Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Side 30

30
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 37
eðlilega sýktu. Endingin er verri í bólusetta
hópnum. Af bólusettum missa 10,3% mótefnin
á sama tíma og 3,5% eðlilega sýktra. Engin
sködduð börn fæddust eftir síðasta faraldur
1992-1996. Ein fóstureyðing var framkvæmd.
Engar rauðuhundasýkingar voru staðfestar í
bólusettu fólki. Mótefni hækkuðu í 16 ófrísk-
um konum, sem allar fæddu heilbrigð börn.
E-16. Sýkingar af völdum herpes simplex
veiru á íslandi
Geir Thorsteinsson, Sigrún Guðnadóttir,
Gunnar Gunnarsson
Frá lyflækningadeild og rannsóknastofu Land-
spítalans í veirufrœði
Inngangur: Sýkingar af völdum herpes
simplex veiru (HSV) eru algengar í mönnum.
Greining þeirra á Islandi fer fram á einum stað,
rannsóknastofu Landspítalans í veirufræði. Til-
gangur þessarar rannsóknar er að gefa yfirlit
yfir sýkingar af völdum herpes simplex veiru
sem greindar voru á Islandi árin 1986, 1991 og
1997.
Efniviður og aðferðir: Safnað var öllum
greiningum herpes simplex veirusýkinga í
gögnum veirurannsóknadeildar árin 1986,
1991 og 1997 sem staðfestar voru með ræktun,
mótefnamælingum eða mögnun kjarnsýra HSV.
Kannaður var fjöldi sýna, tegund og dreifing
þeirra með tilliti til aldurs, kyns, þungunar,
staðsetningar útbrota á líkama og gerðar veir-
unnar. Gerð veiru (HSV-1 eða HSV-2) var
greind með ELISU í jákvæðum ræktunarsýnum
frá 1991 og 1997 og samanburður gerður milli
ára. Einnig var borin saman kjarnsýrumögnun
(PCR) og ræktun til greiningar herpes simplex
veirusýkinga.
Niðurstöður: Heildarfjöldi jákvæðra sýna
var 55 árið 1986, 125 árið 1991 og 227 árið
1997. Aldursbil var frá fjórum mánuðum í 90
ár. Sýni frá konum voru í meirihluta, eða 66%,
og breyttist hlutfallið lítið milli ára. Flest sýni
komu frá kynfærum, eða 60-70%. Af jákvæð-
um ræktunum frá kynfærum árið 1997 greind-
ist HSV-2 í 73%. í 84% annarra líkamsstroka
greindist HSV-1. Fjöldi jákvæðra sýna árið
1997 þar sem merki um kjarnsýrur HSV
greindust var 108. Af þeim voru ræktanir nei-
kvæðar í <15%. Af jákvæðum ræktunarsýnum
herpes simplex veiru reyndust 3% neikvæð í
PCR.
Alyktanir: Fjöldi herpes simplex veiru-
greininga á íslandi hefur rúmlega fjórfaldast á
11 árum. Konur eru í ineirihluta þeirra sem
greinast með HSV sýkingu. HSV-1 greindist í
rúmum fjórðungi stroka frá kynfærum en HSV-
1 í stærstum hluta annarra líkamsstroka. Kjarn-
sýrumögnun með tilliti til herpes simplex veiru
í líkamsstrokum er næmari til greiningar en
ræktun en greinir ekki herpes simplex veiru í
öllum sýnum sem veiran ræktast úr.
E-17. Er algengi mismunandi stofna
HIV-1 veirunnar að breytast á íslandi?
Arthur L'óve", Margaret Chen2>, Matti Sall-
berg21
Frá "rannsóknastofu Landspítalans í veiru-
frœði, 2lveirudeild Karolinska Institutet við
Huddinge sjukhus, Huddinge, Svíþjóð
Inngangur: HIV-1 veirunni, sem er megin-
orsakavaldur alnæmis, er hægt að skipta í tvo
aðalstofna. Annar er nefndur flokkur O sem
finnst aðallega í Afríkulöndunum Gabon og
Kamerún og síðan flokkur M sem aftur skiptist
í marga undirflokka, A-I. Undirflokkunin bygg-
ist á ólíkum amínósýruröðum í V3 lykkju yfir-
borðsglýkóprótíns veirunnar. Aðalundirflokk-
arnir eru A, B, C, D og E og hefur hver þeirra
nokkra landfræðilega dreifingu. Til dæmis hef-
ur undirflokkur B verið langalgengastur í
Norður- og Suður-Ameríku og Vestur-Evrópu
hingað til. Undirflokkur E hefur verið algeng-
astur í Tælandi og C í Eþíópíu og einnig á Ind-
landi. í Afríku finnast allir undirflokkarnir.
Efniviður og aðferðir: Sermi frá HIV-1
sýktum einstaklingum var fengið frá rann-
sóknastofu Landspítalans í veirufræði. Sýnin
voru merkt með mismunandi leyninúmerum
þannig að í flestum tilfellum var hægt að greina
milli einstaklinga þótt þeir væru ekki þekktir.
Þannig fundust 63 sermi sem reynd var flokka-
greinig á. Notuð voru peptíð sem voru sértæk
fyrir undirflokka HIV-1 A-E. Til greiningarinn-
ar var ELISA aðferð notuð þar sem brunnar
ELISA platnanna voru þaktir með viðkomandi
peptíðum. Eftir fyrsta ELISA próf var fram-
kvæmt staðfestingarpróf sem byggðist á hindr-
unar- (inhibition) prófi, einnig af ELISA gerð.
Undirflokkur var ákvarðaður samkvæmt niður-
stöðum beggja ELISA prófa, það er þar sem sú
fyrri sýndi bestu bindingu sermis við ákveðið
peptíð og sú niðurstaða staðfestist með hindr-
unarprófi.
Niðurstöður: Niðurstöður urðu þær að sermi
frá árunum 1989-1992 reyndust öll af undir-
flokki B, en á árinu 1993 og síðar reyndist