Læknablaðið - 15.01.2005, Blaðsíða 45

1945-1954 / MAGA- OG SKEIFUGARNARSÁR
Tafla H. Perforatio larvata (subacuta, gedeckte)
Rnð 1 c >> Aldurj Nafn Heimili Sjúkdómur Aldur enkenna Meðferð D. óperat. Lækn Reoperatio Læknir Árangur
1 s 23 J. E4. ísttfirði U.D. perf. larvttt 3 ár Lnparttt explor. 6/9 1927 H. H. Luparut. explor. Kr.Arinbj. þ '33 e.v.
2 $ 49 S. H. Akrunesi u.v . .*> 33 . » 23/11 1930 M. E. G-E. unast. M. E. góður
3 s 28 J L. Heykjavík Ö'D. . 10 . G E. anast. 15 6 1935 H. H. »
4 5 50 St. G. '» U.D. . » 24 . » 28/10 1935 » »
5 S 39 Þ I. » U D. . » 4 . 7 6 1936 » »
6 s 37 R St. Eskifirði U.Y . » 5 . » 31/12 1 40 » slæmur
7 s 54 B G. » U.D. . » 26 . » 20/2 1943 » góður
8 s 30 Ú. G. Vestm.eyj. U.D. . » 3 = » 53 1945 » »
Tafla ffl. Perforationis sequlæ (reoperationes)
«o CC Kyn Aldur Niifn Heimili Dato fyrri 6per. Læknir EinK. í ár. Sjúkdómnr Reoperato D. reop. Lækn. Árangur
t S 4-2 B F. Vestm.eyj. 17 8 ’27 P. Kolka 12 U. D Perf. segv. G e.annst 26/11 ’27 H. H. góður
2 s 34 A O. Seyðisfirði 17 1 ’35 Eg Jóns. 16 » » 10/10 ’35 » sæmil.
3 s 29 s. s. Reykjnvlk 24 12 '34 H. H. *) 8 » » 5/9 ’ d7 » góður
4 s 33 G Fr. Siglntirði Ve-itiu.eyj. 25/8 ’38 St. Einars. 6 » » 12 1 ’40 » sæmil.
5 s 31 F. M. 12 1 ’4(l E. Gult. 11 » » et Excisio ulc. 20/3 ’40 » góður
fi s 40 H. St. Akranesi 10 11 ’27 P. Knlku 6 U. V Resect. ventric 25/5 '40 »
7 s 35 K. S. S. V'estm.eyj. 13,2 '37 E. Gutt. n U.D. G.e.anast 12/7 ’43 » »
8 s 43 Þ. B. Hftfnum 2/4 ’40 B. ."•næbj. 5 » » 2/3 ’46 » »
*) á Hvítubandinu.
gólf eftir það vegna kvalanna og var svo opereraður
eftir 11 kl.st. Hann lá lengi milli heims og heljar, en
sigraðist þó á lífhimnubólgunni að lokum.
Sjúkl. nr. 14: f þessum sjúkl. sprakk sárið suður í
Sandgerði og fór langur tími í það að koma honum
í sjúkrabifreið til Reykjavíkur. Hann var auk þess 50
ára gamall og mjög pychniskur og feitlaginn, háfebr-
il og með mikinn bronchitis, enda fékk hann svæsna
lungnabólgu fyrst vinstra megin og síðar hægra meg-
in, en allt lifði hann þetta af þótt hin nýju antbiotica
væru þá ekki komin til skjalanna.
Sjúkl. nr. 16: Sjúkl. þessi hafði fengið perforation
á u.d. á Seyðisfirði 17. jan. 1935 og verið opereraður
þar af Agli Jónssyni héraðslækni. í okt. sama ár leitar
hann mín vegna meltingartruflana og hernia epigastr-
ica mej. gradu. Var hann þá opereraður aftur og gerð
G.e.anast.r.p. og herniotomia (10/10 ’35). Árið 1937
fer honum að líða aftur illa í maganum. Síðast á árinu
1941 er hann lagður aftur á St. Jósefsspítala og er þá
mjög þungt haldinn. Kastaði hann upp súru magainni-
haldi í lítratali, og 15. jan. 1942 fær hann nýja per-
foration og er opereraður samdægurs. Perforationin
var í callös duodenal sári en á anastomosis hefir hann
annað callöst sár. Perforationinni er lokað á venju-
legan hátt en annað ekki aðhafst þar eð sjúklingurinn
er í mjög slæmu ástandi. Síðan hefir þessum sjúkling
liðið hálfilla með köflum, en þó verið vinnufær og
fer batnandi. Pó sást á Röntgenmynd er tekin var af
honum 15. ágúst 1949 að hann hefir sýnilega nische
í duodenum og aðra upp undir cardia en ekkert sár
sést í anastomosis er tæmist vel út um.
Sjúkl. nr. 24: Sjúklingur nr. 24 var annar þeirra er
perforeraði tvisvar sinnum og í bæði skiptin upp á
Akranesi. í síðara skiptið var sjúklingurinn öllu verr
haldinn með uppköst, harðspenntan kvið og háfebril,
enda var hann auk þess með greinilega lungnabólgu
vinstra megin. Bæði vegna þessa ástands og þar eð
gera mátti ráð fyrir samvöxtum eftir fyrri aðgerð og
enn vegna þess að nýlega hafði enskur læknir ritað um
intravenös morphin meðferð án operationar við per-
foration á ulc. pept. var þessi sjúklingur ekki opererað-
ur en gefið morfín í stórum skömmtum (subcutant) og
antibiotica) og batnaði honum bráðlega. Síðar var gerð
á honum resection því að magasárseinkenni hans voru
ávallt svæsin og líður honum vel síðan.
II. Perforation larvata (subacuta, gedeckte
perforation)
Hér er átt við perforation er skeður snögglega - mót-
sett perforation chr. við penetrerandi sár - og veldur
svipuðum einkennum og acut perforation en er þó
tæplega eins svæsin nema rétt í byrjun.
Venjulega er um mjög lítið perforationsop að
ræða er lítið magainnihald berst út um svo að gatið
stíflast auðveldlega, t.d. af fibrini, svo að líkamanum
gefst tóm til að loka því örugglega með omenti eða
adhæsinones við önnur nærliggjandi líffæri. Oft er
sjúkdómsmyndin í þessum tilfellum óljós, einkum er
frá líður, svo að erfitt er að þekkja ástandið með vissu
fyrr en unnt er að ganga úr skugga um rétta diagnosis
við operation eða pneumoperitoneum sést á röntgen.
Við aðgerðina sjást venjulega ótvíræð einkenni þess
að perforation hafi átt sér stað. Yfir miðju sárinu sést
þá ör sem oftast er naflalaga eða inndregið, venjulega
vel lukt af omenti eða nærliggjandi líffærum.
Læknablaðið 2005/91 45