Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2002, Page 31

IMYNDIR OG YFIRBORÐ
færðar og gefa sterkt til kynna að ekki sé verið að lýsa veruleika heldur
mögulegum heimi. Textinn sem fylgir er oft kunnuglegur - fenginn úr
dægurmenningu eða bókmenntum - og hann er augljóslega v’andlega
valinn saman við myndirnar. Hér verður athyglinni einkum beint að
samspili myndar og texta sem oftar en ekki hefur holan hljóm.
Roland Barthes rannsakaði myndatexta tískutímarita á sjötta áratug
síðustu aldar í áðurnefndri bók sinni um kerfi tískunnar, en hann skoð-
aði ekki samspil þeirra og myndanna. Af textunum sem Barthes skoðaði
má þó augljóslega sjá að það hefur orðið talsverð breyting á skilaboðun-
um sem blöðin senda frá sér. Hér verður ekki gerður ýtarlegur saman-
burður á þessu, þótt vissulega væri ástæða tdl, en eldri textarnir vísa iðu-
lega til hversdagslegra eða raunverulegra athafna fólks á meðan textar
i-D og Surface miða meira að því að búa til andrúm. En þó að eðli og inn-
tak skilaboðanna hafi breyst er það enn merkingin sem selur eins og áð-
ur sagði. I stuttu máli komst Barthes að þeirri niðurstöðu að tíska væri
kerfi sem skapaði merkingu á tvenns konar hátt. Annars vegar aðgreindi
hún föt með því að gera smáatriði merkingarfull og hins vegar myndaði
hún tengsl á milli ákveðins údits eða sniðs fata og athafna fólks, til dæm-
is með því að benda á að tilteknum fötum væri tilvalið að klæðast í
göngutúrum í haustrigningu. I textum við myndir í i-D og Surface er ekki
reynt að mynda slík tengsl og þar er ekki vísað til smáatriða í fötunum. I
þeim eru skilaboðin mun óljósari. Þau fjalla ekki um notagildi vörunnar
en þau vekja stemningu þannig að neytandinn fær ef til vill hugboð um
merkingu þeirrar tísku sem til umfjöllunar er. Raunar mætti halda því
fram að tískutímaritin sem hér eru til umfjöllunar lýsi svipuðum heimi og
Andri Snær Magnason í skáldsögu sinni LoveStar en í honum er gert út
á hugarástand neytenda enda hefur stemningin tekið öll völd.
i-D og Sinface - sanibland matseðils og dagbókar
Arið 2001 gaf tímaritið i-D út bók í tilefni af tuttugu ára affnæli sínu en
blaðið kom fyrst út í ágúst árið 1980. I bókinni, sem nefnist Smile i-D,
eru birtar helstu greinarnar úr tímaritinu á árunum 1980 til 2000. I
HTiningarefni um bókina á vefsíðu tímaritsins (www.i-dmagazine.co.uk)
segir að „allir sem eitthvað voru“ á þessu tímabili komi fyrir í bókinni en
blaðið gefur sig einmitt út fyTÍr að vera ætíð með puttann á púlsinum í
tísku- og menningarheiminum. Terry Jones, ritstjóri og stofnandi i-D og
29