Milli mála - 01.01.2010, Blaðsíða 50

þau verðlaun og tilnefningar sem hún hefur hlotið en einna mesta
athygli vöktu skáldsagan The Prowler: A Novel (1989) og endur-
minningabókin Zero Hour (1991).2 nýjustu bækur hennar eru
greinasafnið Stranger at the Door. Writers and the Act of Writing
(2004) og smásagnasafnið Any Day But This (2004).
Fyrstu bækur Kristjönu voru ljóðabækur en það er einkenn-
andi fyrir allt höfundarverk hennar að torvelt er að beita einhverju
einu formgerðarhugtaki á einstök verk því að þau eru yfirleitt það
sem kalla mætti „blendingur“, til skýringar á enska hugtakinu
hybrid (sem vísaði upphaflega til kynblöndunar). Í verkum sínum
hefur hún jafnan unnið úr samtímalegri fræðiumræðu og gagnrýni
sem hún skoðar að meira eða minna leyti í ((sjálfs)ævi)sögulegu
ljósi. Ljóðabækurnar og prósaverkin bera að auki sameiginleg
einkenni því mál- og myndbygging er jafnan ljóðræn (einnig í
prósaverkum) en um leið svipar brotakenndri heildarbyggingu
verkanna annaðhvort til samfelldrar skáldsögu eða samtengdra
smásagna (einnig í ljóðabálkum). allt fer það eftir efniviði hvar
Kristjana leggur áherslur í formgerð, efnistökum og framsetn-
ingu, en iðulega gegnir bygging verka hennar táknrænu hlutverki.
Í ritgerðasafni um verk Kristjönu frá árinu 2004 nefnir Monique
Tschofen að gagnrýnendur bendi oft á að Kristjana geri víðreist
um lendur hinna ólíkustu formgerða í einum og sama textanum;
hún skeyti saman harmakvæðum og ljóðrænum kveðskap, róm-
önum og leynilögreglusögum, fræðilegum og skapandi skrifum
sem og sjálfsævisögulegum áherslum á sjálfið (e. the self) og
bókfræðilegum áherslum á hið ókunna eða annkannalega (e. the
other) og því hafi verk hennar alltaf verið blendingar.3
ÞýðIng, SKöPun, aðLögun?
50
Chicago, Lancaster (Bretlandi): guernica, 2004, bls. 223–237. Yfirlitið, ásamt öðrum
upplýsingum og greinum um Kristjönu og verk hennar, er einnig aðgengilegt á slóðinni
http://www2.athabascau.ca/cll/writers/english/writers/kgunnars/kgunnars.php.
2 Í „Critical Bibliography“ nefnir Monique Tschofen til dæmis að The Prowler var verðlaunuð
sem bók ársins 1989 í Manitoba en þýðing anne Malena á henni á frönsku, La maraude:
roman, var tilnefnd til Landstjóraverðlaunanna, virtustu bókmenntaverðlaun Kanada, fyrir
árið 1995. Zero Hour var tilnefnd til Landstjóraverðlaunanna fyrir árið 1991 (bls. 237). auk
frönsku og smáræðis á íslensku hafa verk hennar m.a. verið þýdd á spænsku og kínversku
(bls. 223–224).
3 Sjá bókarkafla Monique Tschofen, „„With a ruse of Heart and Language“. Movements of
Thought in gunnars’s Writing“, Kristjana Gunnars. Essays on Her Work, bls. 190–222, hér
bls. 192.
Milli mála 2011_Milli mála 1-218 6/28/11 1:38 PM Page 50