Frjáls verslun - 01.04.2013, Qupperneq 120

120 FRJÁLS VERSLUN 4. 2013
sem við höfum í huga og við höfum sett
upp ýmsar mögulegar sviðsmyndir hvað
þetta varðar sem tekið er tillit til þegar
áhætta af losun fjármagnshaftanna er
skoðuð.“
Nú höfum við verið að fylgjast með því
sem margir telja vísbendingu um hluta -
bréfa bólu. hvaða augum lítur þú stöðuna á
hluta bréfamarkaði og hver eru áhrif þess á
fjár málastöðugleika?
„Við höfum ekki séð skýr merki um
verðbólu á hlutabréfamarkaði. Við
fylgjumst hins vegar með hlutabréfa mark ­
aðnum eins og öðrum eigna mörkuð um
þar sem hann getur veitt vísbendingar um
aukna kerfisáhættu. Fyrir okkur skiptir
nokkru máli að fylgjast með skuldsetningu
á markaðnum. Aukin skuldsetning er
merki um að aðilar á markaði eru tilbúnir
að taka aukna áhættu og einnig er líklegt
að verðsveiflur aukist með aukinni skuld ­
setningu. Eins og staðan er núna eru aukin
viðskipti á hlutabréfamarkaði merki um
aukna virkni markaðarins, sem er öðru
fremur jákvætt fyrir fjármálastöðugleika.“
nAuðSynLegt Að LengjA Í
LAndSBAnkABréFinu
Nokkrar vangaveltur hafa verið um
svo kallað „Landsbankaskuldabréf“ og
getu hagkerfisins til að standa undir
endur greiðslu þess næstu árin. hvernig
finnst þér rétt að hátta því til að tryggja
stöðugleika?
„Við höfum talað nokkuð opinskátt um
þetta, það er nauðsynlegt að lengja í
þessu skuldabréfi eða endurfjármagna
það á viðunandi kjörum. Ef það er lengt
í skuldabréfunum, sem nemur til dæmis
tólf árum eins og nefnt hefur verið í fjöl ­
miðlum, á viðunandi kjörum þá mun það
hafa tvenns konar jákvæð áhrif. Í fyrsta
lagi munu áætlaðar afborganir af erlendum
lánum annarra en ríkissjóðs og Seðlabanka
Íslands lækka verulega á árunum 2015­
2018 og verða svipaðar því sem þær voru
árið 2012. Í öðru lagi tel ég að slíkt myndi
auka líkur á að erlendir fjármagnsmarkaðir
opnuðust betur fyrir innlendum aðilum.“
Í framhaldi af því er auðvitað forvitni legt
að heyra þína skoðun á endurfjármögn-
un armöguleikum ríkisins og jafnvel enn
mikil vægara, hversu mikið þarf að endur-
fjármagna?
„Ríkið hefur aðgengi að erlendum fjár ­
magns mörkuðum. Það gaf út einn milljarð
Bandaríkjadala árið 2011 og árið 2012.
Ávöxtunarkrafan á þessum bréfum hefur
lækkað um tæpa eina prósentu á síðustu
tólf mánuðum og er nú um 2% yfir því
sem bandaríska ríkið þarf að greiða af
svipuðum skuldabréfum. Hins vegar er
það endurfjármögnun annarra en ríkisins
og Seðlabanka sem veldur meiri áhyggjum.
Það er erfitt að meta hversu mikið þarf að
endurfjármagna en verði viðskiptaafgangur
á næstu árum svipaður og hann hefur
verið á síðastliðnum árum, um 3,0­3,5% af
landsframleiðslu, þurfa aðrir en ríkissjóður
og Seðlabanki að endurfjármagna sem
nem ur um 265 milljörðum króna fram til
ársins 2018. Það er því nokkuð mikilvægt
að á meðan staðan er eins og hún er lækki
viðskiptaafgangur ekki mikið.“
Nú er hugtakið fjármálastöðugleiki nokk-
uð framandi hér á landi, við mótun á því
hvað nær til hans; hefur verið litið til hluta
eins og aflabrests og náttúruhamfara eða
er það utan nútímalegrar skilgreiningar á
fjármálastöðugleika?
