Stígandi - 01.01.1945, Blaðsíða 31
STIGANDI
BLYSFÖR OG GREINARGERÐ
21
og sá hinn sami hefði fastlega íhugað lífsreynslu sína og lífsferil.
Það verður ekki sagt með sanngirni um þetta kvæði, að þar sé
kafað grunnt né í því sé tómahljóð.
Skáld vort hefir og kt eðið fleiri raunsæ kvæði. Eg nefni hér
þrjú þeirra, tvö í „Nýjum kvæðum“ 1929, annarri beztu kvæða-
bók lians. Fyrsta þeirra er „Bréfið hennar Stínu“, sem er laugað
fíngerðri og hljóðlátri gamansemi, svo að lesandi tekur varla
eftir henni. Mér finnst hún snilld, lýsingin á varasemi og við-
vörun Stínu, er hún, Jjyrst í ástanautnir og nætur-ævintýr, biður
vin sinn að koma til sín, fara hægt, svo að enginn vakni við. Mér
er og grunur á, að gamankvæðið, „Úr Vísnakveri Tyrkja-Guddu“
(„í byggðum“ 1933) sé næsta raunsæ lýsing á tiltekinni tegund
mennskra kvenna, hvort sem prestsmadaman og sálmaskáldsfrúin
í Saurbæ á Hvalfjarðarströnd hefir búið yfir þeim hugrenningum,
sem kvæðið kveður, eður eigi. Þriðja raunsæiskvæðið er „Konan,
sem kyndir ofninn minn“, sem flestir íslendingar kunna. Þar
þykja mér tvö fyrstu erindin einkum afbragð raunsælegrar ljóða-
gerðar og lýsingar:
„Eg finn það gegnurn svefninn,
að einhver læðist inn
með eldhúslampann sinn,
og veit, að það er konan,
sem kyndir ofninn minn,
sem út með ösku fer
og eld að spónum bcr,
og yljar upp hjá mér,
læðist út úr stofunni
og lokar á eftir sér.
Eg veit, að hún á sorgir,
en segir aldrei neitt,
þó hún sé dauðaþreylt,
hendur hennar sótugar
og hárið illa greitt.
Hún fer að engu óð,
cr öllum mönnum góð
og vinnur verk sín hljóð.
Suntir skrifa í öskuna
öll sín bcztu ljóð".
Hér er allt sagt, sem segja þurfti og segja varð.
Að lyktum get eg þess, að síðasta kvæðabók skáldsins endar á
kvæði, sem kallast „Lótusblóm", nýstárlegu að inntaki með Jjýð-