Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 69

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
275
bjargaði með því sérréttindum sínum og stéttarvöldumj
raunar aðeins að nokkru leyti, en ofurseldi þjóðina hin-
um brúna óaldarlýð.
En þessi siðlausa og auðnusvipta yfirstétt, sem vildi
ekki berjast við Þýzkaland nazismans, kunni sér eng-
in læti, þegar grillti í tækifæri til að eiga fangbrögð
við Rússland. Það leið ekki á löngu áður en þess sá-
ust greinileg merki, að franska stórauðvaldið vildi
breyta þessu kjánalega stiúði i skynsamlega og aflasæla
herför gegn Rússum. Þegar stríðið milli Finna og Rússa
skall á, lióf Frakkland sinn Finnagaldur, eins og svo
mörg lönd önnur. Fasistar Frakklands reru að því öll-
um árum, að slíta stjórnmálasambandi við Rússland,
og bæði England og Frakkland liöfðu her til taks Finn-
um til hjálpar. Vesturveldin, sem voru búin að slátra
beztu bandamönnum sínum og stóðu andspænis her-
veldi, sem þau gátu ekki staðizt snúning, ætluðu nú
að bæta 180 miljóna þjóð i tölu óvina sinna. Á venju-
legum tímum mundu stjórnmálamenn, sem svo haga
sér, vera taldir bezt geymdir á geðveikrahæli. En þeir
voru ekki geðveikir. Þeir voru of klókir. Þeir ætluðu
að nudda styrjöldinni yfir i stríð við Rússland. Herför-
in gegn Rússlandi var orðin „idée fixe“ i liöfðum þess-
ara borgaralegu stjórnvitringa. Friðarsamningar Finna
og Rússa afstýrðu brjálæðinu, og sókn þýzka hersins
vorið 1940 færði vesturveldunum heim sanninn um það,
að styrjaldir verða ekki báðar með stirðnuðum, ósk-
rænum hugmyndum. Hitler var strangur kennari og
iiugsaði sér að gefa þjónum sínum ráðningu. Að vísu
fékk franska stórborgarastéttin draum sinn uppfylltan:
samkomulag við Hitler. En liann lét liana um leið súpa
bikar svívirðingarinnar í botn.
Tjaldið er fallið í síðasta þætti þriðja franska lýð-
veldisins. En það eru engin sögulok. Með árás Þýzka-
lands á Sovétlýðveldin er liafið — ekki nýr þáttur —
18*