Þjóðlíf - 01.03.1988, Blaðsíða 62
ERLENT
Umbrot og óánægja
fólksins og vandræðaleg
viðbrögð stjórnkerfisins.
Fólksflóttinn heldur áfram.
Roðinn í austri og ljóminn í vestri, gráir eru
hvunndagar vetrarins beggja vegna Berlínar-
múrsins. Nú á síðustu vikum hefur litróf
grámans í austurhluta borgarinnar, altént
fyrir utanaðkomandi, fengið á sig svolítið
annan blæ. Sá rembihnútur sem stjórnvöld
þýska Alþýðulýðveldisins hafa verið að
dunda við að hnýta á undanförnum mánuð-
um, og tókst með aðgerðum sínum þann 17.
og 28. janúar að gera að Gordionhnúti, hefur
verið höggvinn sundur. Allir þeir sem teknir
voru höndum og varpað í fangelsi vegna
óleyfilegra aðgerða í skipulagðri baráttu-
göngu sósíalíska einingarflokksins til minn-
ingar um morðin á verkamannaforingjunum
Rósu Luxemburg og Karli Liebknecht árið
1919 hafa nú verið látnir lausir.
Flestir keyptu sér frelsi með því að lofa að
yfirgefa föðurland sitt fyrir fullt og allt, þ.e.
fyrirgerðu ríkisborgararétti sínum í þýska
Alþýðulýðveldinu. Par með höfðu margir
náð því markmiði sem þeir settu sér með
mótmælum sínum gegn stjórnvöldum og bar-
áttu sinni fyrir mannréttindum. En meðal
fanganna sem sleppt var yfir landamærin var
einnig fólk sem með aðgerðum sínum vildi
raunverulega berjast fyrir auknum réttind-
um til handa þegnum landsins, vildi láta
hrikta í mosavöxnum stoðum ríkisins innan
frá. Sumir þessara baráttumanna höfðu
þegar verið dæmdir fyrir ólöglegt samkomu-
hald, jafnvel landráð, og einnig þetta
„óbótafólk" fékk reisupassann. Það mætti
halda að VesturPýskaland sé einhvers konar
fanganýlenda þar sem stjórnarskrá landsins
kveður svo á um að engum Þjóðverja skuli
meinað um landvistarleyfi í Sambandslýð-
veldinu svo fremi sem hann hafi ekki gerst
brotlegur við lög landsins.
Og auðvitað hefur það meiri sundrungar-
kraft að senda þá sem vilja berjast fyrir bætt-
um mannréttindum og öðrum umbótum í
Alþýðulýðveldinu yfir í land hagvaxtar og
atvinnuleysis en að gefa baráttumönnum ut-
an fangelsanna píslarvotta á silfurfati. Og
hver er þess umkominn að dæma einhvern
fyrir að yfirgefa land sitt og þá leggja niður
baráttu sína í þeirri mynd sem hún hafði
verið ástunduð þegar viðkomandi á að öðr-
Nokkrir íbúar í Dresden við kröfuaðgerðir
Jórunn Sigurðardóttir
skrifar frá Berlín:
um kosti yfir höfði sér margra ára fangelsis-
vist.
Þessi aðferð austur-þýskra stjórnvalda er
engin nýjung, henni hefurlöngum verið beitt
gegn þeim sem voru stjórnvöldum óþægur
ljár í þúfu. í þetta sinn endurtók sagan sig þó
ekki nákvæmlega, síðustu andófsmennirnir
sem sleppt var vestur fengu að launum fyrir
staðfestu sína afhent austur-þýskt vegabréf
en hétu þó að korna ekki aftur fyrr en í fyrsta
lagi eftir 6 mánuði.
Það skal tekið fram að það er ekki sjálf-
sagður hlutur þegna Austur-Þýskalands að
hafa undir höndum eigið vegabréf. Hvort
stjórnvöld standa við orð sín á eftir að koma í
ljós, sem og raunverulegur tilgangur þessar-
ar nýju aðferðar og þá fyrst verður hægt að
dæma um hvort hér er um einhvers konar
um að fá að flytja úr landi.
framför að ræða eða einungis bragð til að
losna við alla forystumenn,, óróaseggjanna“,
einnig þá þrautseigustu og skaða ekki póli-
tíska ímynd Alþýðulýðveldisins á alþjóða-
vettvangi meira en orðið var.
90 þúsund yfír-
gefa landið
Vandamálið sem þýska Alþýðulýðveldið á
hér við að stríða er tvíþætt. Annars vegar
landflóttinn sem aldrei virðist ætla að réna.
A fyrstu áratugum ríkisins var auðvelt að
fordæma það fólk sem flúði vestur yfir landa-
mærin, það var ekki reiðubúið að axla
ábyrgð og skyldur við uppbyggingu ríkisins,
hugsaði bara um munn sinn og maga og sá
velmegunina í vesturhluta landsins í hilling-
um. Það var ekki síst vegna landflóttans sem
Berlínarmúrinn var reistur árið 1961 eða and-
fasíski varnarveggurinn eins og hann er opin-
berlega nefndur í Austur-Þýskalandi. Á
undanförnum 4 árum, samfara stöðugt batn-
andi samstarfi beggja þýsku ríkjanna hafa
Andófið í Austur-
62