Stígandi - 01.04.1945, Blaðsíða 11
INDRIÐI EINARSSON
Eftir BRYNLEIF TOBIASSON
Erindi, flutt á fundi í st. Verðandi
nr. 9. í Rvík á minningarkveldi uni
I. E. 30. apríl 1943.1)
FYRIR 92 árum íæddist hjónunum á Húsabakka í Skagafirði
sveinn, skömmu eftir sumarmálin. Hann var vatni ausinn
nokkrum dögum síðar, og hlaut í skírninni nafnið Indriði. Móðir
lians hét Euphemía, dóttir Gísla Konráðssonar, mikilvirkasta
sagnaritara í bændastétt á íslandi á 19. öld, og fyrri konu hans
Euphemíu llenediktsdóttur, en hún var dótturdóttir Jóns pró-
fasts Jónssonar á Hjaltastöðum í Skagafirði, ins lærðasta manns.
Faðir Indriða var Einar bóndi á Húsabakka, sonur Magnúsar
Magnússonar, prests í Glaumbæ, og seinni konu hans, Sigríðar
Halldórsdóttur Vídalín, klausturlialdara á Reynistað.
Húsabakki stendur við vestari kvísl Héraðsvatna, alveg fram á
vatnabakkanum. Það er einkennileg jörð að því leyti, að þar er
ekkert tún, en heyskapur allur í mjög grasgefnum flóa fyrir vestan
bæinn og á vatnabökkunum. Húsabakkaflói er Safamýri Skaga-
fjarðar. Það er og var algengt, að meðal-sláttumaður slægi þar 70
hesta á dag með or.fi og ljá. í vorflóðum er erfitt að verja bæ og
peningshús fyrir vatninu. Þá er stundum hægt að róa á pramma
yfir þvert eylendi Skagai jarðar.
A þessunr bæ ólst Indriði Einarsson upp fyrstu æviárin, en flest
æskuár sín átti hann heima í Krossanesi í Vallhólmi, því að þangað
fluttust foreldrar hans, er hann var enn á unga aldri. — Þar er
sama sléttan allt urn kring sem á Húsabakka, en þó stendur bær-
inn þar hærra en á Húsabakka. — Krossanes stendur skammt frá
Svartá (Húseyjarkvísl), en nokkur spilda af landi jarðarinnar
liggur að vestari kvísl Héraðsvatna (Söndunum). Steinn verður
ekki fundinn í landareign þessara jarða. Smalarnir frá báðunr þess-
um bæjuin eru á hestbaki. Sléttir bakkarnir eru öndvegis-skeið-
vellir, og það er meira dauðyflið, sem lætur ekki hestinn sinn
spretta úr spori þar á bökkunum. Enginn liáls eða hæð er til í
landareigninni. Fjöllin blasa við í nokkurri fjarlægð í austri, suðri
1) Á þessutn fundi talaði einn um hann sem templar, annar um hann sem
höfUnd og þriðji iim manninn I. E., og það gerði ég. — B. T.