Læknablaðið : fylgirit - 01.09.1978, Side 157
farið í alvarlegt lost (18,24). Broadley og félagar (2) gerðu sajnanburð á
pentothali og althesini hjá hjartasjúklingum, sem voru að fara í hjartaaðgerðir.
Þeir komust að því, með því að gefa nógu lítið og hægt af báðum lyfjunum, að
btói lyfin væru hæf fyrir hjartasjúklinga. Meðalinnleiðsluskammtur af althesini
var 0,027 ml/kg eða helmingi minni en almennt er talið ákjósanlegastur skammtur,
meðalskammtastærð af pentothali var 2,5 mg/k^. Þrátt fyrir þessa litlu skammta
varð marktækt fall á blóðþrýstingi í báðum hopum og einnig marktækt fall á
afköstum hjartans í althesin-hópnum, því er althesin talið óákjósanlegra.
Við dýratilraunir hefur komið í ljós, að althesin verkar gegn hjartsláttaróreglu.
Cundy (10) lýsir hvernig althesin virðist greinilega kom í veg fyrir "ventri-
culer" aukaslög í svæfingu. Dechéne (11,12) taldi sig ná áberandi betri árangri
með því að gefa althesin í dropainnhellingu, frekar en í smáskömmtum. Lækkun á
blóðþrýstingi varð hjá 1% sjúklinga í stað 25%, hraður hjartsláttur hjá 0,5% í
stað 35%. Vöðvaskjálfti sást sjaldnar og sjúklingar vöknuðu heldur fyrr. Hann
gaf á fyrstu þremur mínútunum 0,12 ml/kg og síðan hægt 0,0027 ml/kg/mín. Með
þessu var gefið glaðloft og smáskammtar af pentazocine.
Ahrif á öndun
Fyrsta flokks svæfingalyf á ekki að hafa öndunarletjandi áhrif, eða valda öndunar-
stöðvun. \
Hall og félagar (16) fundu við skammtastærð 0,05 og 0,1 ml/kg,að flestir ofönduðu
í lok inndælingar. Síðan varð öndunarstöðvun hjá 41% sjúklinga, sem stóð að meðal-
tali £ 35,6 sekúndur. 50% þeirra, sem fengu stærri skammtinn hættu að anda, en
32,5% hinna, og er það um það bil marktækt. Helmingur sjúklinga í hvorum hópi
fékk í lyfjaforgjöf diazepam/atropine, hinn papaveretum/scopolamine, og varð oftar
öndunarstöðvun (apnoea) hjá diazepam hópnum, að vísu ekki marktækt, en búast
hefði mátt við, að þetta yrði öfugt. Eftir 3 mín. varð öndun örari í diazepam-
hópnum og meira áberandi hjá þeim, sem fengu stasrri skajimtinn af althesini. í
papaveretumhópnum varð öndun ekki marktækt örari. Hjá öllum hópnum minnkaði
mínúturúmmál (það loftmagn sem sjúklingur andar frá sér á mínútu), á annarri og
þriðju mín. eftir innleiðslu. Mínúturúmmál var svipað hjá öllum, sem fengu minni
skammtinn af althesini og stærri skammtinn plús diazepam/atropin, en marktækt
minna þegar papoverin/scopolamine plús 0.1 ml/kg var gefið. Fleiri hafa lýst
svipuðu önduriarmunstri (28,29).
Ahrif á lifur
Clarke og félagar (8) telja, að althesin í venjulegum innleiðsluskcmmtum hafi
engin óheillavænleg áhrif á lifrarstarfsemina og óvíst um stærri skammta, þvi að
erfitt er eftir stærri aðgerðir að dsna um niðurstöður af lifrarprófum. Sýnt hefur
verið fram á, að althesin er jafhhæft og pentothal fyrir sjúklinga með langvinna
(chroniska) lifrarsjúkdóma, en vegna þess, að það er lifrin, sem gerir althesin
óvirkt, gæti verið hættulegt að nota það, ef um bráðan lifrarsjúkdóm væri að
ræða, því að þá er hæfni lifrar til að brjóta niður lyf (metabolisera) skert.
Althesin fer yfir fylgjuna til fóstursins eins og flest önnur lyf, sem innleiða
■tá svæfingu með, en hefur verið notað við keisaraskurði með fullnægjandi árangri
(13). Nýburarnir ver>5a þeim mun slappari, sem stærri skammtar eru gefnir og er
^áðlagt að gefa aðeins venjulegan innleiðsluskammt, 0.05-0.06 ml/kg. Holdcroft
°g félagar (19) gáfu ýmist 0,05 eða 0,1 ml/kg og fundu samt aðeins þann mun
■tarktækan, að P02 úr naflastreng var hærra hjá bömum þeirra mæðra, sem fengu
roinni skammtinn. Áður höfðu þeir sýnt fram á með methohexitone, sem innleiðslulvfi,
að aðeins smávægileg hækkun á skammti hafði miklu verri útkomu í för með sér. Þeir
alíta því, að althesin sé að þessu leyti öruggara lyf, t.d. ef ekki væri farið
eftir þunga sjúklinga heldur sami skammtur gefinn öllum, þá er alltaf nokkur hætta
að tiltöluleg ofskömmtun geti átt sér stað. Þeir ráðleggja að gefa ekki
ðlthesin ef um fyrirburðarfæðingu er að ræða, eða RH-misræni, vegna tettu á ófull-
kominni liffarstarfsemi. Niðurbrot á althesini mun enn lítt kannað hjá fóstrum.