Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2002, Page 184

JUDITH BUTLER
hliðina á tvrenndinni fram \dir þá karllegn heldur að sýna tvenndina sem
shka með sérstakri sundtu-greiningu á hinum lögleiddu flokkum.
Þessi sundrun kemur bókstaflega hrir í bókmenntatextunum alveg
eins og hin ofsalega barátta í Kvenskœruliðunum. Textar Wittig hafa ver-
ið gagnrýndir íj rir ofbeldi og valdbeitingu - hugm\udir sem á viirborð-
inu virðast í andstöðu við markmið kvenfrelsis. En hafa ber í huga að frá-
sagnartækni Witrig er ekki að draga upp mynd af hinu kvenlega með
aðferðum aðgreiningar eða útilokunar frá hinu karlmannlega. Sh'k
kænskustefna styrkir valdaröðina og tvenndarkerfið með umbreytingu
gilda en svið k\Tenna nlhejTÍr nú hinum ják\Tæðu gildum. Ofugt við þá
kænskustefnu sem styækir sjálfsmynd kvenna með útilokandi ferli að-
greiningar, býður Wittág upp á endurinnsetningu og eyðileggjandi til-
færslu á þeim „gildum“ sem upphaflega virtust einmitt tilhe\Ta karl-
mennskusviðinu. Vel mætti hrevfa þeim mótbárum að Wittig bræði
saman karlmannlegu gildin eða að hún sé í ratm með „karlmannlega
sjálfsvitund“, en hugsunin um „sjálfsm\Tid“ sprettur ffam aftur í sam-
hengi þessarar bókmenntalegu ffamleiðslu sem óendanlega miklu flókn-
ari en hin ógagnrýna notkun heitisins gefur til kynna. Ofbeldið og bar-
áttan í texta hennar er á táknrænan hátt endursamsett og ber ekki lengur
uppi sömu merkingarnar og textinn hafði í kúgunarsamhengi sínu. Það
er ekki einfaldlega „verið að snúa vörn í sókn“, konur beiti nú karla of-
beldi eða einfaldri innlimun karlmannlegra viðmiða þannig að konur
beiti nú sjálfar sig ofbeldi. Ofbeldið í textanum beinist að eiginleikum og
samhengi kjmjaflokkunarinnar, lífvana samsemingi, samsemingi sem
deyðir líkamann. Þar sem þessi flokkun er náttúruvædd sköpun sem ger-
ir staðlaða tvíkynhneigð að því er virðist óhjáWæmilega, beinist te.xta-
ofbeldi Wittig beint gegn þessari flokkun og þá ekki f\Tst og fremst
vegna gagnkynhneigðarinnar heldur vegna þess að hún er gerð að
skyldu.
Vert er að taka líka eftir því að kynjaflokkunin og hin náttúruvalda
stofnun gagnkynhneigðar eru tilbúnar, félagslegar stofnanir og félags-
lega stýrð hugarfóstur eða „skurðgoð“, eklci náttúrlegar flokkanir heldur
pólitískar (flokkanir sem sanna að „náttúrlegt“ athvarf í slíku samhengi er
alltaf pólitískt). Af þeim sökum eru sundurrifinn líkaminn, stríðið sem
háð er meðal kvenna, allt ofbeldi í texta, afbygging sköpunar sem er allt-
af einskonar ofbeldi gagnvart möguleikum líkamans.
En hér gæmm við spurt: Hvað er eftir þegar líkama sem settur hefur
182