Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Síða 77

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ I
un mótefnafléttna. Hins vegar höfðu tvö af viðmiðunarlyfjum einnig
þessi áhrif. Ekki er hægt að fullyrða að lyfjamiðlaður helluroði geti
skýrst af áhrifum lyfjanna á meðhöndlun mótefnafléttna, en til þess
að svara rannsóknarspurningunni til fulls þarf að skoða hver styrkur
DfLE-lyfja og viðmiðunarlyfja er í blóði eftir töku þeirra.
V 66 Samband mannósabindilektíns og mótefna við
sýkingar og ofnæmi í ungbörnum
Halldóra Þórarinsdóttir, Þóra Vrkingsdóttir, Guðjón Karlsson, Þorbjörn
Jónsson, Helgi Valdimarsson, Guðnuindur Jóhann Arason
Rannsóknastofa í ónæmisfræði Landspítala háskólasjúkrahúsi
gudmundj@landspitali.is
Inngangur: Markmiðið var að kanna þýðingu mannósabindilektíns
(MBL) og mótefna fyrir sjúkdómsvarnir í börnum með fram-
skyggnri rannsókn.
Efniviöur og aöferöir: Rannsóknin náði til 161 barns. Sýni voru
dregin úr naflastreng við fæðingu, og við skoðun eftir tvö og fjögur
ár. Foreldrar skráðu jafnframt sjúkrasögu í dagbók. Styrkur MBL
og mótefna (IgGl, IgG2, IgG3, IgG4, IgA og IgE) var mældur með
ELISA-prófi.
Niðurstöður: Styrkur MBL jókst frá fæðingu til tveggja ára aldurs
en ekkert eftir það. MBL hækkaði mest í börnum sem höfðu sögu
um bólgur í loftvegum (astma eða sýkingar) en marktæk hækkun
greindist líka hjá börnum sem enga sögu höfðu um sýkingar. Hækk-
unin var minnst hjá börnum með tíðar eyrnabólgur og nánari athug-
un benti til að þau hefðu innbyggðan galla í þroskun MBL-svars.
Sýkingar í loftvegum voru mun tíðari meðal barna með IgA eða
IgG3 í lægri kanti við tveggja ára aldur en hjá afgangi hópsins
(p=0,02 og 0,05) og hjá fyrrnefnda hópnum voru eyrnabólgur Iíka
vandamál (p=0,008). Börn með IgA í lægri kanti bæði tveggja og
fjögurra ára voru með marktækt lægri styrk af IgG undirflokkum og
aukna tíðni eyrnabólgu og sýkinga í loftvegum. Börn með tíðar
eyrnabólgur og IgA í lægri kanti sýndu vangetu í þroskun MBL-
svars og voru MBL-gildi þeirra marktækt lægri en hjá viðmiðunar-
hóp við fjögurra ára aldur.
Ályktanir: MBL framleiðsla eykst eftir fæðingu; aukningin stafar
að minnsta kosti að hluta til af áreiti (loftvegabólgum). Styrkur
mótefna skiptir miklu máli fyrir varnir barna gegn sýkingum og þá
aðallega styrkur IgA og IgG3. Lágur styrkur MBL útskýrir ekki tíð-
ar sýkingar í börnum á þessum aldri en virðist meðvirkandi þáttur í
eyrnabólgu ef lítið er af mótefnum. Vangeta til þroskunar MBL-
svars virðist hjá mörgum börnum fara saman við litla framleiðslu
mótefna og gæti vísað á galla í myndun ónæmisboðefna.
V 67 Fiskolía í fæði hefur ólík áhrif á frumuboðamyndun
át- og eitilfrumna úr músum
Dagbjiirt Helga Pétursdóttir, Ingibjörg Harðardóttir
Lífefna- og sameindalíffræðistofa læknadeild HÍ
ih@hi.is
Inngangur: Frumuboðar eru mikilvæg boðefni við miðlun bólgu-
°g ónæmissvars. TNF er dæmi um bólguhvetjandi frumuboða en
IL-10 er bólgutemprandi. Frumuboðar sem taka þátt í T-frumusvari
eru oft skilgreindir sem T-hjálpar (Th) 1 (IFN-y) sem hvetja frumu-
bundið ónæmissvar eða Th2 (IL-4) sem hvetja vessabundið ónæm-
issvar. I þessari rannsókn voru mæld áhrif fiskolíu á myndun TNF
og IL-10 í átfrumum úr kviðarholi og milta og TNF, IFN-y og IL-4 í
T-frumum úr milta.
