Stígandi - 01.01.1945, Blaðsíða 52
BERSÖGLISMÁL
STÍGANDI
A2
átt að lækka dýrtíðina, en hún er hækkuð með ári hverju. Vinstri
flokkarnir tala um að lækka tolla og skattleggja stríðsgróðann,
en ef slíkt á að framkvæma, þvælast þeir hver fyrir öðrurn. Fagrar
ræður eru haldnar um að hefta stórgróða heilsalanna, en í tvö
ár er heilsala l'alið verðlagseftirlitið. Talað er um að leggja fé til
hliðar í raforkusjóð, svo að allir, ríkir og fátækir, hafi nóga véla-
orku til að létta stritið, ljós og liita, hvar sem þeir eru búsettir á
landinu. Talað er um að byggja áburðarverksmiðju, svo að auð-
velt verði öllum í þorpurn og sveitum að breyta hrjóstrunum í
tún og garða. Allir flokkar látast vilja spara rekstursgjöld ríkisins.
En í stað framkvæmda eru raforkumálin svæfð, áburðarverk-
smiðjumálið svæft. Framkvæmd eru aftur á móti stórkostleg aukn-
ing rekstursgjalda, hækkuð laun, og fjölmörg ný embætti stofnuð
á hverju Jiingi. Eg veit, að margir þingmenn vilja láta skemmra
á milli orða og gjörða. Það er sjálf flokksvélin, sem er óstarfhæf.
X.
Ollum þingflokkum kemur saman urn, að hrun muni koma
eftir stríðið. A hverju er slík skoðun byggð? Aldrei hefir þjóðin
haft betri vinnutæki. Einangrun landsins er rofin og auðveldara
nú en nokkru sinni að öðlast nýja tækni og nýja markaði, allur
heimurinn er orðinn að nágrenni okkar. Við eigum þróttmikla
æsku, betur mennta til fjölhæfra starfa, hraustari og betur herta
við íþróttir en nokkru sinni. I stað Jress að Jrjóðin var áður í stór-
skuldum, eigum við nú stórfé í innstæðum erlendis, í pundum
og dollurum, sent óliaggað stendur, hversu sem allt veltur um
ísl. krónu.
Það er örðugt að gera sér grein fyrir raungildi peninga nú á
dögum. Þar var landaurareikningurinn forni miklu snjallari.
Það, sem Jjjóðin á í innstæðum erlendrar myntar, nemur nálægt
fjórum Jrúsundum á hvert mannsbarn hér á landi, eða tuttugu
[nisundum á fimm manna fjölskyldu, ef jafnt væri deilt. Þetta
svarar til Jress, að hver bóndi ætti, auk jarðar sinnar og lausafjár,
tuttugu kýrverð í handraða, liver verkamaður kostnaðarverð
nýrrar íbúðar, hver skipshöfn í sameiningu verð fyrir nýjan bát.
Allar innstæðurnar erlendu eiga rót sína í erfiði sjómanna og
verkantanna. Þær stéttir hafa skapað auðæfin með því að afla
meira en öll þjóðin eyddi.
Kreppan kemur eftir stríðið, ef hinurn erlendu innstæðum