Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Síða 5

Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Síða 5
3 Ársæll Jónsson, Hörður Filippusson, Ólafur Grímur Björnsson, Bjarni Þjóðleifsson FRUMRANNSÓKN Á EFNASAMSETNINGU GALLS MEÐAL ÍSLENDINGA INNGANGUR Kólesterolgallsteinar eru algengt vanda- mál meðal vestrænna þjóða, og fara Islend- ingar ekki varhluta af því. Áætla má, að tiðni gallsteina sé um 20% meðal miðaldra kvenna á íslandi.2 Það er nokkuð lægri tíðni en gerist meðal Svía og aðeins 1/3—1/4 af þeirri tíðni, sem hæst gerist i heiminum í dag.3 4 Kliniskar athuganir benda til, að gallsteinar séu algengari meðal kvenna, og aðrir átættuþættir eru offita, notkun pillunn- ar, blóðkólesterollækkandi lyf og megrunar- kúrar. Nýjar mælingaraðferðir á efnasamsetn- ingu galls hafa bent til, að hlutfallsleg aukn- ing á kólesteroli í galli, miðað við gallsölt og fosfolípíða, sé undanfari myndunar kól- esterolgallsteina hjá mönnum.7 Samspil þessara þriggja þátta hefur verið túlkað með þríhyrningi, sem kenndur er við Admirand og Small.1 1 þessari grein er skýrt frá notkun þessara aðferða við rannsókn á gallsýnum úr Islendingum. Áhugavert var að kanna, hvort samsetning galls í íslendingum væri frá- brugðið þvi, sem gerist meðal annarra þjóða. f grein þessari er skýrt frá niðurstöðum frumrannsóknar af þessu tagi. EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR Gallsýni voru fengin hjá 41 einstaklingi, sem skipt var í 3 hópa. Fyrsti hópurinn sam- anstóð af 11 heilbrigðum einstaklingum sem samanburðarhópur. f öðrum hópi voru 23 sjúklingar, sem undirgengust skurðaðgerð vegna gallsteina, og var sýni tekið á meðan á aðgerð stóð. í þriðja hópnum voru 7 maga- skornir einstaklingar, sem innkallaðir voru til hópskoðunar með magaspeglun. Hópur 1 og 3 voru rannsakaðir fastandi að morgni. Slanga var leidd niður í skeifugörn, og þvi næst gefið cholecystokinin í æð til þess að framkalla samdrátt í gallblöðru. Enzym-spektrofotometriskar aðferðir voru notaðar við mælingu. á gallsýrum og kólest- eroli, en fosfolípiðar voru mældir sem fosfat eftir úrdrátt með fitusolvent.11 Notað var t-test til að bera saman niður- stöður hópanna. Uppleysanleiki kólesterols í gallsýnum var metinn með því að færa nið- urstöðutölur inn á þríhyrning Admirands og Smalls.1 Rannsóknir þeirra höfðu sýnt fram á, að kólesteról helst i upplausn innan boga- dregnu linunnar, en myndar kristalla utan hennar (mynd 1). í þríhyrningnum eru not- uð hlutfallsgildi efnanna innbyrðis og þynn- ingaráhrif hafa þvi ekki áhrif á niðurstöður. NIÐURSTÖÐUR í Töflu I sést, að kólesterof í galli sjúk- finga með gallsteina er marktækt hærra (p< 0,05) en hjá heilbrigðum og hjá einstakling- um, sem gengist höfðu undir magaskurð. Gallsölt mældust marktækt hærri (p<0,05) hjá magaskornu fólki, miðað við heilbrigða- og gallsteinahópinn. Fosfólípídar mæidust marktækt lægri (p < 0,05) hjá magaskornu fólki, miðað við hina hópana tvo. Þessar niðurstöður voru settar inn i þrí- hyrning Admirands og Smalls, sjá mynd 1. Frá lyflæknisdeild Landspítalans og Rannsókn- arstofu Landspítalans í meinefnafræði.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Læknablaðið : fylgirit

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.