Tímarit Máls og menningar - 01.12.1976, Qupperneq 98

Tímarit Máls og menningar
Það var eitt kvöld- heitir eitt stytzta
kvæði Jóns Helgasonar. Orgland fær
því þessar fjaðrir á sínu máli: Det var
ein kveld.
Det var ein kveld at det banka med slag
sá váre,
eg lydde ei stund og tok av kjertet mitt
skaret,
eg ropte nt, og kveldbrisen gav meg det
svaret:
Her banka Livet pá döri, og no bar det
fare.
Völuvísa Guðmundar Böðvarssonar
fær ekki síðri meðferð:
Eitt má eg seia deg innan eg döyr,
du skal og lcera dine born det
visdomsord,
dét sa meg alvane i Suderöy,
dét sa meg dvergane i Norderöy,
dét sa meg gullmure og glöymmegei
og glöym du det ei:
at hemn kjem over den som svik si
alvemöy,
for honom vert han tungliden,
dauden.
1 Úlfdölum eftir Snorra Hjartarson
og Liðið sumar eftir Heiðrek Guð-
mundsson eru snilldarlega þýdd ljóð,
þótt vandmeðfarin séu, ekki sízt kvæði
Heiðreks. En þau eru of löng til að
sýna þess dæmi, njóta sín ekki nema
í heild.
Gaman er að veita athygli ólíkum
iífsviðhorfum höfundanna. Hvergi sést
þetta betur en ef borin eru saman ljóð
Guðmundar Inga og Steins Steinarrs.
Guðmundur Ingi hefur kveðið lítið
kvæði, sem hann nefnir Vonlaust getur
það verið. Það er nokkurn veginn eins
að fyrirsögn á norsku og er hugnreyst-
andi, svo að um munar:
Du skal verna og verja,
om vandt det kan synast tidt,
alt som er hugen din heilagt
og kjcert for hjarta ditt.
Vonlaust kan det vera
endá vernet er djervt og traust.
Men storverk i livets nederlag
er aldri föremálslaust.
Oðru mál gegnir með Stein. Tökum
Ijóð hans Utan hringsins til samanburð-
ar. I því felst engin stefnuskrá, ýtir ekki
við neinum. Það fullnægir kenningu
Archibalds Mac Leish: Ljóð á ekki að
hafa merkingu, heldur vera:
Eg gár i ring
ikringom alt som er.
Og innom denne ring
er verdi di.
Min skugge fell ei stund
pá glaset her.
Eg gár i ring
ikringom alt som er.
Og utom denne ring
er verdi mi.
En atómljóð er það ekki, eftir þeim ís-
lenzka skilningi sem í það orð hefur
verið lagður. Á íslenzku er ljóðið eigi
aðeins rammlega rímað, heldur og
bundið stuðlum.
Um Stefán Hörð Grímsson gegnir
öðru máli. Hann er meðal þeirra, sem
eiga einna flest ljóð í bókinni. Þau og
öll önnur kvæði eftir hann, þau sem
Orgland þýðir, eru formlaus, en þó mjög
vandvirknisleg. Eitt þeirra heitir á
norsku Om kveldane. Það er á þessa
leið:
400