Gripla - 20.12.2013, Blaðsíða 62

GRIPLA62
(b) Máría þýðisk svá sem sjávar
stjarna, því at svá sem stjarnan er
leiðarvísir farmǫnnum í hafi ok
kennir þeim rétta leið til hafnar, svá
<er> hin helga mær Máría ørugg
leiðvísan til himneskrar hafnar ok
paradísar hvíldar ǫllum þeim er
válkask í bylgjum ok boðum60 ver-
aldar þessar ok til hennar vilja líta
ok hennar dœmum vilja fylgja, þat
er lítillætis61 vegr ok hreinlífis gata.
(fol. 12v, ll. 6–13)
(c) Gracia plena: full af miskunn.
fyllin<g> er eigi eins háttar. fyll-
in<g> er sú ein er kallask skaplig,
sem þá er hús62 er alskipat ok fullt
af mǫnnum. Nú þótt þat heiti fullt,
þá er þat þó eigi svá fullt at eigi sé
rúm í húsinu hjá mǫnnum. (fol. 12v,
ll. 13–18)
(d) Með þvílíku móti váru Guðs
miskunnar fullir sjálfir postol-
arn ir, at með þeim var rúm hjá til
sy<n>darinnar, því at þeir máttu
60 “boðom” scripsit Hallgrímur; Ms “boðon”.
61 “litillætiſ” scripsit Hallgrímur; MS “litillætiſtiſ”.
62 the replacement of the more urban terms “civitas” and “ecclesia” with “hús” is interesting,
and may be an attempt to accommodate the text to the Icelandic landscape. the inspiration
for Absalon’s Latin example was perhaps Lamentations 1:1: “Quomodo sedet sola civitas
plena populo.”
(c) sed quid magnum, quid super-
eminens Virgini matri attribui -
tur, cum dicitur gratia plena?...
[H]æc distinctio adhibenda est,
quod est plenitudo æqua, est pleni-
tudo apta, est plenitudo super -
fluens sive effusa.... Plenitudo vero
apta est, quæ replet secundum rei
con gruentiam, ut cum dicitur: Civi-
tas vel ecclesia plena populo, non
quod ibi nullus locus vacuus rel-
inquatur, sed quia secundum con -
gruentiam ibi existentes loco suf-
ficiunt…. (PL 211, col. 133A–B)
(b) Maria, quod interpretatur, ma-
ris stella.... sicut enim stella hæc
navigantibus in mari rectæ viæ
inditium est, sic et Maria in hoc
mundo tortuose viventibus, aliis
rectam viam bonæ operationis,
aliis rectam viam humilitatis, aliis
rectam viam castitatis ostendit. (PL
211, cols. 131d–132B)
(d) In cæteris sanctis plenitudo
apta fuit, non quod peccare non
potuerint, quia et apostoli ex-
cutere pulverem pedum jussi