Læknablaðið - 15.01.2005, Blaðsíða 103
Míron
Fljótvirkt lyfgegn þunglyndi
Míron - Mirtazapín, 30 mg
Ábendingar: Alvarlegt þunglyndi. Skammtar og lyfjagjöf: Skammtar
eru einstaklingsbundnir. Lyfið skal taka inn með nægilegum vökva.
Töflunum má skipta en þær má ekki tyggja. Æskilegast er að taka lyfið
inn að kvöldi fyrir svefn. Meðferð með hæfilegum skammti ætti að gefa
jákvæða svörun innan 2-4 vikna. Áhrif mirtazapíns byrja þó venjulega
að koma fram eftir 1 -2 vikna meðferð. Æskilegt er að halda meðferðinni
áfram þar til sjúklingur hefur verið einkennalaus í 4-6 mánuði. Þá skal
hætta meðferðinni smám saman. Skammtar fyrir fulloröna: Algengur
upphafsskammtur er 15-30 mg á dag. Oftast þarf að auka þann skammt
til að ná hámarksverkun. Algengur viðhaldsskammtur er á bilinu 15*45
mg á dag. Skammtar fyrir aldraða: Auka skal skammtana á lengri tíma
og undir eftirliti. Útskilun lyfsins getur verið minnkuð hjá sjúklingum
meö skerta nýrna- eða lifrarstarfsemi og verður aö taka tillit til þess ef
lyfinu er ávísað þeim sjúklingahópum. Skammtar fyrir börn: Lyfið er ekki
ætlað börnum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir einhverju af innihaldsefnum
lyfsins. Varnaðarorð og varúðarreglur: Gæta þarf varúðar við meðferð
hjá sjúklingum með eftirfarandi sjúkdóma: Flogaveiki eða vefrænar
heilaskemmdir. Skerta lifrar- eða nýrnastarfsemi. Hjartasjúkdóma, s.s.
leiðslutruflanir, hjartaöng eða nýlegt hjartadrep. Lágan blóðþrýsting.
Hætta á meðferðinni ef gula kemur fram. Hjá sjúklingum með skerta
lifrar- eða nýrnastarfsemi getur dregið úr útskiínaði mirtazapíns. Almennt
gildir um þunglyndislyf að séu þau gefln sjúklingum sem þjást af geðklofa
eða öörum geðtruflunum geta geðræn sjúkdómseinkenni versnað.
Einnig geta sjúklingar með geöhvörf sveiflast yfir í oflæti þegar
þunglyndislyf eru notuðtil meðhöndlunará þunglyndisfasa sjúkdómsins.
Sjálfsvígshætta sjúklinga hverfur ekki strax og meðferð með
þunglyndislyfjum er hafin og getur jafnvel aukist (upphafi meðferðar.
Því gæti verið rétt að takmarka ávísað magn lyfsins í upphafi meöferðar.
Beinmergsbæling hefur komið fram sem aukaverkun meðferðar með
flestum þunglyndislyfjum. Komi fram einkenni um sýkingu, s.s. hiti,
hálssærindi eöa bólga í munni, skal hætta meðferð og gera
blóðkornatalningu. Líkt og með önnur þunglyndislyf skal gæta varúðar
hjá sjúklingum með sykursýki, truflun á þvaglátum (s.s. við stækkun
blöðruhálskirtils), bráða þrönghornsgláku og aukinn augnþrýsting. Hafa
ber í huga að eldri sjúklingar eru oft næmari fyrir aukaverkunum
þunglyndislyfja. Engin reynsla er af notkun lyfsins hjá börnum. Lyfið er
ekki ávanabindandi en sé langtíma þunglyndislyfjameöferð hætt
skyndilega geta sjúklingar fundið fyrir fráhvarfseinkennum eins og ógleði
og höfuðverk. Akstur og stjórnun vinnuvéla: Athuga skal að hjá sumum
sjúklingum getur mirtazapín haft áhrif á einbeitingu og viðbragðsflýti
og ættu þeir sjúklingar að hafa það í huga við akstur og stjórnun
vélknúinna tækja. Meðganga og brjóstagjöf: Engin gögn liggja fyrir
varðandi klínísk áhrif mirtazapíns á fóstur manna eða nýbura en
rannsóknir á dýrum hafa sýnt að mirtazapín getur valdið eituráhrifum
