Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1998, Blaðsíða 24

24
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 37
E-6. Um faraldsfræði lófakreppu á ís-
landi
Kristján G. Guðmundsson", Reynir Arngríms-
son2>, Nikulás Sigfússon3>, Þorbjörn Jónsson4>
Frá '‘Heilsugœslunni Blöndósi, 2,erfðalceknis-
frœði HÍ, 3>Hjartavernd, 4>immunologisk avd.
Rikshospitalet, Noregi
Inngangur: í fjórðu innköllun Hjartavernd-
ar voru 2.165 einstaklingar skoðaðir með tilliti
til lófakreppu (Dupuytren's disease). Algengi
lófakreppu og faraldsfræðilegir þættir voru
kannaðir.
Efniviður og aðferðir: Hnútur í lófa, krepptir
fingur og aðgerð vegna lófakreppu voru notuð
til að greina sjúkdóminn. Tíðni sjúkdómsins og
tengsl við ýmsa faraldsfræðilega þætti voru
könnuð. Við tölfræðilega úrvinnslu var notuð
lógistísk aðhvarfsgreining (logistic regression
analysis).
Niðurstöður: Af 1.297 körlum greindust
249 eða 19,2% með teikn um lófakreppu og al-
gengi hennar óx með hækkandi aldri. Af 868
konum greindust 38 eða 4,4% með teikn um
sjúkdóminn. Blóðsykur var tölfræðilega mark-
tækt hækkaður hjá körlum (OR=1,01; 95% Ci
1,00-1,01; p=0,04). Reykingar tengdust lófa-
kreppu hjá körlum (OR=l,49; 95% Ci 1,04-
2,16; p=0,03) og erfiðisvinnumenn voru með
hana í auknum mæli (OR=l,66; 95% Ci 1,08-
2,53; p<0,02) en hún var sjaldséð meðal
menntamanna (OR=0,55; 95% Ci 0,31-0,99;
p<0,05). Karlar sem höfðu sjúkdóminn reynd-
ust léttari (OR=0,97; 95% Ci 0,96-0,98;
p<0,001).
Niðurstöður: Lófakreppa er algeng á ís-
landi, sérlega meðal karla, og algengi vex með
hækkandi aldri. Þættir eins og atvinna, mennt-
un, reykingar og líkamsþyngd tengjast lófa-
kreppu.
E-7. Dánartíðni og dánarmein karia með
lófakreppu
Kristján G. Guðmundsson", Reynir Arngríms-
son21, Nikulás Sigfússon3>, Þorbjörn Jónsson4'
Frá "Heilsugœslunni Blönduósi, 2,erfðalœknis-
frœði Hl, 31Hjartavernd, 4>immunologisk avd.
Rikshospitalet, Noregi
Inngangur: Lófakreppa (Dupuytren's dis-
ease) er algeng hjá íslenskum körlum og tíðnin
vex með hækkandi aldri. Körlum með lófa-
kreppu var fylgt eftir í 15 ár og dánarmein og
dánartíðni könnuð.
Efniviður og aðferðir: Af 1.297 körlum
sem voru skoðaðir með tilliti til lófakreppu árið
1981 í Jjórðu innköllun Hjartaverndar greind-
ust 184 með hnúta í lófa og 65 voru með
krepptan fingur eða höfðu farið í aðgerð vegna
sjúkdómsins. Dánarmein og krabbamein voru
könnuð. Notuð var aðhvarfsgreining Cox við
útreikninga og leiðrétt fyrir aldri og reyking-
um. Samanburðarþýðið voru þeir í úrtakinu
sem ekki greindust með lófakreppu.
Niðurstöður: Dánartíðni karla með hnúta í
lófa (n= 184) var ekki aukin. Hlutfallsleg dán-
artíðni karla með krepptan fingur (n=65) var
aukin (Hazratio 1,6; 95% Ci 1,10-2,33;
p<0,01). Dánartíðni úr krabbameinum var auk-
in nærri tvöfalt hjá körlum með fingurkreppu
(Hazratio 1,96; 95% Ci 1,04-3,70; p=0,04) og
dánartíðni vegna annars en krabbameina og
kransæðasjúkdóms var aukin (Hazratio 2,04;
95% Ci 1,13-3,68; p=0,02). Nýgengi krabba-
meina (incidence) var ekki marktækt aukið og
engin ein tegund krabbameina var aukin með
marktækum hætti.
Alyktanir: Karlar með krepptan fingur vegna
lófakreppu hafa aukna dánartíðni og nærri tvö-
faldar líkur á að deyja úr krabbameinum.
E-8. Greining á sykruþætti þorska - mót-
efni (IgM)
Bergljót Magnadóttir", Cristina Colominas21,
Pauline Rudd21
Frá "Tilraunastöð HÍ í meinafrœði að Keldum,
21Glycobiology Institute, Dept. of Biochemistry,
University of Oxford, Oxford
Mótefni (IgM) var einangrað úr sermi þorska
(Gadus morhua L.) með gelsíu-, jónskipta- og
sértækri súluskiljun. Sýni voru meðhöndluð
með endó-sykrukljúfunum PNGasa, sem klýf-
ur allar N-tengdar sykrur, og O-glýkanasa, sem
klýfur flestar O-tengdar sykrur. Niðurstöður
sýndu að þorska-lgM innihélt sennilega ein-
göngu N-tengdar sykrur, sem voru staðsettar á
þungu keðjunni. Sykrumagn var áætlað um 16
kDa eða um 20% af þungu keðjunni (76,7 kDa)
en 15% af heildarmólþunga IgM (845 kDa).
Amínósýrugreining á þungu keðjunni sýndi að
möguleg N-tengd set voru fimm og að þau voru
eingöngu staðsett á óbreyttum svæðum CH2,
CH3 og CH4. Meðhöndlun með öðrum endó-
sykrukljúfum, Endo H, Endo F2 og Endo F3,
gaf til kynna að sykrurnar væru af complex
gerð en ekki af oligomannose eða hybrid gerð.
Fjölsykrur voru greindar nánar eftir flúormerk-
ingu með normal fasa HPLC greiningu og