Dagblaðið Vísir - DV - 24.02.2012, Blaðsíða 26
26 Úttekt 24.–26. febrúar 2012 Helgarblað
B
réfaskriftir Jóns Baldvins
Hannibalssonar og ásakan-
ir um kynferðislega áreitni
gagnvart Guðrúnu Harðar-
dóttur hefur ítrekað borið á
góma undanfarin tólf ár. Orðrómur
um alvarleg brot Jóns gagnvart stúlk-
unni er meðal ástæðna þess að Jón
Baldvin fékk slæma útreið í prófkjöri
Samfylkingarinnar árið 2009. Kom-
ið var í veg fyrir að Jón Baldvin tæki
heiðurssæti á lista Samfylkingarinn-
ar árið 2007 vegna málsins sem var í
meðferð yfirvalda um það leyti sem
valið var á framboðslista flokksins
snemma árið 2007.
Nafnlaust bréf
Allavega einum meðlimi stjórnar
Samfylkingarinnar í Reykjavík barst
nafnlaust bréf heim til sín í byrj-
un desember þar sem Jón Baldvin
Hannibalsson er sakaður um kyn-
ferðisbrot gegn móðurlausri frænku
sinni. Bréfið var sent stuttu eftir að
fram kom að félagið hygðist boða til
námskeiðs um innihald rannsókn-
arskýrslu Alþingis á orsökum og af-
leiðingum hrunsins. Bréfið var rætt
á stjórnarfundi og var Kjartani Val-
garðssyni, formanni félagsins, falið
að kanna málið. Samkvæmt heim-
ildum DV kom til greina að hætta
við námskeiðið eða finna nýjan leið-
beinanda en þar sem ásakanirn-
ar bárust í nafnlausu bréfi og ekki
gekk að staðfesta það sem fram kom
í bréfaskriftum varð niðurstaðan sú
að halda námskeiðið óbreytt.
„Stjórninni barst nafnlaust níð-
bréf þar sem varað var við því að
Samfylkingin fæli manni sem hefði
verið kærður sem kynferðisafbrota-
maður forstöðu fyrir námskeiðinu.
Stjórnin fjallaði um málið og þar sem
enginn gaf sig fram sem höfundur
bréfsins, til að standa fyrir málinu,
var ákveðið að stjórnin gæti ekki lát-
ið nafnlaust níðbréf ráða niðurstöðu
málsins,“ segir Jón Baldvin um mál-
ið. „Við ákváðum að breyta ekki fyrri
ákvörðun,“ segir Kjartan Valgarðs-
son, formaður Samfylkingarinnar í
Reykjavík, þegar DV leitaði til hans.
Eintak af sama bréfi var sent á
fleiri staði, þar á meðal fjölmiðla.
Ingibjörg beitti sér gegn Jóni
Innan Samfylkingarinnar var hóp-
ur nátengdur Magðalenu Schram,
móður Guðrúnar Harðardóttur, kon-
unnar sem sakað hefur Jón Baldvin
Hannibalsson, fyrrverandi ráðherra
og sendiherra, um kynferðislegt of-
beldi, sem var fullkunnugt um málið,
hafði séð bréfaskriftir Jóns Baldvins
til stúlkunnar og lagði mikla áherslu
á að Jóni Baldvini yrði ekki gert hátt
undir höfði innan flokksins.
Þar á meðal var Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir, fyrrverandi for-
maður Samfylkingarinnar, en hún
og Magðalena voru miklar vinkon-
ur. Samkvæmt heimildum DV mun
Ingibjörg fyrst hafa heyrt orðróm um
hugsanleg brot Jóns Baldvins áður
en hún varð formaður, en fengið að-
gang að bréfunum nokkuð seinna.
Óljóst er hvernig, hvenær og hvaðan
hún fékk þau en vegna trúnaðar við
fjölskyldu Guðrúnar mun hún ekki
hafa gert málið opinbert. Hún beitti
sér þó af krafti innan flokksins gegn
hvers konar tilraunum til að ýta und-
ir vinsældir eða virðingu Jóns Bald-
vins. „Ég vil ekki blanda mér inn í
þetta mál að svo stöddu,“ sagði Ingi-
björg þegar DV hafði samband við
hana vegna málsins.
