Tímarit Máls og menningar - 01.09.1993, Síða 85
frásagnir þeirra áttu að vera „sannar sögur“
og var viðhorf Máría til sagnasjóðs síns
svipað og viðhorf okkar hefur lengst af
verið til íslendingasagnanna. Þar átti allt að
vera frá liðinni tíð og var umfram allt „satt“
og engu var við það bætandi. Það að semja
sögur átti að vera óþekkt.
Kona nokkur heitir Patricia Grace og er
fædd 1937. Hún er sjö bama móðir og
starfaði sem kennari í sveitaskólum ásamt
manni sínum, sem er hreinræktaður Márí.
Patricia er márísk í föðurætt, en móðir
hennar var Pakeha af skoskum ættum. Pat-
ricia kunni ekki orð í máli Máría fyrr en hún
var orðin fullorðin. Hún fann fyrir vaxandi
þörf á að vita meira um Maoritanga, foma
menningu Máría bæði fyrir sjálfa sig, böm
sín og nemendur, sem flestir vom af Márí-
bergi brotnir. Hún kynnti sér þau fræði sem
hún gat og miðlaði þeim svo eftir getu til
unga fólksins. Best fannst henni að kenna
þeim fræðin ef þau vom bundin í sögum.
Stundum gat hún endursagt gamlar sögur,
en oft varð hún að búa til sínar eigin sögur
úr þeim sögubrotum sem hún viðaði að sér.
Frásagnagleði Patriciu Grace óx eftir því
sem hún sagði fleiri sögur. Hún hóf að
skrifa smásögur fyrir fullorðna lesendur.
Sumar þeirra fengust birtar í upphafi átt-
unda áratugsins og árið 1975 kom út fyrsta
smásagnasafn hennar, sem var um leið
fyrsta bók eftir konu af Máríættum. Þetta
var smásagnasafnið Waiariki (Stultur). Síð-
an hefur hver bókin rekið aðra, smásögur
og skáldsögur, bæði fyrir börn og fullorðna
og auk þess liggja eftir hana ófá Ijóð. Pat-
ricia hefur líka skrifað bók um máríska
kvengoðafræði: Wahine Toa (Kraftakonur).
Þar sem við sáum dæmi um notkun Biblíu-
sagnanna hjá Wita hér á undan getur verið
gaman að skoða dæmi um slíka notkun hjá
^ *
m
*
mm*
Patricia Grace.
Patriciu. Henni er meyfæðingin hugleikin
og hún varpar á hana nýju ljósi í skáldsög-
unni Potiki:
Þannig að Toko hafði þá verið sönn gjöf.
Það fannst þeim auðvitað ekki í fyrstu,
vegna þess að þá voru þau svo æst og reið.
Reið var varla orðið sem hann vildi nota.
Hann langaði til að drepa . .. einhvem. En
vissi ekki hvem og gat bara notast við
ágiskanir. Það var ekki hægt að spyrja Mar-
íu, sem mundi ekki neitt og skildi ekki um
hvað þau voru að tala þegar þau spurðu
hana....
Guð, hvað hann hafði verið æstur þá.
Hann skammaðist sín enn út af því, ekki út
af reiðinni, heldur sökinni sem beit hann,
hann sem hafði heitið móður sinni því að
gæta Maríu. Jæja, þau kölluðu gamla
manninn föður, hvort sem það var nú rétt
eður ei. Jósef Vilhjálmsson.
Þau vissu reyndar ekki hvað hann hét fyrr
en nágrannar þeirra gátu sagt þeim nafn
hans. Samt var næstum eins og María kann-
aðist við það. Svo lásu þau um Jósef Vil-
hjálmsson í blöðunum. Það var bara ansi
mikið skrifað eftir hann.
TMM 1993:3
83