Tímarit Máls og menningar - 01.12.1991, Blaðsíða 109

Eru ritstörf umbúðir
Þegar Hörður fékk áhuga á að skrifa þessa bók,
sem var fyrir næstum tíu árum, var nánast alger-
lega útilokað fyrireinstakling að fá styrk til þess
að helga sig ritstörfum um þjóðfélagsmál. Varð
það til þess að Hörður og fleiri beittu sér fyrir
því að stofna Hagþenki, félag höfunda fræðirita
og kennslugagna. A átta árum hefur félagið,
sem lengst af var undir forsæti Harðar, komið
því til leiðar að höfundar kennslugagna og
fræðirita búa við betri kjör en áður.
Er það nauðsynlegt? Eru það ekki „umbúðir"
að launa höfunda rita um þjóðfélagsmál? A
hvem hátt er Hagþenkir nauðsynlegri en nám-
skeið í að brosa rétt?
Framfarir byggjast ekki endilega á örari hag-
vexti og því ber að stuðla að því sem tryggir
betra mannlíf. Gildir einu hvort það eru samtök
höfunda eða námskeið um kynlíf. Oft pökkum
við gjöfum inn í sérstaklega valinn pappír til að
undirstrika þá hugsun sem býr að baki gjafar-
innar. Barátta Harðar fyrir stofnun Hagþenkis á
eftir að skila metnaðarfyllri og vandaðri verk-
um okkar sem njótum baráttunnar og höfum
sameinast Herði í baráttunni. En nauðsyn er
vandskilgreind og sennilega skilar Hagþenkir
litlum „hagvexti".
Umbúðaþjóðfélagið er vel skrifuð bók og
höfundur hennar áræðinn og í samræmi við
boðskap sinn um að smátt sé fagurt er hún lítil
að vöxtum. A þann máta undirstrikar hún sjálf
innihald sitt: beinskeytta gagnrýni á vaxtar-
hyggju hins vestræna tækni- og neyslusamfé-
lags sem hefur rutt sér til rúms á Islandi á
undanfömum áratugum.
Ingólfur Á. Jóhannesson
Lindu-blús
Linda Vilhjálmsdóttir. Bláþráður. Mál og menning
1990. 43 bls.
Þó að Linda Vilhjálmsdóttir taki ekki með í
fyrstu ljóðabókina sína fyrstu ljóðin sem hún
birti í þessu tímariti fyrir tæpum áratug — enda
er hún komin um langan veg til hennar frá þeim
— þá báru þau strax megineinkenni hennar sem
skálds. Þau eru opin og einföld miðað við það
sem síðar varð, en þau eru líka hugsuð, ögrandi
og óvænt. Þetta var allra fyrst:
Að vakna
ein í ókunnu herbergi
skjálfandi úr kulda og þynnku
Er það stríðið?
(Tímarii Máls og menningar 1982:3)
Af ljóðum í tímaritum sem ekki em í bókinni
sakna ég eins sérstaklega. Það er „Fjörugrjót“
úr 3. hefti TMM 1983 sem ætti vel heima með
eldri ljóðunum í fyrri hluta bókarinnar. Af áður
birtum ljóðum eru sum óbreytt, önnur hefur hún
unnið til enda. Allar breytingar sýna sömu kláru
hugsunina og frjóa vandvirkni. Engin dæmi.
Þetta er hennar mál.
Sögur úr svarthvítri martröö
Linda hefur frá fyrstu birtingu kunnað að skapa
merkingarbæra heild úr ljóðum sem hún raðar
saman. í Bláþrœði tökum við þátt í lífi stúlku í
hörðum heimi nútímaborgar:
Klipp — klapp — klipp — klapp — klipp
Og hvellt dömuhljóðið mýkist í síðustu tón-
um bergmálsins þegar staðnæmst er snögg-
lega við gráleitan ljósastaur á steinsteyptri
götunni. Og þögnin skríður hljóðlega upp
eftir háum hælunum og svörtum nælon-
sokkabuxunum innundir þraungan svartan
kjólinn og sveipar sig um sveigjanlegan háls-
inn sem hallar höfðinu letilega aftur þannig
að vánginn snertir kaldan staurinn... .
(„Stoppistöð". bls. 16)
TMM 1991:4
107