Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1989, Blaðsíða 124

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1989, Blaðsíða 124
Umsagnir um bækur KVEÐJUR Ólafur Jóhann Sigurdsson Ad lokum Kvæði Mál og menning Reykjavík 1988 55 bls. í þessari ljóðabók birtast kvæði sem Ól- afur Jóhann lét eftir sig í handriti þegar hann dó á síðastliðnu sumri, og voru flest fullfrágengin til prentunar. Prentuð hafa verið tvö kvæði sem skáldið var enn að vinna við, og er það vel ráðið. Mjög hefur verið vandað til útgáfu bók- arinnar, þótt hún sé ekki þykk, bæði af hálfu þeirra sem bjuggu texta til prent- unar og Máls og menningar. Kápa og bókarskreytingar Jóns Reykdals eru listaverk, gerð af þeirri fágun og hóg- værð sem hæfir ljóðum Ólafs Jóhanns. í Að lokum eru 21 kvæði og er þeim skipt í fjóra flokka. I upphafskvæðinu, sem nefnist „Frumtáknavísa“, eru settar fram sem andstæður nútímamenning „úr áli og plasti,/úr stáli og gleri“ og leit þess sem óskar að „rata mætti að lífsvon um löngu gengin spor.“ Hér er komið að stefjum sem Ólafi Jóhanni voru afar hugleikin og sóttu svo fast á hann að jaðrar við örvæntingu í mörgum kvæð- um hans, örvæntingu sem þó er ávallt veitt hörð mótspyrna. Þessi andúð á „skrumbáknum" nútímamenningar og uggur um framtíðina er tjáður víðar í bókinni, í kvæðum eins og „Um upp- sprettur á Fróni og erlendis," „Nótt“ og fleirum. Menningargagnrýni er þó ekki sterkasti þráðurinn í þessari ljóðabók né sá gildasti, heldur hin næma náttúru- skynjun og dapurlegur en alls ekki ör- væntingarfullur feigðargrunur. Nátt- úrutáknin, og þá ekki síst hinar niðandi lindir, bera sem fyrr uppi lífstrú og lífs- játningu skáldsins, eins og í stuttu og einföldu, gullfallegu kvæði, sem nefnist „Að liðnum vetri“. I stað valds, stafs eða sprota, í stað þess að ljósta klettinn leiftursnöggt og harðlega kemur birta, kemur ylur, kemur þú glófingruð við klökuga brynjuna. Og sjá: Vatn sprettur fram, vorblá lind fer að niða. Efnismeira og dulúðugra er kvæðið „Að Hreðavatni", þar sem ást á náttúr- unni fylgir skilningur á dulúð hennar; segja mætti að vegir vatnsins séu órann- sakanlegir mannlegri skynjun. Tilfinning fyrir návist dauðans flétt- ast saman við náttúruskynjunina í kvæðinu „Að Alftavatni 1968“, og væri hægt að láta sér detta í hug að skáldið hafi leitað á bernskuslóðirnar á fimm- tugsafmæli sínu, á vit þeirra linda sem skáldskapur hans er sprottinn af: „Og kliðan linda kunnugleg heyrist enn á 386
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.