Úrsögn tengdist bréfum Jóns til
Guðrúnar
Úrsögn Ingibjargar Sólrúnar Gísla-
dóttur úr Samfylkingunni í Reykja-
vík er bein afleiðing af andúð henn-
ar á Jóni Baldvini vegna bréfaskrifta
hans sem og ásakana um að hann
hafi misnotað Guðrúnu kynferðis-
lega. „Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
fyrrverandi formaður Samfylking-
arinnar og utanríkisráðherra, sagði
sig úr Samfylkingarfélaginu í Reykja-
vík í vikunni, samkvæmt heimildum
DV. Sömu heimildir herma að ein af
ástæðum úrsagnarinnar sé að Jón
Baldvin Hannibalsson, fyrrverandi
ráðherra og formaður Alþýðuflokks-
ins, hafi verið fenginn til að halda
námskeið um rannsóknarskýrslu
Alþingis á vegum Reykjavíkurfélags
Samfylkingarinnar,“ segir í frétt DV af
úrsögn Ingibjargar.
Samkomulag um að Jón Baldvin
drægi sig í hlé
Samkvæmt heimildum DV gerðu
þau Ingibjörg Sólrún og Jón Bald-
vin með sér „heiðursmannasam-
komulag“ í kringum kosningar árið
2007 vegna málsins. Samkomulagið
mun hafa snúið að fráhvarfi hans af
lista og um að hann hefði sig hægan.
Bæði Jón Baldvin og Ingibjörg neita
að nokkurt samkomulag hafi verið
gert. Hins vegar hefur DV traustar
heimildir fyrir því að samkomulag
hafi verið gert og aðeins örfáir aðil-
ar í efstu lögum Samfylkingarinnar
hafi komið nærri því. Auk Ingibjargar
og Jóns Baldvins mun Dagur B. Egg-
ertsson hafa verið viðstaddur samtal
Ingibjargar og Jóns en DV getur ekki
staðfest aðra sem nefndir hafa verið
til sögunnar. Ekki náðist í Dag B. Egg-
ertsson vegna málsins, þrátt fyrir ít-
rekaðar tilraunir.
Í samtali við Stöð 2 í febrúar árið
2007 sagði Jón Baldvin að sér hafi um
áramótin áður verið boðið að taka
heiðurssæti á lista Samfylkingarinn-
ar í Reykjavík. Segir Jón Baldvin að
formaður Samfylkingarinnar, Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, hafi hins
vegar dregið það boð til baka á fundi
sem þau áttu í kjölfar viðtals við Jón
Baldvin í þættinum Silfri Egils. Í
sömu umfjöllun kemur fram að Ingi-
björg segir ekkert boð hafi verið aft-
urkallað og að framkoma Jóns í Silfri
Egils hafi ekkert með málið að gera.
Heimildarmenn DV segja að
viðtal Jóns Baldvins við fréttastofu
Stöðvar 2 þar sem hann segir Ingi-
björgu Sólrúnu hafa dregið tilboð
um heiðurssæti til baka hafi einmitt
verið brot á þessu samkomulagi og
að raunveruleg ástæða þess að hann
var strokaður af framboðslista Sam-
fylkingarinnar hafi einmitt verið
bréfaskriftir hans til systurdóttur eig-
inkonu sinnar en ekki viðtal í Silfri
Egils.
Strokaður úr heiðurssæti
Í dag hefur Jón Baldvin aðra sögu að
segja um málið en þá sem hann gaf
fréttastofu Stöðvar 2. Í samtali við DV
sagðist hann hafa afþakkað boð um
heiðurssæti á lista Samfylkingarinn-
ar þegar Ingibjörg hafði að því frum-
kvæði. Þetta er á skjön við fyrri yfir-
lýsingar hans í fjölmiðlum þar sem
hann segir Ingibjörgu hafa dregið
boðið til baka. „Það mál er þannig
til komið að sú sem hafði frumkvæði
að því að bjóða mér heiðurssætið
var Ingibjörg Sólrún og ég hló við og
sagði að ég liti ekki svo á að ég væri
kominn á nægilega þroskaðan aldur
og afþakkaði,“ segir Jón Baldvin í dag
um málið við blaðamann DV.
Ingibjörg neitar samkomulagi
„Það þarf heiðursmenn til að gera
heiðursmannasamkomulag,“ svar-
aði Ingibjörg þegar DV spurði hana
út í málið. Þá vildi Jón Baldvin ekki
kannast við neitt slíkt samkomulag.
