Tímarit Máls og menningar - 01.05.1947, Blaðsíða 62
52
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
ÞaS er auðséö af þessu, livílík firra það er, þegar því er haldiS
fram, að Stalín forsætisráSherra sé einræðisherra. I raun og veru
er Bandaríkjaforseti jafnvel á friðartímum stórlega miklu valda-
meiri en Stalín, og gæti sá, sem vildi kalla Truman forseta einræðis--
herra, óneitanlega taliS fram þó nokkuð margt máli sínu til stuðn-
ings, til dæmis það, er hann brýtur á bak aftur verkfall járnbrautar-
manna i Bandaríkjuniim með því að hóta að beita hervaldi og láta
samþykkja þrælalög um takmörkun verkfallsréttar og herskyldu verk-
fallsmanna.
Þessar athugasemdir gefa tilefni lil fróðlegrar hugsaðrar tilraun-
ar: Gerum ráð fyrir, að blöð íslenzkra sósíalista væru yfirleitt ekki
betur siðuð en til dæmis Morgunblaðiö, Vísir, Tíminn og Alþýðu-
blaðið. Gerum ráð fyrir, að blöð sósíalista leyfðu sér að staÖhæfa,
að Bandaríkjaforseti væri einráður grimmdarseggur sízt betri en
Hitler, Bandaríkin einræðisriki verstu harðstjórnar og kúgunar,
sem þekkzt hefði á þessum hnetti, á hinu svokallaða Bandaríkjalýð-
ræði og Hitlersnazismanum munaöi ekki hætis hóti og svo framvegis.
Gerum ráð fyrir, að hinu bandaríska borgaralýðræðisríki væri í
öllu lýst nákvæmlega eins og borgaralegir áróðursmenn leyfa sér að
lýsa hinu sósíalíska lýðræðisríki ráðstjórnarþjóöanna. Hversu auð-
veldur væri sá málflutningur. Sósíalistar þyrftu þar ekki að fara
með tíunda hlutann af þeim ósannindum, sem borgaralegir áróðurs-
menn viðhafa um Ráöstjórnarríkin. Og hefðu nú íslenzkir sósíal-
istar meira en sjöfaldan áróðurskost á við borgaraflokkana, eins
og þeir liafa nú meira en sjöfaldan áróðurskost á við sósíalista, þá
væri auðvelt verk að skapa á örfáum vikum hér á landi slíkt hatur
til Bandaríkjaþjóðarinnar, að ekki mundi reynast áhrifaminna en
hatur það til Ráðstjórnarþjóðanna, sem myrkasta afturhaldið ber
í brjósti og hefur ræktað í hugum þeirra, er lítilsigldastir eru. Þetta
væri auðvelt verk, en það væri að vísu illt verk. Hins er ekki að
dyljast, að almenningi hér á landi gæti verið hollt að vita nokkru
nánari deili á eðli þess auðvalds, sem drottnar yfir hinni miklu
Bandaríkjaþjóö. Þó að Bandaríkin séu vissulega hvergi nærri eins
slæm og Hitlers-Þýzkaland, hvergi nærri eins slæm og Ráðstjórnar-
ríkin væru, ef það væri satt, sem borgaralegir áróðursmenn hafa
um þau sagt, eru ávirðingar Bandaríkjaauðvaldsins margar og