Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 64

270
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
vegar virtust draumarnir um herför gegn föðurlandi
byltingarinnar færast nær veruleikanum, er Hitler boð-
aði heilagt strið gegn ,holsévismanum“ innan lands
og utan. Yfirstéttir Frakklands og Englands voru fús-
ar til að taka í útrétta hönd Hillers og styðja hann í
baráttunni gegn bolsévismanum. En þessi útrétta liönd
var klædd járnglófa hins þýzka víghúnaðar. Frakk-
land og England stóðu á krossgötum lífs síns: áttu þau
að kaupa andkommúníska herför Hitlers, með því
að leyfa honum að vígbúast og raska millilandakerfi
Versalafriðarins, eða áttu þau að samfylkjast ásamt
Rússlandi gegn hinum gamla og hættulega keppinaut,
sem sigldi fullum seglum út i nýja Evrópustvrjöld?
Borgarastéttir vesturveldanna gátu tekið sér i munn
orð Goethes: Zwei Seelen wohnen, ach, in meiner Brust!
I brjósti þeirra barðist óttinn við ofurefli brúnstakka-
ríkisins og hræðslan við „bolsévismann" heima og hið
unga verkalýðsríki sósíalismans í austurvegi. Baráttan
milli byltingar og gagnbyltingar, sem háð hefur verið í
flestum auðvaldslöndum á síðustu tíu árum pólitískr-
ar og atvinnulegrar kreppu, barst nú með tvíefldum
krafti inn á svið millirikjamálefnanna. Þessari haráttu
lauk með þeim ósköpum, sem tvið nú lifum og öllum
eru kunn. Þess vegna varð harmleikur franska lýðveld-
isins harmleikur vor allra.
Þó leit um stund út fyrir, að Frakkland mundi ekki
láta ginnast til að ganga í gildru nazismans. Árið 1934
varð Louis Barthou utanríkismálaráðherra á Frakk-
landi. Hann var gamall og svarinn óvinur bolsévismans.
En hann var meiri vinur Frakklands en óvinur Rúss-
lands, og hann gerði hina síðustu tilraun til að treysta
samfylkingu Frakklands og handamanna þess með því
að ná vinfengi Rússa. Árangur þessarar viðleitni varð
bandalag Rússlands og Frakklands, bandalag Tékkósló-
valdu og Rússlands og upptaka þess í Þjóðabandalagið.
Þessi viturlega og raunsæja stefna átti sér ekki lang-