og hækkun á dánartíöni nýfæddra afkvæma. Barnshafandi konur ættu
einungis að nota lyfið ef brýna nauðsyn ber til og mögulegur ávinningur
móður vegur þyngra en hugsanlegur fósturskaði. Dýrarannsóknir benda
til þess að mirtazapín skiljist aðeins í litlu magni út í brjóstamjólk. Gögn
varðandi útskilnað í móðurmjólk eru þó ekki nægileg til að hægt sé að
meta hættuna fyrir barnið. Aukaverkanin A/gengor (>/%j:Aukin matarlyst
og þyngdaraukning, syfja, bjúgur, svimi og höfuðverkur. Mjög sjaldgæfar
(<0,1%): Þreyta, stöðubundinn lágþrýstingur, oflæti, krampar, skjálfti,
vöðvakippir, martraðir/ljóslifandi draumar, bráð mergbæling, hækkun
á transamínösum í sermi, fótaórói, liðverkir/vöðvaþrautir, útbrot, breytt
húðskyn. Milliverkanir: Mirtazapín á ekki að nota samtímis MAO-hemlum
og ekki fyrr en 2 vikum eftir að töku slíkra lyfja er hætt. Mirtazapín getur
aukið róandi áhrif benzódíazepínlyfja. Rannsóknir á milliverkunum
mirtazapíns og ensímhamlandi eða ensímhvetjandi lyfja eru
ófullnægjandi. In vitro rannsóknir sýna þó að mirtazapín getur virkaö
sem hemill á cýtókróm P450 ensím 1A2,2D6 og 3A4. Klínískt mikilvægi
þessa er óljóst en þar til nákvæmari gögn liggja fyrir ber að gæta varúðar
við samhliða gjöf með lyfjum sem nota þessar umbrotsleiðir. Þetta á
sérstaklega viö um lyf með þröngt lækningabil, s.s. teófyllín, clózapín,
perfenasín, lyf við hjartsláttaróreglu, flogaveikilyf, þríhringja
geðdeyfðarlyf, cidosporín A og terfenadín. Karbamazepín og rífampícín
örva umbrot mirtazapíns og minnka því plasmastyrk þess. Við samhliða
gjöf mirtazapíns og címetidíns eykst plasmastyrkur mirtazapíns.
Flúvoxamín er hemill á CYP 1A2. Kódein og mörg lyf í flokki sefandi lyfja
(tíorídazín, perfenazín, súklópentixól, halóperidól og risperidón) og
mörg geðdeyfðarlyf (flúoxetín, paroxetín, sertralín og venlafaxín) eru
hemlar á CYP 2D6 og geta þessi lyf því hamlað umbroti hvors annars.
Greint hefur verið frá einu tilfelli serótónínheilkennis eftir samhliða
notkun fiúoxitíns og mirtazapíns en vegna hamlandi áhrifa flúoxitíns á
umbrot mirtazapíns eykst plasmastyrkur þess. Vegna hamlandi áhrifa
paroxetíns á umbrot mirtazapíns eykst plasmastyrkur mirtazapíns.
Samhliða gjöf er óráðleg út frá lyfjafræðilegu sjónarmiði. Gæta skal
varúðar þegar öflugir CYP 3A4-hemlar, s.s. HlV-próteasahemlar, sveppalyf
af azólflokki, erytrómýcín og nefazódón eru gefnir samhliða mirtazapíni.
Séu ensímhamlandi eða ensímhvetjandi lyf gefin samhliða mirtazapíni
gæti þurft að aðlaga skammtinn og síöan aftur ef samhliða meðferð
þessara lyfja er hætt. í in vivo milliverkana-rannsóknum hafði mirtazapín
ekki áhrif á lyfjahvörf risperidóns, paroxetíns, carbamazepíns, amitriptýlíns
og címetidíns. Engin klínísk áhrif sem skipta máli eða breytingar á
lyflahvörfum hafa komið fram hjá mönnum við samtímis gjöf mirtazapíns
og litíums. Varast ber að neyta áfengis samtímis töku lyfsins þar sem
áhrif þess á miðtaugakerfið geta verið aukin. Pakkningar og
hámarksverð í smásölu 1. okt. 2004: Töflur 30 mg: 30 stk. 4.747 kr., 100
stk. 13.009 kr. Afgreiðslutilhögun: R. Greiðsluþátttaka: B.
Markaðsleyfishafi: Actavis hf. Maí 2003.
hagur í heilsu