með þá greiningu. Það er slæmt t.d.
vegna þess að í nær öllum tilfellum má bæta líðan svimasjúklinga verulega með
viðeigandi meðferð og marga er hægt að lækna alveg.
I heildina tekið ná lxta svo á, að umrætt rannsóknakerfi hafi unnið sér fastan sess
í heilbrigðisþjónustunni, því flestir þeirra sem teknir voru til rannsóknar voru á
vinnufærum aldri og var meiri hluti þeirra sjúkdómsgreindur, sem ekki hafði tekizt
áður.
Þetta er einnig athyglisvert í ljósi þess að fyrirfram höfðu sumir ætlað að svona
sérhæfð rannsóknadeild ætti lítið erindi í fámennið hér á íslandi.
Samantekt
Lýst er kerfi rannsókna sem notaðar eru við sjúkdómsgreiningu sjúklinga með kvörtun
um svima, suðu fyrir eyrum eða heyrnartap.
Rannsakaðir voru^63 sjúklingar, og voru 84% þeirra á aldrinum 20 ti1 60.ára.
Algengasti sjúkdómurinn sem greindist var "cervical vertigo" og einungis fjórir