Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1989, Síða 128

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1989, Síða 128
Tímarit Máls og menningar Faðir Korts söguhetju er B. Kjögx ljóðskáld og starfsmaður hjá Pósti og síma, afdráttarlaust smáskáld, höfundur Konutorreks. Móðir Korts heitir Rósa Napp Kjögx, dóttir Ogmundar Onund- ar Napps, og deyr hún af slysförum þegar drengurinn Kort er 8 ára. Pá er það sem Rósa systir Ö.O. Napps tekur við honum, og þau ala drenginn upp, afi hans og afasystir. Enn er ónefnd Rósa, dóttir Korts. Ættarmálin koma, eins og af þessu tali sést, mjög við sögu í Skuggaboxi. Menn eru af ættum og hafa margir ætt- arnöfn, lesandinn kemur á ættarmót Kjögxa sem haldið er af Ætttækni hf. Fornvinur Korts, Jón Sveinsson Nonni, er framkvæmdastjóri Ætttækni hf., en hann er reyndar kvæntur Gróu þeirri sem er barnsmóðir Korts. Kort hafði getið henni barn skömmu áður en hann fór út til Svíþjóðar að vinna og nema, en hafði ekki hugmynd um það fyrr en hann komst að því á ættarmótinu er hann var að blaða í ættartali Kjögxa. Rósa afasystir Korts hefur unnið fyr- ir heimilinu með skírnarkjólaleigu og framleiðslu á sinnepsplástri. Aður en hún gefur upp öndina á elliheimilinu Endastöðinni tekst henni að koma sinn- epsuppskriftinni og skírnarkjólunum í hendur Rósu Kortsdóttur og fullnægja þannig lögmáli ættarinnar. Ættirnar tvær sem að Kort standa, Kjögx og Napp, hafa viss einkenni. Kjögxar hafa skúffu og eru heldur óvið- felldnir náungar. Nappar eru þannig gerðir að þegar þeir reiðast setur að þeim óstöðvandi hlátur; þennan skap- gerðarbrest hafa þeir erft frá Þorleifi Guðmundssyni Repp veruleikans, sem frægur varð af því að fatast doktorsvörn sakir reiðihláturs. Ættarnöfnin eru óneitanlega einkennileg, og má um það mál vísa til blaðsíðu 47, þar sem kemur fram, rétt eins og áður í Margsögu Þór- arins (þar bls. 40), að menn hafa gantast og snúið útúr nafninu Kjögx og kallað Kex og Kjöts og Kjöss, Kökks og jafn- vel Kötts - og: „Eg man eftir dreng í hverfinu sem var ári yngri en ég, Þórði Kleppjárn, hjá honum var skrúfjárn og sporjárn og bárujárn." Þetta gæti leitt hugann að Þórði á Kleppi, Nikulási Þórði og Þórði Breiðfjörð en þó helst Þórarni Eldjárn, sem er einmitt einu ári yngri en Kort Kjögx. Sumar persónanna eru tröllslegar eins og fornsagnahetjur, sumar eru mannleg- ar og tragískar eins og Kort verður þeg- ar hann missir son sinn, Sven Breka (78). Kort sveiflast á milli þess að vera gróteskur, furðu ljótur og hlægilegur, og svo hins að vera næsta mannlegur og sléttur og felldur. Ymislegt er vitað um hann, svo sem að hann er fæddur árið 1948, hann veldur óbeint bana móður sinnar árið 1956, hann gengur í Mennta- skólann í Reykjavík, verður stúdent og fer fljótlega eftir það til Svíþjóðar. Ald- ur Korts, menntun hans og Svíþjóðar- vist hljóta að gefa tilefni til samanburð- ar við Þórarin Eldjárn. Ymist er sagt frá Kort í 1. eða 3. persónu (t.d. 35). Eitt atriði sem ruglar lesanda í ríminu varðandi persónurnar eru draugar og tvífarar. Kort Kjögx gengur aftur, og í lokin sameinast hann sjálfum sér eða tvífara sínum í Hlíð: Eg er kominn, segjum við og drögumst saman“ (173). Rósa dóttir hans virðist hafa skorið sig á púls og hún gengur aftur, og þriðji farþeginn í söluferðinni í Garantbíl Kolla mix, sem endar við Helvík (íbúar þar eru helvískir) í grennd við Hlíð er Ö.Ö. Napp, afi Korts, einnig aftur- ganga. Ymsar persónur sögunnar kunna að vera draugar og er ekki ofmælt að 390
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.