Milli mála - 01.01.2010, Blaðsíða 99

alarcóns. Sama ár og Veneno sveitarhöfðingi kom út birti ritið
Templar smásögu eftir annan þekktan rithöfund þessa tíma, José
María Pereda, undir titlinum „Erfisdrykkjan“. Pereda var eitt helsta
skáld Spánar á 19. öld og er einkum þekktur fyrir skáldsögur sínar
Sotileza frá 1885 og Peñas arriba frá 1895. Stórstúka Íslands gaf
út Templar og hefur efni sögunnar eflaust hentað tímaritinu en
sagan fjallar um erfisdrykkju sem fer úr böndunum sökum vín -
drykkju. Sögunni fylgir hvorki fróðleiksmoli um höfund né er
þýðanda getið en strax á eftir sögulokum er klausa sem útskýrir
þann undarlega spænska sið að neyta víns við erfisdrykkju. Þar
segir: „Á Spáni hefir siður þessi, að drekka full fyrir eilífri sálu-
hjálp hins látna, verið í margar aldir. Hvernig það hefir komið á vita
menn ekki. Prestarnir hafa barist ötullega til þess að fá hann af -
numinn, og margir rithöfundar hafa og gert það.“19 Sagan er að
öllum líkindum þýdd úr dönsku.20
Í lok fyrsta áratugar aldarinnar var gefin út bók með forvitni-
legum titli: Bifreiðin. Útlendar sögur. guðmundur guðmundsson,
cand. philos., þýddi og gaf bókina út á Ísafirði árið 1909. Í henni
eru þrjár sögur eftir útlenda höfunda, meðal annars sagan „Ekkjan
í alquezar“ eftir Juan r. de Menéndez. Hér er höfundur sennilega
rangnefndur (Menandez) en ekki hefur tekist að hafa uppi á
honum. guðmundur – betur þekktur sem guðmundur skólaskáld –
fékkst töluvert við þýðingar úr ýmsum málum og þýddi meðal ann-
ars ljóð úr spænsku eftir José Zorilla og gustavo adolfo Bécquer.21
allmargar þýðingar á smásögum frá þessum tíma eftir spænsku-
mælandi höfunda birtust í íslenskum tímaritum sem gefin voru út í
Winnipeg, meðal annars tímaritunum öldin, Breiðablik, Rökkur,
Saga og Lögberg. Í lok 19. aldar, eða 1896, birti öldin smásöguna
„Chonita“ með undirtitlinum „mexíkönsk frásaga“ eftir Beatriz Bellido
KrISTÍn guðrún JÓnSDÓTTIr
99
19 Höfundur aftanmálstextans heldur áfram og segir: „Meira að segja, siðirnir hafa verið
bannaðir af páfa. Þrátt fyrir þetta mun siður þessi þó finnast þar enn á stöku stað […] Hér á
landi hefir það ríkt, að drekka við jarðarfarir, og þótt það hafi ekki gengið til eins og áður er
sagt, þá vonum vér, að allir sjái, hversu óviðeigandi það er. Enda er það mikið að minka, og
í sumum prófastsdæmum landsins mun það vera alveg eða mestmegnis hætt, fyrir góða
framkomu prestanna.“ Templar, 11–14/1904, bls. 56.
20 Orðið „alcalde“ (bæjarstjóri) er notað sem sérnafn eða titill (með dönskum greini og stórum
staf nafnorða eins og tíðkaðist í dönsku á þessum tíma): „alcalder“.
21 Þau eru í bókinni Erlend ljóð. Nokkrar þýðingar sem var gefin út 1924, nokkrum árum eftir
fráfall höfundar en hann var að búa bókina til prentunar þegar hann lést. útgefandi var
Prentsmiðjan gutenberg.
Milli mála 2011_Milli mála 1-218 6/28/11 1:38 PM Page 99