Frjáls verslun - 01.05.2010, Qupperneq 6

6 F R J Á L S V E R S L U N • 5 . T B L . 2 0 1 0
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
FKA juni 2010.pdf 1 29.6.2010 16:33:11
RITSTJÓRNARGREIN
Fjarar undan Jóhönnu
Það hefur fjarað fremur hratt undan Jóhönnu Sigurð ar dóttur forsætisráðherra. Sem forsætis ráð ­
herra telst hún tvímælalaust áhrifamesta kona lands ins.
En fylgi við ríkisstjórn hennar hefur minnkað veru­
lega sem og við Samfylkinguna þar sem hún gegnir
formennsku. Hvað veldur? Margir segja að hún hafi ekki
beitt áhrifum sínum sem skyldi í banka málum og ekki
verið þar nægilega afgerandi. Þá finnst mörgum sem hún
hafi ekki verið nægilega sýnileg og uppörvandi sem leiðtogi
þjóðarinnar og hana hafi vantað að blása mönn um bar­
áttuvilja í brjóst.
Hún er forsætisráðherra á erfiðum tímum þar sem
ríkis sjóður er galtómur og hún tekst á við erfið og
óvin sæl mál í dýpstu kreppu lýðveldisins. Það hljóta
hins vegar að teljast tíðindi þegar Frjáls verslun gerir
könnun á meðal kvenna um hvaða konur
þær vilja í ríkisstjórn að nafn Jóhönnu
Sig urðar dóttur forsætisráðherra er ekki
nefnt. Og sú sem fær flest atkvæði er fag ráð­
herra sem er ekki á leið í stjórnmál.
Frjáls verslun slær þessari könnun upp í
blaðinu þótt úrtakið sé ekki stórt. Það var
Gísli Kristjánsson, blaðamaður í Noregi,
sem hafði veg og vanda af henni. Við hand­
völdum þrjátíu konur úr breiðum hópi
og báðum þær að nefna þrjár konur sem
þær vildu hafa sem ráð herra í ríkisstjórn
kvenna. Um leið og svörin tóku að berast
vakti athygli að nafn Rögnu Árnadóttur
dóms­ og mannréttindaráðherra var áber andi
oft nefnt en nafn forsætisráðherra aldrei. Og
sú varð niðurstaðan.
Þessi könnun er ekki hefðbundin, stór
og yfirmáta vísindaleg með tilviljanakenndu úrtaki.
Hugmynd kviknaði á ritstjórn að velja þrjátíu konur á eins
konar stjórnlagaþing, sem nú er svo mjög í um ræðunni,
og biðja þær að skipa ríkisstjórn kvenna, velja konur sem
ráðherra í ríkisstjórn myndaðri af konum.
Þess var sérstaklega gætt að velja konur úr öllum
stétt um en að leita ekki eingöngu til kvenna í atvinnu ­
lífinu til að fá ekki of einsleitan hóp. Leitað var til
málsmetandi kvenna úr flestum greinum þjóð lífsins; úr
verslun og viðskiptum, ferðaþjónustu, útgerð, iðnaði,
umönnunarstörfum, landbúnaði, stjórn málum, listum
– og af landsbyggðinni sem höfuð borgar svæðinu.
Því var lofað að þar sem úrtakið væri ekki stærra
en raun væri yrðu nöfn þeirra ekki gefin upp – svo
ekki yrði hægt að tengja konurnar við svörin og niður­
stöðurnar.
Frjáls verslun ber alla ábyrgð á úrtakinu, hvernig
það var valið, og hversu stórt – eða öllu heldur lítið
það er. Það er margt sem kemur á óvart fyrir utan að
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra kemst ekki á
blað. Helstu foringjar kvenna í stjórnmálaflokkunum
tylla sér ekki í efstu sætin. Það segir talsverða sögu.
Þegar bankahrunið varð fyrir bráðum 22 mánuðum
urðu miklar umræður um það að hlutur kvenna myndi
aukast í atvinnulífinu þegar kæmi að endurreisninni.
Sérstaklega var haft á orði að þær konur sem stæðu í
stafni í bönkunum væru á meðal valdamestu kvenna
atvinnulífsins – og að munur væri á því að vera í
áhrifastöðu eða hafa áhrif; þ.e. beita áhrifum sínum.
Frjáls verslun velur að þessu sinni 100 áhrifamestu
konur atvinnulífsins og er það sjöunda árið í röð sem
tímaritið stendur fyrir þessu vali. Nokkrar breytingar
eru á listanum; en samt engar stórvægilegar. Þær
helstar að konur sem voru í bankaráðum eru hættar og
nokkrar nýjar komnar í staðinn.
Við gerð listans yfir áhrifamestu konurnar í atvinnu ­
lífinu leituðum við til nokkurra þekktra kvenna og karla
– sem og til nokkurra kvenna í stöðu milli stjórnenda
– og hlustuðum eftir þeirra sjónar miðum. Þar kom
fram sú útbreidda skoðun að konum finnst sem hlutur
þeirra sem stjórnendur í fyrirtækjum hafi rýrnað eftir
hrunið haustið 2008.
Að venju birtum við lista yfir þær konur konur sem
sitja í stjórnum 150 stærstu fyrirtækja landsins og þær sem
sitja í framkvæmdastjórnum sömu fyrir tækja. Ingibjörg
María Gísladóttir, blaðamaður og guð fræðinemi, gerði
þessa könnun fjórða árið í röð. Hún vekur athygli á því
í blaðinu að í þeim tilfellum, sem hún hafði samband
við fyrirtækin símleiðis, gætti meira óöryggis og hræðslu
við að gefa upp umbeðnar upplýsingar. Útkoman er sú
að verr gekk að afla þessara upplýsinga en áður. Það er
skelfilegt ef ótti, hræðsla og þöggun hafa aukist innan
fyrirtækja eftir hrun þegar umræðan hefur öll gengið
út á að byggja upp þjóðfélag þar sem bætt siðferði og
aukið gegnsæi í rekstri fyrirtækja gæfi tóninn.
Eftir stendur hins vegar að það hefur fjarað fremur
hratt undan áhrifamestu konu landsins, Jóhönnu Sigurðar ­
dóttur, á aðeins rúmu ári. Hún kemst ekki á blað.
Jón G. Hauksson
Mörgum finnst
Jóhanna ekki hafa
verið nægilega
sýnileg og
uppörvandi sem
leiðtogi þjóðarinnar
og hana hafi vantað
að blása mönnum
baráttuvilja í
brjóst.