Dagblaðið Vísir - DV - 24.02.2012, Blaðsíða 25

Úttekt 25Helgarblað 24.–26. febrúar 2012
B
ryndís Schram kemur tölu-
vert fyrir í umfjöllun Nýs Lífs
um bréfaskriftir eiginmanns
hennar, Jóns Baldvins Hanni-
balssonar til Guðrúnar Harð-
ardóttur sem þá var á táningsaldri.
Í Nýju Lífi er meðal annars vísað í
bréf þar sem Jón Baldvin lýsir kynlífi
þeirra hjóna. Þá lýsir Guðrún einnig
viðbrögðum Bryndísar móðursystur
sinnar þegar hún sagði henni frá bréf-
unum.
„Á þessari stundu velti ég því fyrir
mér hver minn réttur er. Það er verið
að fjalla um mig án minnar vitund-
ar,“ segir Bryndís í samtali við DV. „Er
þetta lögum samkvæmt eða sam-
kvæmt stjórnarskrá? Má birta einka-
bréf án leyfis viðkomandi?“ bætir hún
spyrjandi við.
Bryndís segir málið hafa verið til
umræðu innan fjölskyldunnar síðast-
liðinn áratug. Það hafi verið á vitorði
allra, bæði ungra sem aldinna. „Það
voru allir viljugir til að leysa það en
það hefur aldrei verið hægt. Nú leys-
ist það kannski af sjálfu sér. Þannig að
þetta er ákveðin lausn fyrir okkur, að
þetta komi fram núna. Graftarnabb-
inn sprakk, þá er þetta komið út og þá
getum haldið áfram eins og við séum
frjáls,“ segir Bryndís. Hún tekur jafn-
framt fram að það sé ákveðinn léttir
að málið hafi loksins komið upp á yfir-
borðið.
„Erum bæði hlýlegar mann-
eskjur“
Bryndís segir Guðrúnu hafa leitað
mikið til þeirra hjóna og hún hafi eig-
inlega komið henni í móðurstað eft-
ir að móðir hennar lést. „Það var ég
sem bar ábyrgð á henni. Hún segist
hafa orðið fyrir kynferðislegri áreitni
frá 9 ára aldri. Það er svo mikil ósvífni,
rugl og órar. Mér finnst svo sárt að hún
skuli láta hafa þetta eftir sér því hún
var undir mínum verndarvæng.“
Bryndís segir Jón Baldvin hafa ver-
ið hálfgerðan gest á heimilinu á þess-
um tíma, enda hafi hann verið mjög
upptekinn í stjórnmálum. Þau hafi
vissulega bæði verið góð við Guð-
rúnu. „Við erum bæði mjög hlýlegar
manneskjur held ég og tökum utan
um fólk. Að túlka það sem kynferðis-
lega áreitni, það er svo mikið rugl.“
Báru sólkrem á börnin
Guðrún tilgreinir í viðtalinu í Nýju Lífi
ákveðið atvik þegar hún var stödd með
Bryndísi og Jóni Baldvini á Spáni árið
1994, þegar hún var 10 ára. Hún segir
Jón Baldvin þá hafa snert sig óþarflega
mikið og borið á sig sólarolíu. Bryndís
segir Guðrúnu sjálfa hafa sóst eftir því
að fara með þeim til Spánar. Það hafi
hins vegar verið árið 1996 en ekki árið
1994. „Við sátum öll við sundlaugina
og vorum að bera sólkrem á þrjú börn
og hún var ein af þeim. Hún telur það
sem kynferðislega áreitni. Ég vísa því
algjörlega á bug að hún hafi orðið fyrir
kynferðislegri áreitni.“
Þá fullyrðir Bryndís einnig, líkt og
Jón Baldvin, að Guðrún hafi átt frum-
kvæði að bréfaskriftunum. Hún hafi
viljað að þau skrifuðu sér frá Ameríku,
þar sem Jón Baldvin var sendiherra á
þessum tíma.
