Tímarit Máls og menningar - 01.12.1946, Page 23

ÞJÓÐARATKVÆÐAGREIÐSLAN í FÆREYJUM
261
með því að skrifa nei við danska frumvarpið. Thorstein Petersen,
formaður Fólkaflokksins eftir lát Jóannesar Paturssonar, réð mönn-
um til að greiða annaðhvort atkvæði með skilnaði eða ógilda seðl-
ana með því að skrifa nei við danska frumvarpið.
Nokkur áhrif á úrslitin hafði „Færeyingafélagið“. Þetta félag var
stofnað snemma í júní í þeim tilgangi að vinna þjóðaratkvæða-
greiðsluna. Félagið hélt útbreiðslufundi um land allt í sumar og í
riti sínu „Fproyar“ lagði það fram tillögur um grundvöll að frjálsu
færeysku ríki. í þeim var einnig frumvarp um frjálsa færeyska
stjórnarskrá — fyrsta frumvarp þess efnis sem samið hefur verið.
I stuttu máli má segja að það voru ekki flokkarnir sem unnu
þjóðaratkvæðagreiðsluna, heldur þjóðin sjálf. Stjórnmálaflokkarnir
og blöð þeirra voru annað hvort beinlínis á móti skilnaði eða aðeins
að hálfu leyti með honum. Þjóðin sjálf skar úr — þvert yfir alla
flokkspólitíska túngarða.
Septemberþingið
Skilnaðarmenn höfðu sigrað. Eftir var að framkvæma þennan
þjóðarvilja. Útlit var á að skilnaði fengist ekki framgengt á þessu
Lögþingi, en það reyndist á annan veg. Lögþingið kom saman 18.
sept., og í fundarbyrjun „tilkynnti Lögþingsformaður þingmönnum
að færeyska þjóðin hefði ótvírætt skýrt þinginu frá því með þjóð-
aratkvæði 14. sept., að öll yfirráð Færeyja væru nú hér á landi, og
það væri skylda Lögþingsins að framkvæma vilja þjóðarinnar“.
Þessi orð voru bókuð í gerðabók þingsins og samþykkt á næsta
fundi, laugardaginn 21. sept., með atkvæðum Fólkaflokksins, Sjálf-
stjórnarflokksins og Jákups í Jákupsstovu gegn atkvæðum 6 Sam-
bandsmanna og 5 Jafnaðarmanna.
Með þessari samþykkt var fyrsta skrefið stigið á þá braut sem
þjóðaratkvæðagreiðslan vísaði á. Þingmeirihlutinn stóð á þeim
grundvelli sem þjóðaratkvæðið hafði lagt.
Dagana 19.—20. sept. ráðgaðist meirihluti Lögþingsins við full-
trúa sjálfstæðismanna víðs vegar úr Færeyjum, og var þar gerð sú
samþykkt að Lögþingið skyldi: