Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Side 35

ÁGRIP ERINDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ I
virknin var metin með sjálfsmati með aðstoð VAS-sjónskala og
einkunn gefin samkvæmt Ritchies. Styrkur boðefnanna IL-6, TNFa
og IL-10 var mældur í sermi kl. 08:00,12:00 og 16:00. Samtímis voru
hvít heilkjama blóðkorn einangruð og framleiðsla þeirra á sömu boð-
efnum metin eftir 48 klukkustunda ræktun. Boðefnin voru mæld
með samloku-ELISA-aðferð (R&D).
Niðurstöður: Marktæk jákvæð fylgni var á milli styrks IL-6 í sermi
og CRP kl 08:00 og kl. 16:00, og einnig var fylgni við sökk kl. 16:00.
Styrkur TNFa í sermi hafði marktæka fylgni við CRP kl. 16:00.
Engin fylgni var á milli IL-10 og mæliþátta á bólguvirkni. Fram-
leiðsla IL-6, IL-10 og TNFa sýndi ekki marktæka dægursveiflu,
hvorki í sermi né í frumufloti. Hins vegar voru meðaltalsgildi IL-6,
bæði í sermi og frumufloti, lægst síðdegis og einstaka sjúklingur
sýndi áberandi dagsveiflu. Pá var styrkur TNFa hæstur um hádegis-
bilið en lægstur síðdegis (p<0,05).
Alyktanir: Þó framleiðsla IL-6, TNFa og IL-10 hafi ekki sýnt mark-
tæka dægursveiflu sýnir rannsóknin ákveðinn breytileika á styrk boð-
efnanna yfir daginn. Pví er vert að íhuga hvort ekki sé nauðsynlegt
að hafa staðlaðan sýnatökutíma þegar verið er að rannsaka bólgu-
miðlandi boðefni við iksýki og aðra bólgusjúkdóma. Rannsókn með
stærra úrtaki ætti að geta skorið úr um mikilvægi sýnatökutíma í
rannsóknum af þessum meiði.
E 39 Trombín og histamín valda fosfórun á eNOS óháð
virkni Akt (PKB)
tirynhildur Tlinrsi, Haraldur Halldórsson1, Guðmundur Porgeirsson1.2
'Rannsóknastofa HÍ í lyfjafræði, 2lyflækningadeild Landspítala háskólasjúkrahúss
brynhit@hi.is
Inngangur: Virkni NO-synthasa í æðaþelsfrumum (eNOS) er
stjórnað á flókinn hátt með fosfórun á seríni, threoníni og týrósíni
auk tengsla við kaveolín sem eru háð kalsíumstyrk. Próteinkínasinn
Akt (PKB) hefur verið hlekkur í flestum þeim boðleiðum sem
rannsakaðar hafa verið í æðaþeli sem leiða til eNOS örvunar.
Við höfum áður sýnt að örvun æðaþelsfrumna me'ð trombíni og
histamíni, áverkunarefnum sem örva myndun á cGMP í æðaþeli,
kemur í veg fyrir Akt-fosfórun. í þessari rannsókn höfum við kann-
að áhrif þessara áverkunarefna á fosfórun eNOS.
Efniviður og aðferðir: Æðaþelsfrumur úr bláæðum naflastrengja
voru ræktaðar uns þær náðu samfellu á ræktunarskálum. Eftir með-
höndlun með áverkunarefnum og/eða hindrum var fosfórun eNOS
á seríni 1177 metin með sérhæfðu mótefni sem var greint með raf-
Ijómun.
Niðurstöður: Bæði histamín og trombín örvuðu fosfórun á eNOS
(Serll77) þótt áður hafi komið fram að bæði áverkunarefnin koma
1 veg fyrir Akt-fosfórun. Wortmannin (hindrar PI3K-Akt ferlið)
hafði engin áhrif en hindraði eNOS-fosfórun af völdum EGF (epi-
dermal growth factor). GF109203X (hindrar PKC), PD98059
(hindrar ERK), SB203580 (hindrar p38), K62 (hindar calmodulin
háðan kínasa) og Y27632 (hindrar Rho-kínasa) höfðu heldur engin
áhrif. Hins vegar hindraði H89 (20 uM) þetta ferli sem bendir til
þess að PKA taki þátt í boðleiðinni.
Alyktanir: Niðurstöðurnar benda þannig til að trombín og hista-
mín örvi fosfórun eNOS á seríni 1177 í æðaþelsfrumum óháð Akt
en hugsanlega í gegnum PKA.
E 40 Samanburður á árangri kransæðavíkkunaraðgerða hjá
konum og körlum á árunum 1987-2000
Ragnar Daniclscn. Kristján Eyjólfsson
Hjartadeild Landspítala háskólasjúkrahúss
ragnarda@landspitali.is
Inngangur: Umdeilt hefur verið hvort árangur kransæðavíkkana sé
jafn góður hjá konum og körlum. Pví var gerður samanburður á
milli kynja á árangri og fylgikvillum eftir kransæðavíkkunaraðgerð
hér á landi.
Eftiiviður og aðferðir: Á árunum 1987-2000 voru gerðar 3355 krans-
æðavíkkunaraðgerðir, 798 hjá konum (24%) og 2557 hjá körlum
(76%). Sjúkraskrár sjúklinga voru kannaðar afturskyggnt með tilliti
til klínískra þátta, árangurs eftir kransæðavíkkun og fylgikvilla á
sjúkrahúsi eftir aðgerð.
Niðurstöður: Konur í samanburði við karla voru oftar eldri en 65
ára, með háþrýsting og hækkaðar blóðfitur, en höfðu sjaldnar reykt.
Tíðni sykursýki, eldra hjartadreps og segaleysandi meðferðar var
svipuð, en fyrri hjáveituaðgerð eða kransæðavíkkun óalgengari hjá
konum. Óstöðug hjartaöng var algengari hjá konum (41% á móti
32%; p<0,001) og þær fóru oftar í hálfbráða víkkun (43% á móti
37%; p<0,001). Konur voru sjaldnar með þriggjaæða sjúkdóm, en
víkkun strax í kjölfar kransæðamyndatöku var jafnalgeng. Notkun
stoðneta (40% á móti 42%; NS), víkkun á endurþrengslum (10% á
móti 12%; NS) og venugræðlingum (2% á móti 3%; NS) var svipuð.
Góður víkkunarárangur var álíka hjá konum og körlum (93% á
móti 91%; p=0,06), svo og bráð hjáveituaðgerð eftir víkkun (1 % ),
klínískt hjartadrep (2%), og >3-föld kreatínfn kínasa hækkun (2% á
móti 3%; NS). Nárablæðing eftir víkkun var algengari hjá konum
(1,25% á móti 0,12%; p<0,001), svo og gervigúll í nára (2,1% á móti
0,6%; p<0,001, en líkur á sjúkrahúsdauða í legu svipaðar (0,5% á
móti 0,3%; NS).
Ályktanir: Árangur kransæðavíkkunar er sambærilegur hjá kynj-
unum þó konur séu oftar eldri en 65 ára og með háþrýsting og
hækkaðar blóðfitur. Konur höfðu oftar óstöðuga hjartaöng er leiddi
til hálfbráðrar víkkunar. Hjartadrep og sjúkrahúsdauði eftir víkkun
eru sambærileg hjá kynjunum, en konur fá oftar náravandamál.
E 41 Árangur og fylgikvillar eftir kransæðavíkkun hjá
íslenskum sjúklingum með sykursýki á árunum 1987-2000
Ragnar Daniclsen. Kristján Eyjólfsson
Hjartadeild Landspítala háskólasjúkrahúss
ragnarda@landspitali.is
Inngangur: Erlendar rannsóknir benda til þess að árangur krans-
æðavíkkana sé lakari hjá sykursjúkum en öðrum kransæðasjúkling-
um og fylgikvillar og endurþrengsli algengari. Pví var gerður sam-
anburður á þessu hér á landi.
Efniviður og aðferðir: Á árunum 1987-2000 voru gerðar 3355 krans-
æðavíkkanir, þar af 262 (8%) hjá sykursjúkum. Sjúkraskrár voru
kannaðar afturskyggnt með tilliti til klfnískra þátta, árangurs krans-
æðavíkkunar og fylgikvilla á sjúkrahúsi.
Niðurstöður: Meðal sykursjúkra voru konur hlutfallslega fleiri en
hjá sjúklingum án sykursýki (29% á móti 23%; p=0,06), en álíka
margir eldri en 70 ára. Sykursjúkir voru oftar með háþrýsting (61%
L/EKNABLAÐIÐ / FYLGIRIT 47 2002/88 35