Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.01.1963, Side 95
89
Fra Islands Vækstrige.
Árið 1891 birtist fyrsta vísindalega ritgerðin frá hendi Stef-
áns um gróðurrannsóknir hans. Var hún að undirlagi Warm-
ings prentuð í ritum Náttúrufræðifélagsins danska: Viden-
skabelige Meddelelser fra dansk Naturhistorisk Forening. Rit-
gerðin heitir Fra Islands Vækstrige I. Nogle nye og sjældne
Karplanter. Síðan gaf hann út tvær ritgerðir aðrar undir sanra
heildarnafni, II. Vatnsdalens Vegetation 1895 og III. Floris-
tiske Nyheder 1897. Upphaflega mun það hafa verið ætlun
Stefáns, að gela smám saman út á dönsku skýrslur unr rann-
sóknir sínar og gróðurathuganir í ýmsunr landshlutunr. Frenr-
ur öðru liafði liann þó í huga að lýsa unrhverfi Möðruvalla,
og byrjað nrun lrann lrafa á ritgerð, er hann nefndi á dönsku:
Overvintring og Vegetationens udvikling onr Foraaret. En til
lrennar hafði lrann salnað nriklu efni eins os> áður er sagt.
Hvatti Warming lrann nrjög til að hefjast lranda í þessunr
efnunr, og liggur stundum við að hann verði þungorður í
bréfunr sínunr yfir því, að Stefán skuli ekki skrifa meira, ekki
sízt þegar hann lrefur fengið forsmekk af athugunum Stefáns
í bréfunum, en Stefán skrilaði Warming nrargt grasafræði-
legs efnis, og las lrann sunrt af því upp á fundunr í Botanisk
Forening, og var þar gerðnr góður rónrur að.
En eins og áður er frá sagt var það nrargt senr tálmaði því
að Stefán skrifaði nreira en raun varð á. Álrugi lrans á nær öll-
unr framfara- og félagsmálum samtíðar lrans lét lrann aldrei í
friði. Hann hlaut að taka þátt í þjóðlífinu, senr umhverfis
lrann hrærðist, og sveitungar lians notuðu sér starfsvilja lians
og starfshæfni til hlítar. Síðar konr svo þingmennskan til sög-
unnar. Þegar svo ofan á það bættist rekstur á stórbúi, og allt
þetta er tómstundavinna frá embættisstörfum, senr lrann rækti
af nrikilli kostgæfni, þá er það í rauninni furðulegt lrve nriklu
hann fékk komið í verk. Ekki má lreldur gleynra því, að lrann
hafði geysimiklar frátafir vegna gestagangs, og skömmu eftir
1890, tekur hann að kenna þess lreilsubrests, senr olli því, að
lrann lá fársjúkur lengri eða skemmri tínra á hverju ári að lreita
nrátti. Var það illkynjuð hálsbólga. Það er Ijóst að hann lref-
ur snenrma hugsað til undirhúnings Flóru, og þegar sú hugs-