Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2002, Síða 182

JUDITH BUTLER
held ég að ætti að skilja þau, að þau takmarki og ákvarði kosti viljans. Þar
af leiðandi er hvorki hægt að draga valdið til baka né hafna þ\d heldur
aðeins færa það til. Að mínu áliti ættu hommar og lesbíur fremur að
leggja áherslu á niðurrifsskopstælingu og tilfærslu valds en hirm óhugs-
andi draum um algjöra upphafhingu.
Þar sem Wittig telur lesbískar hneigðir greinilega fela í sér algjöra
höfnun á gagnkynhneigð vil ég benda á að jafhvel höfhun felur í sér þátt-
töku sem á endanum gerir það að verkum að lesbían verður algjörlega
háð þeim ramma sem hún þykist vera að reyna að hefja sig upp yfir. Ef
kynhneigð og vald ná yfir það sama og ef lesbísk ktmhneigð er ekkert
meira og ekkert minna tilbúin en aðrar tegundir kynhneigðar, er
ómögulegt að lofa takmarkalausri ánægju efdr að hlekkjum kymferðis-
flokkunarinnar hefur verið kastað burt. Aiótandi návist hins gagnkyn-
hneigða skipulags á k\nhneigð homma og lesbía hefur ekld í för með sér
að það skipulag ákvarði kynhneigð lesbía og homma né að kynhneigð
homma og lesbía spretti af eða sé troðið inn í þetta skipulag. Hugleiðið
bara hvernig hommaleg nýting á gagnkynhneigðri skipan felur í sér
valdasHptingu og afnáttúrun. Slík \áðmið marka ekki aðeins valds\tð
sem ekki er hægt að hafha, heldur birta þau skopstælingu sem keppist við
að ræna skyldugagnkynhneigðina allri kröfu til náttúrleika og frumleika.
Wittig lýsir eftir stöðu handan kyns sem færi henni aftur kenninguna um
torráðinn húmanisma byggðan á torráðinni frumspeki ná\ástar. Þrátt
fyrir þetta vnrðast bókmenntaverk hennar innleiða aðra og ólíka tegund
pólitískrar stjórnkænsku en þá sem hún ákallar skorinort í ffæðilegum
greinum sínum. I Lesbíulíkamanum og í Kvenskæruliðuinim er pólitísk
umbreyting hvað eftir annað tjáð með ffásagnartækni tilfærslu og end-
urmats, sem nýtir bæði upphaflega niðurlægjandi orðalag og s\áptir það
þannig réttmætri virkni.
Þótt Wittdg sé sjálf „efnishyggjumanneskja“ hefur nafngiftin sérstaka
merkingu innan ffæða hennar. Hún vill brúa bilið milli efnishyggju og
þeirrar framsemingar sem einkennir „gagnkynhneigða“ hugsun. Aleð
efnishyggju er strangt tekið hvorki átt \’ið smækkun hugmynda í málefni
né það sjónarmið að kenningar endurspegli efnahagslegan grundvöll. I
efnishyggju Wittig eru félagslegar stofhanir og athalhir sérstaklega hin
gagnlymhneigða stofhun, grundvöllur gagnrýninnar skilgreiningar. I
„Gagnkymhneigða huganum“ og „Samfélagssáttmálanum“ er skilningur
hennar sá að stofnun gagnkymhneigðar sé undirstaða hinnar karlstyTðu
180