Þjóðlíf - 01.10.1988, Blaðsíða 72

NEYTENDUR
anirnar hafa m.a. sýnt að vörur með hand-
skrifaðri merkingu selja hátt í helmingi betur
en þær sem prentaðar eru. í leiðinni má geta
þess að rauðir verðnriðar verða nú æ algeng-
ari, þeir vekja meiri athygli, rauður litur er
samkvæmt sálfræðinni hlýlegur, þó „eggj-
andi" sé og jafnframt traustvekjandi.
Tvær verðmerkingar á sömu vöru fullvissa
okkur unt að verðlækkun hafi átt sér stað. Ef
t.d. skyrta er seld á 790 krónur en er sögð
vera 1090 króna virði „græðum við" 300
krónur eða sem svarar meira en heilu tíma-
kaupi verkamanns með kaupunum. Tilboðs-
merkingar af þessu tagi eru algengar á
óþekktum vörumerkjum sem framleiða-
ndinn er að reyna að koma á markað og um
leið kanna hversu dýrt hann getur selt vör-
una í framtíðinni. Þegar okkur er gefinn
svokallaður kynningarafsláttur eða þá að
vara er seld á kynningarverði er það varla
okkar hagur, heldur erum við að borga fyrir
tilraunastarfsemi framleiðandans eða um-
boðsaðilans.
„Aðlaðandi“ upphæðir
Þó svo lítill munur sé á verði mismunandi
merkja sömu vörutegundar liggur viss sál-
fræði að baki verðlagningunni, sumar upp-
hæðir hafa meira aðdráttarafl en aðrar. Til
dæmis selst meira af kexpakka sem kostar
64.50 kr. en þeim sem kostar 64 kr. sléttar.
Slétta krónutalan er ekki eins traustvekjandi
í okkar augum, virðist sem hún sé einhver
„ágiskun" sem slegin hefur verið utan á urn-
búðirnar. Svo er það 90 eða 99 sálfræðin.
Dýrar vörur, t.d. föt kosta kannski 2990 og
seljast mun betur en þau sem kosta 3010 kr.
þrátt fyrir að mismunurinn er aðeins 20 kr.
Verðlagning sem þessi er orðin að einhvers
konar náttúrulögmáli víða um heim.
Þegar kílóverð á matvælum er orðið hátt
virðist nokkuð augljóst að erfitt er að selja
viðkomandi vörutegund. Nú hafa ýmsar
verslanir tekið upp á þeirri vafasömu ný-
breytni að gefa upp einingaverð í hektó-
0 $
1~T
> I
skipulagi vörumarkaða er reynt að haga
málum þannig að viðskiptavinurinn hafi
komið við á sem flestum stöðum. Reynt
er að draga athyglina að ákveðnum vör-
um, sem eiga að seljast. Uppdráttur af
ferðalagi um markaðinn.
grömmum, þ.e.a.s. á hver 100 grömm. Sér-
staklega gildir þetta um sælgætisverslanir
sem hafa á boðstólum sætindi í lausu og
kaupandinn fyllir sjálfur í pokann að eigin
vali. í flestum tilfellum eru þarna börn og
unglingar á ferð sem sjá að t.d. súkkulaði-
molar kosta 350 kr. hektóið. Ef í versluninni
stæði hins vegar 3500 kr/kg mundu þau ef-
laust hugsa sig tvisvar um áður en rennt er í
pokann. Sá er þetta skrifar fór í eina slíka
verslun á dögunum, kannaði þar verðlagið
og gekk síðan yfir í næsta söluturn. Til að
gera langa sögu stutta var hægt að kaupa
sams konar súkkulaðimola í söluturninum
fyrir 190 kr. hektóið og voru þeir vel varðir í
poka frá framleiðanda.
Mörg stykki í einum pakka
Á síðustu árum hefur færst í vöxt að seldar
eru nokkrar einingar sömu vöru í einum
pakka og í flestum tilfellum virkar þetta sem
kjarakaup fyrir kaupandann eða sem nokk-
urs konar magninnkaup þar sem veittur er
magnafsláttur. I einhverjum tilfellum er
verðið á hverri einingu í pakka lægra en í
stykkjatali, en sjaldan svo um munar. Undir-
ritaður rakst fyrir skömmu á þrjú sápustykki
í pakka og kostaði hann 119.70 kr. Fáeinum
skrefum frá var hægt að taka sér aðeins eitt
stykki sem kostaði 39.90 kr. Sem sagt, í
þessu tilfelli var enginn gróði af því að kaupa
þrjú í einu.
Hærra verð „tryggir“ gæðin
Þegar við rekumst á nýja og óþekkta vöru
sem ekki hefur verið auglýst tökum við henni
með varúð, sérstaklega ef hún er grunsam-
lega ódýr. í nýlegri könnun sænsku Neytend-
astofnunarinnar um viðbrögð kaupenda var
notast við ryðfríar skálar. Helmingur þeirra
kostaði sem svarar 390 kr. hinn helntingur-
inn 590 kr. Verðið var það eina sem gefið var
upp, hvorki nafn framleiðanda né fram-
leiðslustaðar var að finna á skálunum. I ljós
kom að dýrari skálarnar seldust ca 49% bet-
ur en þær sem ódýrari voru. Stór hluti kaup-
enda áleit að hærra verð tryggði það að gæð-
in væru meiri. Niðurstöður sem þessar eru
umhugsunarverðar.
Of reglubundin uppröðun.
Of fáar dósir og enginn verðmiði.
Of skipulagðar raðir og of lítt aðlaðandi
verðmiði.
M
72