Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Side 103

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ I
Ályktanir: Það er hægt að nota niðurbrotsrannsóknir til að fá upp-
lýsingar um eðli sýklódextrínflétta. í ákveðnum tilvikum er hægt að
nota niðurbrotsrannsóknir til að ákvarða Kc með meiri nákvæmni
en er mögulegt með öðrum aðferðum.
V 144 Efnasmíð og rannsóknir á eiginleikum metrónídazól
forlyfja
Már Mássun, Ólöf Guörún Helgadóttir, Guillaume Médard. Þorsteinn Þor-
steinsson, Þorsteinn Loftsson
Lyfjafræðideild HÍ
mmasson@hi.is
Inngangur: Við útvortis lyfjagjöf er helsta hindrunin í ysta lagi
húðarinnar, hornhúðinni. Ttl að lyf komist í gegnum hornhúðina er
æskilegt að það hafi tvíleysnieiginleika. Það þarf að vera fituleysan-
legt, til að frásogast í húðina, og vatnsleysanlegt, til að leysast í gjafa-
fasanum. Metrónídazól er vatnssækið lyf sem kemst treglega í gegn-
um húð. Við höfum áður sýnt fram á að það má auka flutning metró-
nídazóls í húð með forlyfjum sem eru fitusýruafleiður.
Efniviður og aðferðir: í þessu verkefni voru smíðaðar mismunandi
metrónídzólýl-súkksenatafleiður og forlyfjaeiginleikar þeirra rann-
sakaðir. Átta efni voru smíðuð og prófuð. Bygging og hreinleiki
voru staðfest með 'H-NMR, '3C-NMR og HPLC.
Niðurstöður: Metrónídazólýl-súkksenatafleiðurnar voru stöðugar
í súrri lausn en brotnuðu hratt niður í basískri lausn. Oktnól-vatns-
dreifistuðullinn var á bilinu <0,05-4,4 við pH 7,4, en þetta gildi var
hærra við hærra sýrustig. Flutningur metrónídazóls gegnum húð hár-
lausra músa var rannsakaður með própýlenglýkóli og fosfatstuð-
púða, pH 5, sem gjafafasa. Best frásog metrónídazóls fékkst með
forlyfjunum etýl-(metrónídazólsúkksenat) og oktýl- (metrónídazól-
súkksenat) en mjög lítið frásog fékkst með forlyfjunum etýl-l,2-dí-
metrónídazólsúkksenat og glýserýl-l,2,3-trímetrónídzólsúkksenat.
Ályktanir: Það var hægt að nýta þessi forlyf til að fá aukna losun á
metrónídazóli í húð hárlausra músa. Eingild (mono-functional) for-
lyf gáfu betri niðurstöður en tvígild og þrígild forlyf.
V 145 Þróun nýrra ensímhvarfefna fyrir rafefnafræðilega
lífsækninema
MárMássonL Ögmundur V.RúnarssonfFjalar Jóhannssoni, Masuo Aizawa2
'Lyfjafræðideild HÍ, 2Tokyo Institute of Technology, Tokyo
mmasson@hi.is
Inngangur: Lífsækninemar sem byggja á rafefnafræðilegum ferjöld-
um hafa ýmsa kosti en það sem hefur hamlað þróun þeirra er skortur
á heppilegum ensímhvarfefnum. Hér er greint frá efnasmíði fjögurra
ensímhvarfefna og rannsóknum á notkunarmöguleikum þeirra fyrir
lífsækninema sem byggja á rafefnafræðilegum ferjöldum.
Efniviður og aðferðin Fjögur hvarfefni, 4-amínófenýlfosfat (4AFF),
4-hýdroxýnafþýl-l-fosfat (4HNF) og4-amínónafþýl-l-fosfat (4ANF),
sem eru hvarfefni fyrir alkalínskan fosfatasa (AIF) og 4-amínó-
fenýl-þ-D-galaktópýranósíð (4AFG), sem er hvarfefni fyrir galak-
tósíðasa (GA), voru smíðuð eins til þriggja skrefa efnasmíðaferlum.
Eiginleikar efnanna voru rannsakaðir með hringstraumsspennu-
mælingu og styrkur mældur með rafefnafræðilegu flæðisinnskots-
kerfi (AFIA kerfi).