Efniviður og aðferðir: Músum var skipt í tvo hópa og þær aldar á
fæði bættu með fiskolíu eða kornolíu í fjórar vikur. Kviðarholsát-
frumum og miltisfrumum var safnað, átfrumur úr-kviðarholi og milta
voru einangraðar með viðloðunareinangrun og þær örvaðar með
endótoxíni í 24 klukkustundir. Heildarmiltisfrumur og einangraðar
T-frumur úr milta voru örvaðar með aCD3/aCD28 í 48 klst.
Niðurstöður: Fiskolía jók TNF myndun átfrumna úr kviðarholi og
milta eftir LPS örvun. Fiskolía jók einnig IL-10 myndun átfrumna
úr milta en minnkaði hins vegar IL-10 myndun átfrumna úr kviðar-
holi. Þá dró fiskolía úr myndun TNF og IFN-y en jók myndun IL-4
eftir aCD3/aCD28 örvun. Þegar T-frumur voru einangraðar frá
öðrum miltisfrumum og örvaðar með aCD3/aCD28 reyndist hins
vegar ekki marktækur munur á frumuboðamyndun frumna úr mús-
um á mismunandi fæði.
Ályktanin Þessar niðurstöður sýna að fiskolía hefur bólguhvetjandi
áhrif á átfrumur úr kviðarholi en bólgutemprandi áhrif á T-frumur.
Einnig sýna niðurstöðurnar að fiskolía sveigir T-frumusvar í Th2
þegar T-frumur eru ræktaðar með öðrum miltisfrumum en hefur
engin áhrif á einangraðar T-frumur. Þetta bendir til að miltisfrumur,
aðrar en T-frumur, stýri sveigingu T-frumusvarsins í heildarmiltis-
frumuræktum.
V 68 Breytingar í sjónhimnuriti músa með stökkbreytingar
í Mitf geni með aldri
Þór Eystcinsson1, Anna L. Þórisdóttir1, Eiríkur Steingrímsson2
iLífeðlisfræðistofnun HÍ, 2Rannsóknastofa HÍ í lífefnafræði og sameindalíffræði
thoreys@hi.is
Inngangur: Markmið þessarar rannsóknar var að rannsaka breyt-
ingar sem verða í sjónhimnuriti músa með stökkbreytingar í micro-
phthalmia umritunarþættisgeni (Mitf) með aldri, frá fjórum vikum
eftir fæðingu.
Efniviður og aðferðir: Sjónhimnurit var skráð frá hornhimnu aug-
ans í svæfðum músum sem svar við stuttum hvítum Ijósblikkum.
Skráð var bæði eftir aðlögun að rökkri og aðlögun að Ijósi. Bæði arf-
hrein (MitfMi-wh/MitfMi-wh, MitfMi-sp/MitfMi-sp, og Mitfmi-
bws/Mitfmi-bws) og arfblendin (MitfMi-sp/Mitfmi-Wh) dýr, ásamt
músum af villigerð (C57BL/6J) voru skoðuð.
Niðurstöður: Sjónhimnurit MitfMi-sp/MitfMi-sp músa voru eðlileg
að öllu leyti að 16 vikna aldri. Svör Mitfmi-bws/Mitfmi-bws músa
voru eðlileg að 16 vikna aldri nema að c-bylgja var lækkuð sértækt.
Sjónhimnurit MitfMi-wh/MitfMi-wh var algerlega ómælanlegt frá
fjögurra vikna aldri. Allar bylgjur sjónhimnurits í MitfMi-sp/Mitfmi-
Wh músum, skráð eftir aðlögun að rökkri, voru lækkaðar að spennu
og seinkaðar að dvöl frá sex vikna aldri.
Ályktanir: MitfMi-wh/MitfMi-wh mýs virðast algerlega blindar frá
fæðingu. MitfMi-sp/Mitfmi-Wh mýs sýna merki um hrörnun stafa
og keila (rod-cone dystrophy) og eru vænlegt nýtt líkan yfir hægfara
sjónhimnuhrörnun. Það kemur á óvart að Mitfmi-bws/Mitfmi-bws
mýs, sem hafa sams konar arfgerð og Mitfmi-vit mýs, eru með eðli-
L/EKNABLAÐIÐ / FYLGIRIT 47 2002/88 77