Vildi úrskurð strax
Bryndís segir að samskipti Guðrúnar
við þau hjónin hafi lítið breyst fyrstu
mánuðina eftir að Jón Baldvin sendi
síðasta bréfið árið 2001. Hún hafi
meðal annars heimsótt þau í sumar-
bústað á Íslandi og allt hafi virst eðli-
legt. En fjögur ár liðu þangað til hún
kærði málið til lögreglu.
Í umfjöllun Nýs Lífs kemur fram að
málið hafi tafist í utanríkisráðuneytinu
í heilt ár á meðan rannsókn lögreglu
stóð yfir. Bryndís segir Jón Baldvin þó
ekki hafa haft neinn hag af því. Hann
hafi viljað fá úrskurð strax. „Hann gat
ekki hreyft sig á meðan ekki var komin
niðurstaða í málið. Hann beið í eitt og
hálft ár eftir niðurstöðum ríkissaksókn-
ara og það var ekki talin ástæða til þess
að halda áfram með málið.“ Bryndís
bendir á að aðeins sé um að ræða eitt
bréf, sem hafi farið yfir strikið og verið
rannsakað.
„Ég fyrirgaf“
Bryndís stendur þétt við bakið á manni
sínum líkt og hún hefur gert frá upp-
hafi. „Það er ekki hægt að slíta okkur
Jón hvort frá öðru. Í hugum fólks erum
við Jón Baldvin og Bryndís. Við erum
búin að standa saman í 53 ár.“
Jón Baldvin sagði Bryndísi sjálfur frá
bréfunum til Guðrúnar sem innhéldu
lýsingar á kynlífi þeirra hjóna. Hún seg-
ir þau hjónin hafa rætt bréfin í þaula og
málið tilheyri fortíðinni fyrir þeim.
„Ég er búin að þekkja þennan
mann síðan hann var 15 ára, ég á
þúsundir ástarbréfa frá honum og ég
þekki stílinn. Hann skrifaði mér þetta
sama kvöld og hann skrifaði henni.“
Það fékk Bryndís þó ekki að vita fyrr
en ári síðar. „Kannski varð ég svolítið
afbrýðisöm og undrandi á því að hann
skyldi opinbera okkur svona af því ég
vissi að hún var svo ung, að hún myndi
ekki skilja hvað hann var að fara. Hún
myndi aðeins misskilja allt.“ Með því
á Bryndís við að Jón Baldvin hafi ver-
ið að reyna að útskýra fyrir Guðrúnu
þjóðfélagsástandið í Suður-Ameríku í
tengslum við bókina In praise of step-
mother, en hún hafi ekki haft þroska til
að átta sig á því.
Bryndís viðurkennir að hafa einn-
ig orðið sár þegar hún frétti af bréfinu
en hún fyrirgaf eiginmanni sínum. „Ég
fyrirgaf, auðvitað. Kannski ef maður
elskar einhvern, þá fyrirgefur maður
allt. Öllum verða á mistök. Þetta voru
mistök, hann veit það og hann er bú-
inn að iðrast þessa alla tíð. Við erum
sálufélagar, við Jón Baldvin, bætum
hvort annað upp en grátum saman
þegar okkur verða á mistök.“
„Afbrýðisöm og undrandi“
n Bryndís segir bréfin hafa verið mistök sem Jón hafi iðrast alla tíð
n Jón Baldvin Hannibalsson sendi ungri stúlku í fjölskyldunni bréf n Innihéldu lýsingar á samskiptum við eiginkonuna og vændiskonur n Stúlkan fór úr landi
G
uðrún segir sjálf í viðtalinu í Nýju
Lífi að Aldís, dóttir Jóns Baldvins
og Bryndísar, hafi ávallt staðið
með henni eins og klettur þrátt
fyrir að systur hennar hafi hamrað á því
við hana að faðir þeirra væri saklaus
uns sekt hans væri sönnuð.
