Helgafell - 01.12.1955, Blaðsíða 128

126
HELGAFELL
flestra kennara. Það' getur aldrei vak-
ið áhuga barnanna, gleymist jafn-
skjótt og gengið er frá prófborðinu og
kemur því heldur aldrei að neinum
„hagnýtum" notum. Það er athyglis-
vert, að svonefndur „námsleiði“ virð-
ist vera orðinn ólæknandi „atvinnu-
sjúkdómur“ skólabarna strax í neðstu
bekkjum barnaskólanna. Mundi það
ekki geta bent til þess, að hér sé þörf
á allróttækri stefnubreytingu? Kann
ekki að vera, að það sé orðið aðkall-
andi verkefni fyrir skólana að búa
unglingana undir að geta notað sér sí-
vaxandi tómstundir á heilbrigðan og
mannbætandi hátt engu síður en hitt
að fylla hugi þeirra meira og minna
sundurlausum staðreyndum, t. d. úr
náttúrufræði, landafræði og sögu, sem
í flestum tilfellum festa engar rætur
í sál nemandans og geta því ekki vak-
ið áhuga hans eða orðið undirrót frek-
ara sjálfsnáms og sannrar menntunar?
Við Islendingar eru sagðir vera
hlutfallslega meiri bókaútgefendur og
bóklesendur en nokkur önnur þjóð.
En hversu lengi verður það, nema
skólarnir, sem í sívaxandi mæli bera
ábyrgð á uppeldi æskulýðsins, snúi
sér gagngert að bókmenntafræðslu
með miklu markvissara hætti en ver-
ið liefur, jafnvel þótt eitthvað þyrfti
að draga úr þurri málfræðikennslu og
kommusetningarstagli í staðinn? For-
feður vorir, sem lengst héldu íslenzkri
tungu lifandi og hreinni, lærðu hvorki
setninga- né beygingafræði, en gátu
þó myndað réttar setningar og jjekktu
enga „þágufallssýki“. Þeirra skóli var
lestur góðra bóka, og ef til vill er sú
aðferð enn hin bezta og frjóasta til
að nema íslenzkt mál, orðgnótt og
tungutak.
Islenzka þjóðin er talin verja ldut-
fallslega meira fé til listastarfsemi en
flestar ]>jóðir aðrar. Þetta íé þarf að
skila arði. Þess vegna. er okkur ekki
nóg að vera hlutfallslega meiri bóka-
þjóð en aðrar þjóðir, heldur þurfum
við líka að verða meiri myndskoð-
endur og músíkhlustendur — meiri
•unnendur allra fagurra lista. Einnig
hér geta afskipti skólanna haft úr-
slitaþýðingu.
Að því er til tónlistarinnar tekur,
þarf undirbúningur undir þetta að
hefjast nú þegar með menntun kenn-
araefna í tónlist fyrir alla meirihátt-
ar skóla landsins, sem ekki hafa þeg-
ar færum kennurum á að skipa í þess-
ari grein. Til þessara kennara yrði að
gera allt aðrar og meiri kröfur en nú
eru almennt gerðar til „söngkennara“
í skólum. Tónlistarkennarinn þarf
að geta kennt nótnalestur, undir-
stöðuatriði í hljóðfæraleik, helzt á
ýmis hljóðfæri, undirstöðuatriði tón-
fræði og tónlistarsögu, hann þarf að
geta skýrt nemendunum margvísleg
tónverk og kynnt höfunda þeirra, og
hann þarf að geta hagað kennslunni
þannig að hún veki áhuga og gleði hjá
nemandanum. Markmiðið á að vera,
að nemandinn geti ekki aðeins notið
tónlistar í sem allra ríkustum mæli,
lieldur einnig iðkað hana sjálfum sér
og öðrum til ánægju.
Aðeins ein stofnun á Islandi getur
veitt þá alhliða menntun í tónlist,
sem slíkum kennara er nauðsynleg,
og það er Tónlistarskólinn í Reykja-
vík. I Tónlistarskólanum þarf hið
allra fyrsta að setja á stofn sérstaka
kennaradeild með þetta markmið fyr-
ir augum, og mundi það vera liægt án
teljandi aukatilkostnaðar. Milli Tón-
listarskólans og Kennaraskólans þarf
síðan að koma á skipulögðu samstarfi,
líkt og mun eiga sér stað um mennt-
un íþróttakennara. Sénnenntun sína