Félagsbréf - 01.07.1957, Side 122

120
FÉLAGSBRÉP
þess hve einstaklingshyggjan er rík í fari okkar íslendinga.
Einleikur á of vel við okkur að því er virðist.
List leikhússins er, eins og Þorsteinn ö. Stephensen sagði
nýlega í ræðu, samvirk list, sameinað átak margra aðilja að einu
marki. Þetta er góð og gagnorð skýrgreining á leiklist, en því
miður hefur það viljað brenna ófyrirgefanlega oft við, að list
íslenzkra leikhúsmanna hefur ekki verið nægilega samvirk né
átak þeirra nægilega samstillt til þess að markinu væri náð,
þótt stundum hafi ekki vantað nema herzlumuninn. Herzlumun-
inn, sem gerir snilldarmuninn.
Það er ekki ofmælt, að vandasamt sé að velja leiki
til sýningar og óhugsandi að gera það svo að öllum líki.
Ólík sjónai-mið stangast á. Það er líka umdeilanlegt eftir hvaða
reglum á þar að fara, en samt sem áður er til ein regla, sem
óhætt væri að fara eftir á meðan ekki er völ á fleiri betri leik-
húsmönnum, en hún er sú <að velja leiki, sem hafa aðeins fáum
leikpersónum á að skipa en forðast aftur hina, sem mikinn per-
sónufjölda hafa. Þetta er auðvitað ekki algjörlega óbrig^ult ráð
frekar en önnur ráð. Sjónleikur með fáum persónum getur vit-
anlega mistekizt, en þá er líka öðru um að kenna en persónu-
fjöldanum. Sú staðreynd verður annars ekki sniðgengin, að þeir
sjónleikir, sem bezt hafa tekizt hér, hafa allir verið fjarska
persónufáir og nægir að nefna Browning-þýðinguna. Sölumann
deyr og Brúna til mánans því til staðfestingar.
Sökum tilfinnanlegrar eklu á hæfileikafólki þýðir ekki fyrir
okkur að reyna að setja persónumarga leiki á svið, eins og svo
fjöldamörg stórmistök sanna. Við völdum þeim ekki eins og nú
er ástatt í íslenzkum leikhúsmálum. Af þessum ástæðum var
það t. d. misráðið hjá Leikfélagi Reykjavíkur að leika Þrjár
systur. Ekki svo að skilja, að mér finnist Þrjár systur lélegt leik-
rit, öðru nær, en Leikfélag Reykjavíkur réð ekki við þetta per-
sónumarga og kröfuharða listaverk. Ef Helga Bachmann, Gísli
Halidórsson, Steindór Hjörleifsson og Brynjólfur Jóhannesson
eru frátalin, þá skildu hinir leikararnir ekki hlutverk sín fyllilega
réttum skilningi, náðu ekki réttum tökum á þeim og rangtúlkuðu
í misjöfnum mæli.