Frjáls verslun - 01.01.2009, Page 46

46 F R J Á L S V E R S L U N • 1 . T B L . 2 0 0 9
J ó n s T e p H e n s o n v o n T e T z H n e r
JónStephenson von Tetzchner – Jón í Óperu – hefur farið fjórum sinnum til Davos í Sviss á ráðstefnu Alþjóða- efnahagsráðsins um framtíð heimsins.
Hann er þar sem fulltrúi hinna ungu og
efnilegu, rúmlega fertugur maðurinn. Jón er
Íslendingur en hefur undanfarin 14 ár rekið
hugbúnaðarfyrirtækið Óperu í Ósló og vakið
heimsathygli fyrir vafrann Opera.
Þegar Jón kom þar í fyrstu tvö skiptin ríkti
bjartsýni: Glæst framtíð með endalaust vax-
andi hagsæld öllum til handa að lokum. Í fyrra
voru menn áhyggjufullir. Það voru að birtast
brestir hér og þar. Nokkrir dómsdagspostular
spáðu hruni og heimskreppu. Aðrir hlógu að
svartsýninni og sögðu að allt færi þetta vel um
leið og búið væri að berja í brestina.
„Núna er staðan sú að enginn veit hve
vandinn er stór,“ segir Jón nýkominn frá
Davos. „Ég spái því að á næsta ári verði komið
í ljós við hve mikinn vanda er að fást. Þá
fyrst verður hægt að taka skipulega á honum
og þá fara ljósin að birtast við endann á
göngunum.“
Jón segir einnig að nú hafi verið miklu
meiri hiti í umræðum á ráðstefnunni en áður.
Þar veldur að sjálfsögðu mestu að Ísraelsmenn
sættu hörðum ádeilum fyrir stríðið á Gaza.
Menn hafa ekki rifist svo heitt um einstakt
mál fyrr.
Heimskreppa
Efnahagur heimsins var engu að síður
aðalmál ráðstefnunnar. Það er þar sem
óvissan er. Hverfa ríki heims aftur til
einangrunarstefnu eins og var eftir síðustu
stóru heimskreppuna sem hófst í október
árið 1929? Jón segir þó að ekki séu endilega
allir á einu máli um að þetta sé heimskreppa,
sambærileg við kreppuna miklu. Það getur
enn verið að úr rætist – en það verður ekki í
ár og varla næsta ár.
„Það allir sammála um að einangrunar-
og haftastefna væri mjög skaðleg,“ segir Jón.
„Það sjást engu að síður mörg merki um slík
viðbrögð meðal ríkisstjórna heims.“
Í því sambandi nefnir Jón sérstaklega
aðgerðir ríkisstjórna til að bjarga stórum
bönkum og stórfyrirtækjum. Sum þessara
stóru fyrirtækja eiga sér enga lífsvon en er
samt haldið á lífi af því að þau eru of stór til
að fara á hausinn.
birtir ekki tiL í ár
texti: gísli kristjánsson
Jón Stephenson von Tetzchner var á ráðstefnunni í Davos.
Jón stePhenson von tetzchner var á FramtíðarráðsteFnunni í Davos:
Í fyrra voru ræðumenn í
davos áhyggjufullir. Í ár
voru þeir skelkaðir. Að
ári vonast þeir til að vita
hve stór efnahagsvandi
heimsins er. Bjartsýnustu
menn halda að þeir sjái
bjarma af nýjum degi eftir
12 til 18 mánuði.