Nýtt Helgafell - 01.12.1958, Page 17

MATTHÍAS JOHANNESSEN:
Síðdegisstund í unnskiptingastofunni
Laugardagur 6. desember, kl. 4—5.32.
Ég hef verið að hugsa um það í allan dag,
livernig stendur á því, að sumir menn eru
fengnir til þess að sætta hjón. Ástæðan er
su, að Ragnar Jónsson hringdi til mín í dag
og sagði: — Elsku vinur, þú verður að af-
saka, að ég skyldi ekki koma í gærkvöldi.
Ég var að sætta hjón fram undir morgun.
— Gerir ekkert, svaraði ég, en hvernig tókst?
Eg hef ekki getað hætt að hugsa um þetta
i allan dag. Einu sinni var ég fenginn til að
sætta hjón. Mér leizt illa á blikuna og trúði
ekki á, að það gæti tekizt. Ég vonaði jafnvel
hálft í hvoru, að það mundi mistakast. Ég
er að hugsa um hvers vegna. Var það vegna
þess, að ég var sjálfur ástfanginn í konunni
°g ætlaði að hremma hana, þar sem hún lá
osjálfbjarga á vígvellinum eftir hjónabardag-
unn? Eða var það vegna þess, að ég var
svona mikill vinur vinar míns? Ég veit ekki,
bvort heldur var, og sennilega f;e ég aldrei
uð vita það. En ég var sannfærður um, að
eitthvað hefðu þeir menn fram vfir aðra, sem
fengnir væru til að sætta hjón. Virðing mín
fyrir Ragnari í Smára hefur aldrei verið eins
mikil og í dag.
Þegar ég kom til Þórbergs, sótti þetta enn
uijög á mig. Ég var því ekki fyrr seztur en
ég sagði við skáldið:
— Hvað mundir þú gera, ef þú værir beð-
inn um að sætta hjón?
— Ég mundi aldrei gera svoleiðis, sagði
hann. Þeir eiga að sætta hjón, sem finna sig
færa til þess.
Þar með var málið útrætt og næsta mál
á dagskrá tekið fyrir. Fjölkvæni?
Jú, fjölkvæni er karlmönnum enn eigin-
legra en einkvæni. Það ætti hver maður að
eiga 12 konur, eina fyrir hvern mánuð ársins.
— Yrðu þá engar framhjátökur?
— Jú-jú, svaraði skáldið og brosti gleitt.
Þær yrðu alvcg eins fyrir það. Pramhjátagelsi.
Þeir hafa það svoleiðis sums staðar í Ind-
landi, þar sem fólki kemur illa saman í þorpi
eða byggðarlagi, að það hittist einu sinni á
ári og ber þá þær svívirðingar hvert á annað,
sem það hefur fóstrað í sér á árinu. Þcgar
allir eru búnir að útausa sér nægilega, þá eru
þeir sáttir. Og sambúðin gengur vel fram
eftir næsta ári. Þetta væri kannski ráð til
þess að sætta hjón, að sættarinn stillti svo
til, að þau gætu rifizt vel og jafnvel flogizt á,
og svo gæti hann byrjað sitt miskunnarverk.
— Það er ekki hægt, svaraði ég. Ragnar
á svo mikið af dýrum málverkum og mér er
sagt hann cigi á annað þúsund hljómplötur.
— Ja, ef það eru óperur, gerir það ekkert
til, svaraði Þórbergur og hélt svo áfram:
— Annars er það einkennilegt, hvað margt
fólk á erfitt með að laga sig hvert eftir öðru.
Það vill vera svo rismiklar jærsónur, að
hvorug lætur undan fyrir hinni. Þegar ég
mæti stórri persónu, reyni ég alltaf að vera
lítil persóna til þess að stóra persónan hafi
þá ánægju að verða ennþá stærri. Það er líka
nokkuð algengur veikleiki í fari manna að
slá sér upp á annars kostnað, verða stórir,
þegar nokkrir eru viðstaddir, segja þá eitt-
hvað vanvirðulegt um einn, gera hann hlægi-
Iegan og horfa svo upp á hina og spyrja með
augunum: Var þetta ekki helvíti sniðugt hjá
mér? — Þetta er nokkuð algengt í fari manna.
Annars er stór persóna aldrei stór. Hún dreg-
ur sig í hlé og þegir.