Milli mála - 01.01.2010, Blaðsíða 118
una Doña Perfecta eftir Pérez galdós, sem tæpt var á fyrr, var hann
þegar búinn að þýða árið 1937 en af óþekktum ástæðum kom hún
aldrei út. Ekki er ólíklegt að hún hafi átt að koma út 1944 í flokkn-
um úrvals skáldrit heimsbókmenntanna en samkvæmt dagblaða -
auglýsingum frá sama ári skyldi flokkurinn vera í tólf bindum;
Þórhallur bar ábyrgð á þýðingum úr spænsku.69 úr frönsku þýddi
Þórhallur meðal annars skáldsöguna Sfinxinn rauf þögnina eftir
Maurice Dekobra árið 1932. Ljóð þýddi hann úr öllum tungumál-
unum. Þórhallur var hvað afkastamestur í þýðingum sínum úr
spænsku frá lokum þriðja áratugar til 1950 en þegar hann hóf störf
sín sem bókavörður við Landsbókasafnið 1943 dró úr þýðinga-
starfinu og hann sneri sér að efni sem átti hug hans allan: að rann-
saka og skrá niður þau áhrif sem latneskar og rómanskar bók-
menntir hafa haft á íslenskar bókmenntir. Þetta verk virðist hafa
fangað hann síðustu ár hans eins og Finnur Sigmundsson lands-
bókavörður hefur sagt: „En síðustu árin virtist þetta hugðarefni
hans vera honum hjartfólgnara en allt annað.“70 Þýðingar viku til
hliðar fyrir þessu verkefni. afraksturinn af löngum setum við að
fletta handritum og gögnum bókasafnsins var Drög að skrá um rit-
verk á íslenzku að fornu og nýju af latneskum eða rómönskum upp-
runa I og II (frönsku og ítölsku) sem var minnst á í upphafi þess-
arar greinar. En Þórhalli entist ekki aldur til að ljúka við útgáfu
skrárinnar á hinum rómönsku málunum. Sjálfur sagði Þórhallur við
útkomu fyrstu binda verksins að fyrir honum vekti að: „rannsaka
þann skerf, sem latneskar og rómverskar bókmenntir hafa lagt til
íslenzkra ritmennta frá elztu tímum til þessa dags og hvað það sé
helzt í bókmenntum vorum, sem beint eða óbeint má rekja til
suðrænna fyrirmynda.“71 Hann hafði haldið fyrirlestra um þetta
efni72 og var með verk um það í smíðum – eins konar sögulegt yfir-
graFIð úr gLEYMSKu
118
69 Sjá Alþýðublaðið, 4. nóvember 1944, bls. 5 og Morgunblaðið, 5. nóvember 1944, bls. 6.
70 Finnur Sigmundsson, Árbók Landsbókasafns Íslands, 14–15/1957–1958, bls. 11–12, hér bls.
12.
71 „Skrá um ritverk á ísl. af latneskum eða rómönskum uppruna“, Morgunblaðið, 19. jan.
1955, bls. 2. Sjá enn fremur „Merkilegt heimildarit“, Vísir, 30. ágúst 1955, bls. 4, „Hvað
hefir komið út á íslenzku eftir rómanska höfunda“, Tíminn, 15. jan. 1955, bls. 3 og „Áhrif
latneskra og rómanskra bókmennta á Íslandi, forn og ný“, Þjóðvilinn, 20. jan 1955, bls. 3.
72 Hann hélt fjóra fyrirlestra um áhrif suðrænna bókmennta á íslenskar bókmenntir árið 1950
og 1951 við Háskóla Íslands. Sjá „Háskólafyrirlestrar um klassisk og suðræn áhrif á íslenzk-
ar bókmenntir“, Alþýðublaðið, 2. nóv. 1950, bls. 8, sem og fleiri fréttatilkynningar frá þess-
um tíma.
Milli mála 2011_Milli mála 1-218 6/28/11 1:38 PM Page 118