„Já, við getum litið til hluta eins og afla brests
í álagsprófum. Seðlabankinn vinn ur að því
með Fjármálaeftirlitinu að gera álagspróf,
bæði í samvinnu við fjármála fyrirtæki og
einnig sjálf, með því að nýta upplýsingar um
lánasöfn fjár mála fyrirtækja.“
Er staða efnahagsmála heimsins met-
in með einhverjum hætti inn í íslenskan
fjár málastöðugleika, eða ætti heimurinn
að hafa áhyggjur af íslenskum fjármála -
stöðugleika!
„Hagfræðisviðið gerir meira af því að meta
áhrif umheimsins á íslenska hagkerfið, sem
já hefur áhrif á fjármálastöðugleika. Okkar
fjármálakerfi er eins og staðan er núna
mjög óháð – ótengt við útlönd – svo að
vegna þess eru áhrif að utan einungis óbein
á íslenskan fjármálastöðugleika og áhrif
mögu legs íslensks fjármálaóstöðugleika á
um heiminn nær engin.“
SigRÍðUR bENEDiktSDóttiR
ferill sigríðar Benediktsdóttur
Sigríður Benediktsdóttir var ráðin til Seðlabanka Íslands sem framkvæmdastjóri
fjármála stöðugleika í október 2011. Í tilkynningu sem send var út við það tilefni kom
fram að við ákvörðun um ráðningu var litið til reynslu og þekkingar Sigríðar á sviði
fjármála og hag fræði. þá bæði á fræðasviði og úr starfi, auk víðtækrar þekkingar
sem hún hefði aflað sér með starfi í rannsóknarnefnd alþingis. þegar greint var frá
ráðningunni var Sigríður auð vitað orðin nokkuð þekkt í íslensku þjóðlífi vegna starfa
sinna fyrir rannsóknarnefndina en sú vinna stóð sleitulaust frá árslokum 2008 til miðs
árs 2010. Skýrslan hefur reynst mikils vert gagn í umfjöllun um orsakir og afleiðingar
bankahrunsins.
Áður en Sigríður var skipuð í rannsóknarnefndina hafði hún getið sér gott orð í
kjölfar glæsi legs námsferils og fræðimennsku sinnar erlendis. Eftir stúdentspróf frá
Verslunar skóla Íslands lauk hún BS­prófi í hagfræði í Háskóla Íslands 1995 og BS­prófi
í tölvunar fræð um frá sama skóla 1998. Sigríður lauk síðan doktorsprófi í hagfræði frá
Yale­háskóla í Banda ríkjunum í maí 2005.
frá árinu 2007 starfaði Sigríður sem kennari og aðstoðardeildarforseti við hag fræði ­
deild Yale ­háskóla. Samhliða því stundaði hún rannsóknir á sviði fjármá lahag fræði,
með áherslu á fjármálamarkaði. Hún starfaði sem hagfræðingur hjá Seðlabanka
Bandaríkj anna á árunum 2005­2007. Sigríður var síðan skipuð í rannsóknarnefnd
alþingis um banka hrunið árið 2008 þar sem hún sat ásamt þeim Tryggva Gunnarssyni,
um boðsmanni alþing is, og Páli Hreins syni hæstaréttardómara.
Sigríður var fyrst til umfjöllunar í frjálsri verslun sumarið 2006 í júníblaðinu um 100
áhrifa rík ustu konur landsins. Tilefni þeirrar umfjöllunar var að hún var þá orðin einn af
sérfræð ingum í alþjóðafjármáladeild seðlabanka Bandaríkjanna sem vakti sem vonlegt
er nokkra athygli í hagfræðingasamfélaginu hér á landi. Hún var síðan til umfjöllunar
hér í blaðinu fyrir rétt um þremur árum, nánar tiltekið í maí 2010. þá skrifaði Gísli
Krist jánsson sagn fræðingur nærmynd um hana. Við það tilefni var haft eftir Hauki C.
Benediktssyni, hag fræðingi við Seðla banka Íslands og skólabróður Sigríðar, bæði í
Verslunarskólanum og Háskóla Íslands: „Sigríður hefur alltaf lagt á sig það sem þarf til
að ná árangri. þess vegna hefur hún náð þeim árangri sem raun ber vitni.“
um fjölskylduhagi Sigríðar er það að segja að hún er úr Hafnarfirði, dóttir Benedikts
Guðbjartssonar lögfræðings og Eddu Hermannsdóttur hagfræðings. Hún er gift arnari
Geirssyni hjartaskurðlækni og eiga þau þrjá syni.