Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2002, Page 59

LJUFT ER AÐ LATA SIG DREYMA
mynd sem stundum hefur verið lýst eftir af þeim sem hvorki hafa viljað
afbyggja hugveruna alveg né hverfa aftur til eldri mannskilnings?
VIII
Trúlegt þykir mér að lesendur ástarsagnanna og höfundar og lesendur
K/S efnisins séu bæði að samsama sig körlum og konum í lestri sínum
og túlkunum. Algengust er kannski samsömunin við augnaráðið sem sér
hina fullkomnu sameiningu elskenda í kynferðis- og ástarsambandi sem
einkennist af virðingu og jafhrétti. Með því er sannarlega ekki verið að
biðja um lítið og konurnar í Star Trek skáhópnum virðast ekki geta kom-
ið þessum draumi heim og saman við veruleika sinn og trúa því ekki að
slík eining geti náðst milli karls og konu. Með því að upphefja bæði kyn
og kyngervi eyða þær valdabaráttu og skapa jafnrétti og ást meðal tilbú-
inna karlmanna í framtíðarheimi en í þeim heimi er ekkert pláss fyrir
konur. Leikgleðin í Star Trek seríunni hefur opnað fyrir mikinn sköpun-
arkraft og fantasíur en allir möguleikarnir eru hjá körlunum, konurnar
eru mjög hefðbundnar og flestir eru sammála um að þær valdi vonbrigð-
um. Ofugt við Constance Penley sé ég litla möguleika á róttækri nýskap-
andi hugsun í því sem þessi klúbbur (og jafnvel fleiri slíkir?) er að gera,
til þess er of langt á milli fantasíu og veruleika kvennanna, en þetta er
hins vegar eitt af „táknunum á tímans bárum“.
I ástarsögunum er vel hægt að tala um að kyngervin hafi nálgast eða
blandast þegar allt kemur til alls. Karlhetjurnar sem lýst er eru ekki leng-
ur durtar af því að þær eru ekki lengur byggðar á raunverulegum körlum
heldur eru þær tilbúningur, fantasía þar sem margir gamaldags eiginleik-
ar og nokkrir nýir koma saman í fyrirsætukroppum. Kvenhetjurnar virð-
ast skynsamlegri málamiðlun á milli draums og veruleika og draumurinn
um ástina stendur enn fyrir sínu í breyttu kynjaumhverfi. Eitt er víst að
það er ýmislegt að gerast bæði í þessari bókmenntagrein og rannsóknum
á henni. I undirgreinum ástarsagnanna, í bókum og sápuóperum, sjáum
við líka húmor og raunverulega paródíu eins og þáttaröðinni Beðmál í
borginni (Sex in the City) og bókum eins og Dagbók Bridget Jones (Bridget
Jones’ Diary). Eða er það? Er verið að fóðra fantasíur okkar með ljúfum
draumum sem fela í sér gamlar þvinganir, fyndnar af því að þær höfða
aðeins til yfirborðs en snerta engan, kynblandaðar á forsendum tísku- og
57