Niðurstöður: Hringstraumsmælingarnar á myndefnum ensímhvarf-
anna sýna afturkræfan eða hálfafturkræfan elektrónuflutning. Hjá
hvarfefnunum kemur fram óafturkræf oxun þar sem Eox er um það
bil 500 mV hærri en EQ fyrir myndefni ensímhvarfsins. 4AF, sem er
myndefni hvarfa 4AFF var mælt við 300 mV á móti Ag/AgCl. 4AN,
myndefni hvarfa 4ANF og NQ, myndefni hvarfa 4HNF, voru mæld
við -300 mV. 4AF sýndi 40% niðurbrot á 30 mínútum en NQ 5% og
4AN 10% niðurbrot íTRIS stuðpúða. Greiningarmörk NQ eru 60
nM og greiningarmörk ensímsins voru 300 fM þegar 4HNF er notað
sem hvarfefni. 4AF í AFIA var hægt að greina niður í 50 nM og
greiningarmörk fyrri GA 100 fM þegar 4AFG var notað sem hvarf-
efni. Sýnt var fram á notagildi þessara hvarfefna fyrir ELISA
ónæmisefnamælingu.
Ályktanir: Kostur þessara nýju hvarfefna er að myndefnin hafa lágt
Eo. Þessi hvarfefni eru því hentug fyrir ónæmisgreiningar þar sem
mikil næmni og lítið interference er æskilegt.
V 146 Fiskiroð notað sem himnulíkan til að rannsaka áhrif
sýklódextrína á flutning lyfja
Birna Vigdís Sigurðardóttir, Sigurður Daði Sigfússon, Már Másson, Þor-
steinn Loftsson
Lyfjafræðideild HÍ
mmasson@hi.is
Inngangur: Sýklódextrín er hægt að nota til að auka flutning lyfja
yfir lífrænar himnur. Sýklódextrín verka á annan hátt en hefð-
bundnir frásogshvatar þar sem þau auka flæðið í vatnsflæðilögum í
himnunni en hafa engin áhrif á flæði í fitusæknum lögum. Vatns-
flæðilagið í húð er ekki vel skilgreint en þó er lfklegt að það sé til-
komið vegna flutnings lyfja með hársekkjum, svitaholum og í milli-
frumulagi. Það hefur skort hentugt himnulíkan til að rannsaka
þessa tegund flæðis. Hér er greint frá rannsóknum á notkun fiski-
roðs sem himnulíkans lil að rannsaka þessa tegund flæðis.
Efniviður og aðferðir: Flæðið var ákvarðað með því að nota Franz
diffusion cell. Fiskiroð ýmissa saltvatnsfiska var notað. Gjafafasinn
innihélt lausn með efnum sem höfðu mólþyngdina 60-1300g/mól. í
þeim tilfellum þar sem lyf leystust illa var 2-hýdroxý-própýl-(3-sýkló-
dextrín sett í gjafafasann og móttökufasann.
Niðurstöður: Fiskiroðið var mjög gegndræpt fyrir mörgum efnasam-
böndum. Mælt flæði hýdrókortisóns (1% lausn) var tvisvar sinnum
hægara en flæði í gegnum sellófanhimnur en 10.000 sinnum hraðara
en flæði í gegnum slönguskinn. Breytileiki á flæði hýdrókortisóns inn-
an tegunda var minni en 30% fyrir vatnslausnir. Steinbítsroð var not-
að til frekari rannsókna þar sem það var auðvelt í meðhöndlun og
flæði gegnum það var frekar hratt. Gegndræpi fiskiroðsins minnkaði
með aukinni mólþyngd en fitusækni hafði lítil áhrif á flæðið. Flæði
veika basíska lyfsins lídókaíns var ekki háð sýrustiginu og fiskiroðið
var gegndræpt fyrir náttúrulegu sýklódextríni. Flæði úr mettaðri
hýdrókortisónlausn jókst með auknum sýklódextrínstyrk en yfir-
magn af sýklódextrínum hafði ekki áhrif á flæðið.
Ályktanir: Fiskiroð er gott himnulíkan til að rannsaka áhrif sýkló-
dextrína á flæði. Lyf flytjast um vatnsflæðilag í gegnum fiskiroð.
LæKNABLAÐIÐ / FYLGIRIT 47 2 0 02/88 103