Dagrenning - 01.12.1956, Blaðsíða 50

til heimsundirokunar. Þessi ásetningur
hefur þráfaldlega komið fram hjá leið-
togum Sóvétríkjanna, fyrst Lenín, þá
Stalín og síðast Krúséff.
Þessi hugmynd kom ekki fyrst til sög-
unnar með kommúnista-byltingunni.
Hún hefur mótað gerðir rússneskra þjóð-
arleiðtoga í fimm aldir. Hershöfðinginn
segir að Rússum hafi snemma skilist hve
geysilega þýðingu verzlunin og höfin
hefðu fyrir alþjóðleg samskipti.
Samt sem áður hafa Rússar aldrei átt
hafnir, sem ekki leggur og skip geta siglt
frá og til allt árið. Síðan hafa vinir hers-
höfðingjans orðrétt eftir honum:
„Stjórnarstefna Rússa hefur grundvall-
ast á því í margar aldir, að reyna að ná
sér í hafnir við hlýrri höf. Það hefur
verið mesta áhugamál allra rússneskra
ríkisstjórna, bæði á tírnum keisarastjórn-
arinnar og kommúnista.
Stefna Breta hefur sýnilega mótast
mjög af því, að koma í veg fyrir að Rúss-
ar fengju þessa hafnaraðstöðu. Með hern-
aðarbandalögum, styrjöldum, klókindum
og áhrifum sínum til að halda við ná-
kvæmu styrkleikajafnvægi liefur brezka
heimsveldinu tekizt að hindra það, að
Rússar yrðu flotaveldi.
Aður fyrr stefndu Rússar að því, að ná
höfnurn við Miðjarðarhafið, um Svarta-
haf, Bosporus og Dardanellasund. Þeir
háðu styrjaldir til jiess að ná þessu marki,
en endirinn varð þó alltaf sá, að þeir urðu
að láta sér nægja sínar íslögðu liafnir."
MacArthur segir að í síðari heims-
styrjöldinni hafi viðhorf Rússa farið að
breytast í þessu efni. Hann telur, að af
öllum stjórnmálamönnum heimsins hafi
Winston Churchill, þáverandi forsætis-
ráðherra Breta, verið sá, sent gerði sér
gleggsta grein fyrir þessu.
Winston Churchill beitti sér mjög fyr-
ir því, að í lok styrjaldarinnar yrði Rúss-
um ýtt inn fyrir þein'a eigin landamæri.
Hann lagði Jrað þrásinnis til, að Þjóð-
verjum yrði greitt rothöggið sunnan frá,
til þess að hrekja Rússa norður á við, út
úr Suður-Evrópu, og loka þannig fvrir
þeim leiðinni að höfnum þar.
Samstarfsmenn MacArthurs segja, að
hann hafi verið sammála Churchill. Þeir
hafa Jretta eftir honum:
„Stærsta hernaðarlega glappaskotið
var sú ákvörðun, að greiða Þjóðverjum
rothöggið norðan megin i stað Jress að
gera það sunnan frá. Með því var Rúss-
um opnuð leiðin, og árangurinn varð sá,
að í lok stríðsins höfðu þeir fengið frá-
bæra aðstöðu. Þeir gátu ógnað allri
Litlu-Asíu.“
En í síðari lieimsstyrjöldinni segir
MacArthur að nýtt, mikilvægt atriði hafi
komið til sögunnar, sem sé loftherinn.
Hann olli Jreiri breytingu, að Miðjarðar-
hafið var nú ekki lengur orðið leið milli
heimshafa, lieldur aðeins stöðuvatn, því
til þess að geta notað Miðjarðarhafið
var nauðsynlegt að hafa völdin í loftinu
yfir því. Að þessu leyti telur hershöfð-
inginn, að sjónarmið Rússa hafi víkkað í
síðari heimsstyrjöldinni. Og ennfremur
er haft eftir honum:
„Á örlagastundinni var það ekki skarp-
skyggni Rússa, heldur hin fáránlegu mis-
tök, sem opnuðu, ekki aðeins Miðjarðar-
hafið, heldur Indlandshaf líka fyrir þeim.
Það sem Bretar höfðu getað haldið lok-
uðu fyrir þeim í margar aldir, er nú opn-
að upp á gátt fyrir flónsku okkar.“
Meðal þeirra glappaskota, sem gerð
hafa verið, telur MacArthur Marshall-
hjálpina til Kínverja, sem hann segir að
hafi orðið framlag til Jress að auðvelda
sigur kommúnista.
„Allt opnaði þetta Rússum leið til þess
48 DAGRENNING