„Ég veit ekki einu sinni um hvað er
verið að tala,“ sagði Jón þegar blaða-
maður bar málið undir hann. Þau
hafa þó ekki alltaf deilt sín á milli
innan Samfylkingarinnar og sú var
tíðin að jafnvel mátti halda fram að
gott væri á milli Jóns og Ingibjargar.
Nefna má að árið 2003 hélt Jón Bald-
vin ræðu í sumarferð Samfylkingar-
innar. Hátt í fimm hundruð flokks-
félagar Samfylkingarinnar hittust þá
á landi foreldra Björgvins G. Sigurð-
arsonar, þingmanns Samfylkingar-
innar, að Skarði í Gnúpverjahreppi,
grilluðu og áttu góðar stundir. Þar
mun Ingibjörg hafa kynnt ræðu Jóns
Baldvins og klappað hann upp. Að
sögn gests í grillveislunni var svo gott
á milli þeirra að tekið var eftir því
hvað Ingibjörg Sólrún „snobbaði fyr-
ir Jóni Baldvini.“
Slæm útreið í prófkjöri 2009
„Já, ég kannast við að orðrómur
af þessu máli var nýttur gegn mér
bæði í aðdraganda kosninga árið
2007 og vegna prófkjörs árið 2009,“
segir Jón Baldvin Hannibalsson að-
spurður hvort ásakanir um kyn-
ferðislega áreitni hafi haft áhrif á
brautargengi hans innan Samfylk-
ingarinnar. Jón Baldvin endaði í
þrettánda sæti í prófkjöri flokks-
ins fyrir kosningar árið 2009. Sam-
kvæmt lýsingu heimildarmanns
sem var á staðnum mun Jón Bald-
vin hafa beðið spenntur eftir til-
kynningu um fyrstu tölur. Þá mun
Baki snúið í Jón Baldvin
„Það þarf heiðurs-
menn til að gera
heiðursmannasam-
komulag.
n Jón Baldvin sviptur heiðurssæti n Ingibjörg Sólrún og Jón Baldvin gerðu samkomulag n Bréfunum dreift
1939
Jón Baldvin
Hannibalsson
fæðist.
1958
Jón Baldvin
verður stúdent
frá Mennta-
skólanum í
Reykjavík.
1959
Jón Baldvin
kvæntist Bryndísi
Schram.
1959
Jón Baldvin og
Bryndís eignast
dóttur, Aldísi.
1963
Jón Baldvin útskrifast með M.A. í
hagfræði, sögu og stjórnlagafræði
frá Edinborgarháskóla.
1963–1964
Jón Baldvin
fer í fram-
haldsnám í
vinnumark-
aðshagfræði
við Stokk-
hólmsháskóla.
1964–1967
Jón Baldvin
starfar sem
blaðamaður við
Frjálsa þjóð.
1964–1970
Jón Baldvin starfar
sem kennari í Haga-
skóla í Reykjavík.
1965
Jón Baldvin fær
próf í uppeldis-
og kennslu-
fræðum HÍ.
1966
Jón Baldvin og
Bryndís eignast
annað barn, Glúm.
1968
Jón Baldvin og
Bryndís eignast
þriðja barnið,
Snæfríði.
1970
Jón Baldvin og
Bryndís eignast
fjórða barnið,
Kolfinnu.
1970–1979
Jón Baldvin verður
skólameistari Mennta-
skólans á Ísafirði.
1976–1977
Jón Baldvin fer í fram-
haldsnám við Harvard-
háskóla (Center for
European Studies) í
Bandaríkjunum.
1979–1982
Jón Baldvin
verður ritstjóri
Alþýðublaðsins.
1982–1987
Jón Baldvin
verður alþingis-
maður.
1984
Guðrún Harðar-
dóttir fæðist.
Jón Baldvin er
þá 45 ára.
1987–1988
Jón Baldvin
verður
fjármálaráð-
herra.
1988–1995
Jón Baldvin
verður utanríkis-
ráðherra.
Atli Þór Fanndal
blaðamaður skrifar atli@dv.is
Landsfundur 2007 Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
ásamt Jóni Baldvini Hannibalssyni stuttu eftir að
komið var í veg fyrir að hann tæki heiðurssæti.