Kolfinna, dóttir Jóns Baldvins, skrif-
aði á Facebook-síðu sína á miðviku-
dagskvöld að ólýsanlegt væri að sjá
fjölmiðlaumfjöllun um málið. „Ólýs-
anlegt að sitja hér í Brussel og sjá ís-
lenska fjölmiðla gera sér mat úr máli
sem var afgreitt fyrir mörgum árum og
á rætur sínar í alvarlegum veikindum
sem hafa valdið okkur miklum fjöl-
skylduharmleik sl. 20 ár.“ Þegar hún var
spurð út í það í athugasemd við færsl-
una hvaða veikindi hún ætti við, svaraði
hún: „Veikindi systur minnar.“ Kolfinna
og faðir hennar virðast því bæði tengja
málið veikindum systur og dóttur með
einhverjum hætti.
Glúmur Baldvinsson sem stadd-
ur var í Afganistan þegar Nýtt Líf
kom út stendur einnig með föður
sínum og gerði grein fyrir því í Fa-
cebook-stöðuuppfærslu, líkt og syst-
ir hans:
„Í dag á samkvæmt dagskrá að
brenna föður minn (af femínistum
og fylgifiskum). Ég veit það er voða
asnalegt að verja sína menn. Ekki
karlmannlegt. Ekki vestfirskt. Amma
mín Aldís Schram var ekki femín-
isti. En bara eitt: ég þekki þetta mál,
ég þekki föður minn og ég veit hvar
sannleikurinn býr. Ef faðir minn
væri sekur þá stæði ég ekki með
honum. Þess vegna lýsi ég því yfir:
ég stend með föður mínum og ég
fell með föður mínum. Af hverju? Af
því að ég hef eitt fram yfir aðra: ég
þekki föður minn og ég þekki sann-
leikann. So keep it coming and over
my dead body. Ég er á leið heim til
að standa með föður mínum.“
Ljóst er að nánasta fjölskylda
Jóns Baldvins stendur að mestu leyti
saman þrátt fyrir að málið hafi feng-
ið að grassera í rúman áratug undir
yfirborðinu og sé mjög snúið vegna
fjölskyldutengslanna við Guðrúnu.
solrun@dv.is
Fjölskyldan stendur saman
n Segja málið eiga rætur í alvarlegum veikindum
Varð hrædd eftir bréfið frá Tallinn
ríkisborgarar eru grunaðir um að hafa
framið brot. „Þetta ákvæði er að nor-
rænni fyrirmynd. Kannski eru Norð-
urlöndin með hærri siðferðisstand-
ard en aðrir, það kann að vera,“ segir
Hulda Elsa.
Að lokum benti hún á að nú væri
verið að vinna að frumvarpi til laga
þar sem refsilögsagan er víkkuð út í
kynferðisbrotamálum með ákvæði
þar sem segir að þótt brot gegn barni
yngra en 15 ára sé ekki refsivert í því
landi sem það er framið þá sé það
engu að síður refsivert samkvæmt ís-
lenskum lögum. Það á samt ekki við
um 209 greinina sem þarna var til
álita.
Málið allt hefur fengið svo á Guð-
rúnu að hún flutti af landi brott, þar
sem hún vill ekki þurfa að rekast á
þetta fólk. Þá segir hún að nú hafi hún
ákveðið að segja sögu sína í Nýju Lífi
því hún væri komin með nóg. Reglu-
lega kæmi upp hjá henni sorg, biturð
eða reiði og nú vill hún koma málinu
frá sér. Það sé kominn tími til að fólk
fái að vita sannleikann og taki afstöðu.
Fjölskyldur systranna
Bryndís
Schram
Magdalena
Scram
Hörður
Erlingsson
Guðrún
Harðardóttir
Halla
Harðardóttir
Katrín
Harðardóttir
Glúmur
Baldvinsson
Kolfinna
Baldvinsdóttir
Aldís
Baldvinsdóttir
Snæfríður
Baldvinsdóttir
Jón Baldvin
Hannibalsson
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
blaðamaður skrifar solrun@dv.is
Sálufélagar Bryndís segir þau Jón
Baldvin bæta hvort annað upp og gráta
saman þegar þeim verða á mistök.
Framhald á næstu opnu