Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Page 45
45
Samfélag jafningja: Uppbygging lærdómssamfélags í leikskóla
að þróun lærdómssamfélags í anda Reggio
Emilia.
Hringferli starfendarannsókna eru iðu-
lega endurtekin og í fyrsta hring þessarar
rannsóknar var ákveðið að innleiðingin
tæki til sex greinda af níu í líkaninu. Þessar
greindir voru: Siðferðisgreind, heimspeki-
greind, aðgerðagreind, samvirknigreind,
tilfinningagreind og ígrundunargreind.
Þátttakendur
Þátttakendur í rannsókninni voru stjórn-
endur og kennarar í leikskólanum Bjarma.
Ekki var gerður munur á leiðbeinendum
og kennurum og í greininni er starfsheitið
kennari notað um alla sem störfuðu beint
með nemendum skólans. Enn fremur tóku
þátt í rannsókninni nemi sem dvaldi í skól-
anum fimm vikur, faglegur ráðgjafi sem
vann með starfsmannahópnum nokkra
mánuði og fimm foreldrar. Þeir voru full-
trúar í foreldraráði sem funduðu með
rannsakandanum auk tveggja mæðra sem
veittu viðtal í lok rannsóknarinnar. Allir
þátttakendur hafa gervinöfn í greininni.
Rannsóknarferlið og söfnun gagna
Gagnasöfnun stóð frá ágúst 2008 til júní
2009 en það var fyrsta starfsár skólans.
Gögnin voru fengin með fundargerðum,
viðtölum, upptökum af kennarafundum,
dagbókarskrifum og verkefnum sem unn-
in voru á kennarafundum.
Í ágúst kynnti rannsakandinn, sem
var eins og áður kemur fram stjórnandi
í skólanum, fyrir þátttakendum fyrir-
hugaða rannsókn, skólagreindirnar og þá
sýn sem stjórnendur Bjarma höfðu fyrir
skólann. Ákveðið var að kennarar mynd-
uðu tveggja manna teymi sem bæri sam-
eiginlega ábyrgð á lykilhópi barna. Í lok
september voru áætlanir skólans og rann-
sóknin kynnt fyrir foreldrum og stofnað
foreldraráð.
Í október, nóvember og desember var
lögð áhersla á umræður um uppbygg-
ingu menningar og hvernig greindirnar
gætu birst í starfinu á Bjarma, m.a. með
aðstoð faglegs ráðgjafa sem lagði kveikjur
og spurningar fyrir kennarahópinn. Kenn-
arar unnu verkefni um skólamenningu
og rannsakandinn átti fundi með hverju
kennarateymi fyrir sig. Þar var rætt um
rannsóknaráætlunina, skólagreindirnar,
uppbyggingu samfélagsins, menninguna,
sýnina og fagmennsku kennara.
Í febrúar vann kennarahópurinn verk-
efni um uppbyggingu sýnar og það sem
einkenndi sameiginlega sýn kennara á
Bjarma. Þeirri vinnu lauk með sameigin-
legri skilgreiningu á siðferðis- og heim-
spekigreind á starfsmannafundi í byrjun
mars. Í framhaldi af því var unnið með
hinar greindirnar fjórar, aðgerða-, sam-
virkni-, ígrundunar- og tilfinningagreind,
á skipulagsdegi síðar í sama mánuði og
hópurinn setti fram sameiginlega skil-
greiningu á þessum greindum. Báðir þessir
fundir voru undirbúnir þannig að mánuði
áður fengu kennararnir verkefnin sem átti
að vinna á fundunum og þeir voru beðnir
að íhuga hvað felast ætti í skilgreiningu
skólans á greindunum.
Rannsakandinn tók aftur viðtöl við
teymin í maí 2009. Þar var rætt um líð-
andi skólaár, og hvað væri einkennandi
fyrir menningu og starfshætti á Bjarma. Í
maí unnu kennarar og stjórnendur saman