Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2002, Page 6

GUÐM ELISSOX OG JOX OLAFSSOX
síður sjálfstæð fræðigrein sem tengist öðrum greinum hug- og félagsvís-
inda með margvíslegum hætti. Agæt staðfesting þess er að dagana sem
verið er að ganga frá þessu hefd Ritsins til prentunar fer fram fjölmennt
þing um kvenna- og k\-njaffæði \ið Háskóla Islands.
Þær greinar sem hér birtast sýna fjölbrettileikann innan femínískra
fræða. Höfundarnir nálgast efnið úr ólíkum áttum og ólíkum fræðigrein-
um og draga fram þá grósku sem femínísk nálgun getur skapað. I sum-
um greinanna er femínískri nálgun beitt á tiltekin Hðfangseffii, í öðrum
er femínismi veginn og gagnrýndur. Sé einhver einn rauður þráður í
skrifum höfunda Ritsins nú, er það hugsanlega sú skoðun að fræðilegur
femínismi sé óhják\Tæmilegur hluti kvennabaráttu; að femínismi sé ekki
dauður eða úreltur heldur nauðsynlegur sem aldrei hrr til að greina og
meta samfélagið og afurðir þess.
Eins og Dagný Kristjánsdóttir bókmenntafræðingur bendir á í grein
sinni „Ljúft er að láta sig dreyma: Um femínisma og fantasíur", eru
fjöldaframleiddar ástarsögur trúlega mest lesnu bókmenntir heimsins.
Femínistar deildu hart á þessa bókmenntagrein á áttunda áratug síðustu
aldar f\TÍr að draga upp neikvæða m\Tid af konum. Dagný spyr í grein
sinni hvort kvenlesendur samsami sig k\en- eða karlhetjum þessara
bóka? Er fantasían kynjuð? Felst lykillinn að k\Tiger\-afangelsinu í auk-
inni blöndun eða jöfnun kynjamunarins og er einhver slík jöfnun í gangi
þegar grannt er skoðað? Af lestri greinar Dagnýjar má ætla að samsöm-
un lesendans með sögupersónum sé að öllum líkindum mun flóknari en
ffæðimenn höfðu áður ætlað.
I grein sinni ,Að kallast á yfir Atlantshafið: Kvenffelsi og kvennabók-
menntir Rómönsku Ameríku“ fjallar Hólmffíður Garðarsdóttir um þau
áhrif sem kvenfrelsisumræða Vesturlanda hefur haft á k\ ennabókmennt-
ir Rómönsku Ameríku. Grein Hólmfríðar er jafnffamt bókmenntasögu-
legt \dirlit ffá sautjándu öld ffam á okkar daga en í síðari hluta greinar
sinnar greinir hún sérstaklega verk þriggja argentínskra samtímaskáld-
kvenna. Síbre\TÍleg sjálfsmynd, aukið áræði og ák\ eðni sögupersóna (og
skáldkvænna) endurspeglar kröfuna um að gamalgrónar hugm\Tidir um
íbúa álfunnar verði endurskoðaðar. Hólmffíður heldur því meðal annars
ffam að órói undanfarinna ára eigi ekki síst rætur að rekja til þeirra
bre\TÍnga sem vaxandi sjálfsmat kxænna og aukið þor hefur alið af sér.
I fýrri hluta greinar sinnar „Um meintan dauða femínismans“ bregst
Sigríður Þorgeirsdóttir við gagnrýni sem k\ eður á um að femínismi sé
4