Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Blaðsíða 82
82
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 37
betri fylgni milli opsónínvirkni og mótefna
með háa sækni en lága.
Niðurstöður sýndu að opsónínvirkni er aðal-
lega háð magni mótefna og að sækni mótefna,
sem myndast við bólusetningu ungbarna með
prótíntengdum fjölsykrubóluefnum, er ekki
takmarkandi fyrir virkni þeirra. Bólusetning
með prótíntengdum fjölsykrubóluefnum er því
líkleg til að vernda ungbörn gegn pneumó-
kokkasýkingum.
E-115. Bólfesta pneumókokka í nefkoki
barna sem eru bólusett með PNC-D eða
PNC-T er tengd lélegra IgG svari gegn
sömu hjúpgerðum við endurbólusetningu
Sigurveig Þ. Sigurðardóttir", Karl G. Kristins-
son", Þórólfur Guðnason", Katrín Davíðsdótt-
ir', Sveinn Kjartansson"2', Odile Leroy3>, Ingi-
leif Jónsdóttir"
Frá "Landspítalanum, 2' H eilsuve rndarstöð
Reykjavíkur, 3>Pasteur Mérieux Connaught
Frakklandi
Tengsl sértækra mótefna og bólfestu pneumó-
kokka í nefkoki bólusettra ungbarna voru at-
huguð. Nefkoksræktun var gerð hjá 80 ung-
börnum, bólusettum með fjölsykrum pneumó-
kokka af hjúpgerð 3, 4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F
og 23F sem voru tengdar við diphtheria toxóíð
(PNC-D) eða tetanus toxóíð (PND-T). Bólusett
var við þriggja, fjögurra, sex og 13 mánaða ald-
ur. Nefkoksræktun var gerð átta sinnum til 30
mánaða aldurs og IgG mótefnasvar gegn 6B,
19F, 23F og 6A var metið eftir frum- og endur-
bólusetningu við sjö og 14 mánaða aldur.
Börn sem ræktuðust með pneumókokka 6B,
19F eða 23F eftir frumbólusetningar sýndu
minna IgG svar gegn sömu hjúpgerð við endur-
bólusetningu borið saman við börn með nei-
kvæða ræktun. Vegið meðaltal fyrir sértækt
IgG mældist 1,54 vs. 3,48 pg/mL (p=0,006)
fyrir 6B; 4,77 vs. 10,82 pg/mL (p=0,026) fyrir
19F og 0,95 vs. 2,23 pg/mL (p=0,006) fyrir
23F. Hins vegar var ekki munur á 6A-IgG milli
barna sem ræktuðust eða ræktuðust ekki nteð
hjúpgerð 6A (p=0,9) sem er talin krossvirk við
hjúpgerð 6B. Ekki voru tengsl milli 6B-IgG
svars og bólfestu með hjúpgerð 6A (p=0,2).
IgG gegn 6B, 19F og 23F eftir frumbólusetn-
ingar var lægra í þeim sem síðar báru þessar
hjúpgerðir í nefkoki en náði ekki marktækni.
Enginn munur var á bólfestu milli þeirra sem
fen^u PNC-D eða PNC-T.
Alyktanir: í samanburði við ungbörn sem
sýna gott svar við endurbólusetningu með
PNCTD og PNC-T sem er vísbending um virkt
frumsvar, eru börn sem svara illa endurbólu-
setningu næmari fyrir bólfestu pneumókokka í
nefkoki.
Lækkun á beratíðni illvígra eða sýklalyfja-
ónæmra pneumókokka í nefkoki er líkleg til að
minnka sjúkdóma af völdum pneumókokka.
E-116. Bólusetning verndar kindur gegn
hæggengu sýkingunni visnu-mæði
Margrét Guðnadóttir
Frá Veirufrœðistofnun lœknadeildar
Inngangur: Bólusetning gegn bráðum veiru-
sýkingum er besta vopnið gegn þeim. Spurn-
ingin er hvort hægt er einnig að verjast hæg-
gengum veirusýkingum með hefðbundnum
bólusetningum. Árið 1991 tókst að gera hér á
rannsóknastofunni dautt bóluefni sem kom af
stað mótefnamyndun gegn helstu mótefnavök-
um visnu-mæðiveirunnar. Fram komu meðal
annars sýkingarhindrandi (neutralizing) mót-
efni í blóði bólusettra kinda. Ekki hafði áður
tekist að búa til bóluefni sem kom sýkingar-
hindrandi mótefnamyndun í gang.
Vorið 1992 hófst tilraun til að kanna nota-
gildi þessa bóluefnis í návígi við eðlilega sýk-
ingu. Meðan visna og mæði voru hér landlægar
barst sýking í heilbrigða hjörð, ef sýkt kind var
hýst með henni, jafnvel í skamman tíma. Lang-
varandi sambýli við sýkt fé var því notað til að
meta áhrif bólusetningarinnar.
Efniviður og aðferðir: Tilraunadýrin voru
átta tvílembingapör, hálfs mánaðar gömul þeg-
ar tilraunin hófst. Annar tvílembingurinn fékk
1 ml af bóluefni í vöðva sex sinnum með hálfs
mánaðar millibili. Hinn var til samanburðar
óbólusettur. Sjö og hálfum mánuði eftir sjöttu
sprautuna fengu allir bólusettu tvílembingarnir
þrjár viðbótarsprautur (boosters) með hálfs
mánaðar millibili. Þar lauk bólusetningunni.
Hálfum mánuði síðar voru allir 16 tvílembing-
arnir fluttir í sambýli með fimm kindum sýkt-
um í lungu með miklu magni af sama veiru-
stofni og notaður var í bóluefnið (K796). Áætl-
að var að slátra kindunum og rækta veirur úr
lungum, eitlum, milta og plexus chorioideus
frá þeim, þegar allir óbólusettu tvflembingarnir
væru sannanlega sýktir og hefðu myndað mót-
efni gegn veirunni.
Niðurstöður: Fyrstu tvö árin dóu tveir bólu-
settir tvílembingar af slysum, annar eftir 16,
hinn eftir 22 mánuði í sambýlinu. Veirur rækt-